Thuốc giải rượu? Đừng có mơ!

Không phải thần dược

Đã say lại uống thêm thuốc chắc chắn sẽ gây tương kỵ hoá học. Ảnh: H.T.

Buồn, vui người ta đều nghĩ đến bia, rượu. Dù biết uống những thứ này có hại cho sức khoẻ nhưng nhiều người vẫn bỏ ngoài tai. Từ khi trên thị trường xuất hiện các loại “thuốc giải say”, nhiều đệ tử lưu linh tha hồ uống cho tới say rồi tống thuốc vào. Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội từng tiếp nhận bệnh nhân nghiện rượu uống tới say xỉn rồi tống giải rượu phải đi cấp cứu. Có trường hợp mắc bệnh gan nhưng lạm dụng thuốc giải, coi đó như thần dược, dẫn tới suy gan phải nhập viện!

ThS.DS Lê Quốc Thịnh, Trưởng khoa Dược Bnh viện 71 Trung ương, Thanh Hoá khẳng định: “Thuốc giải rượu, bia không phải thần dược mà chỉ là thuốc hỗ trợ”. Ông Thịnh lý giải, hiểu một cách đơn giản, rượu vào cơ thể sẽ chuyển hoá thành acetaldehyd, một chất gây ra các biểu hiện mất tỉnh táo. Các thành phần trong thuốc giải rượu giúp giảm sự tạo thành acetaldehyd và đào thải nó khỏi cơ thể. Hiện nay, chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào về hiệu quả của những loại thuốc giải rượu. Trong quá trình sử dụng người ta chỉ thấy thuốc có tác dụng kháng cồn. Những thuốc mà đệ tử lưu linh coi là thần dược thực chất chỉ giúp người uống rượu giảm nhức đầu ở mức độ hạn chế. Nếu sâu rượu ngày nào cũng dùng thì thuốc sẽ không có tác dụng!

Có một số loại thuốc chứa vitamin như B1, B6 và một số axit khác để chuyển hoá rượu. Tuy nhiên, nhìn chung đây là thuốc hỗ trợ dinh dưỡng. Có người say rượu uống thuốc vào có cảm giác buồn nôn, bần thần, buồn ngủ và sợ rượu. Chính ảo giác tưởng cai được rượu khi uống thuốc khiến nhiều người lạm dụng nó.

Nguy hại về lâu dài

Cũng theo ông Thịnh, nghiện rượu là lệ thuộc vào chất hoá học. Muốn cai rượu hoặc chống say rượu, phải dựa vào nhiều yếu tố như môi trường, quyết tâm của bản thân… chứ không phải cứ dùng thuốc là được. Không có thuốc giúp phòng và triệt tiêu tác hại của rượu đối với gan và hệ thần kinh trung ương. Nhiều người cho rằng có thể làm giảm nồng độ cồn trong cơ thể bằng uống paracetamol, vitamin B1, B6, axit folic… là không đúng.

Chẳng hạn, paracetamol là thành phần chính trong các loại thuốc giảm đau, hạ sốt, chữa cảm cúm. Khi uống rượu, bia vào, gan đang bị ảnh hưởng lại thêm paracetamol cùng một lúc chuyển hoá làm gan tê liệt. Hay như aspirin, một loại thuốc giảm đau, hạ sốt, khi uống phối hợp với rượu sẽ kích ứng niêm mạc dạ dày, gây chảy máu đường tiêu hoá.

Thuốc gì cũng vậy, không nên dùng quá nhiều. Mỗi lần điều trị phải có liều lượng và thời gian nhất định. Rượu vào không những ảnh hưởng đến gan mà cả não. Cộng thêm lạm dụng thuốc giải sẽ khiến người uống sa sút nhận thức, rối loạn hành vi.

Ông Thịnh có lời khuyên: rượu, bia dù uống ít hay nhiều, đều là chất độc có khả năng phá hoại hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Hai cơ quan chịu đựng nhiều nhất tác hại của rượu chính là hệ thần kinh trung ương và gan. Khi say lại uống thêm thuốc chắc chắn sẽ gây tương kỵ hoá học không tốt. Nếu phải uống bia, rượu, hãy uống vừa phải, biết điểm dừng. Không nên biến rượu, bia thành bạn hàng ngày. Tốt nhất khi say nên nghỉ ngơi, uống một số nước dân gian hay dùng để giải độc như nước chanh, nước sắn dây.

Theo GS.TS Phạm Vũ Khánh, Vụ trưởng vụ Y học cổ truyền (Bộ Y tế), trong Đông y có một số bài thuốc hỗ trợ giải say rượu, bia hiệu quả và đơn giản. Sắn dây có vị ngọt, tính bình giúp giải cơ, thông đại tiểu tiện, làm ra mồ hôi, giải độc. Người bị say có thể giải rượu bằng cách cho uống nước vắt từ củ sắn dây thêm ít muối; hoặc dùng bột sắn dây khuấy với nước sôi, thêm ít muối để ăn. Ngoài ra có thể dùng nước lá dong vắt uống. Đối với trường hợp mạn tính, có thể dùng trà hoa tam thất…

“Hoàn toàn không có thuốc gì giúp người uống rượu say mèm lại tỉnh táo như không uống gì. Tốt nhất hãy biết bảo vệ chính mình!”, ông Thịnh kết luận.