Cấm thuốc lá thế hệ mới được không?
Những nội dung này nằm trong tọa đàm "Xu hướng tiếp cận giải pháp giảm tác hại thuốc lá" (THTL) được Báo điện tử VietnamPlus phối hợp với Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức ngày 5-8-2022 tại Hà Nội.
Thông tin tại buổi toạ đàm cho biết hiện đang có đề xuất nên cấm TLTHM, vì cho rằng việc thí điểm là đi ngược lại các nguyên tắc giảm cung, giảm cầu của Công ước khung về kiểm soát thuốc lá, Chiến lược quốc gia về Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Tại toạ đàm, nhiều chuyên gia trong cho rằng cấm là cản trở quyền lợi được lựa chọn giải pháp giảm tác hại của người dùng. Kết quả khảo sát thực hiện với hơn 2000 người từ 18 tuổi của Báo Vietnamplus cho thấy 70% đồng thuận rằng các giải pháp giúp giảm THTL là quan trọng; 60% có nhu cầu chuyển đổi sử dụng các sản phẩm thay thế có khả năng giảm tác hại so với thuốc lá điếu nếu tốt cho bản thân và cộng đồng.
Tọa đàm "Xu hướng tiếp cận giải pháp giảm tác hại thuốc lá" do Báo điện tử VietnamPlus phối hợp với Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức (Nguồn VN+)
ThS.BS Lê Đình Phương - Trưởng khoa Nội Tổng quát và Y học Gia đình, Bệnh viện Pháp Việt (FV) cho biết trên thế giới có rất nhiều quốc gia, bao gồm các nước rất khắt khe với dược phẩm là Mỹ và Canada hay thậm chí gần như toàn bộ châu Âu và một số quốc gia châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Philippine… đã cho phép thuốc lá làm nóng (TLLN) được lưu hành, quản lý dưới luật hiện hành hoặc luật riêng.
Tại Việt Nam, mặc dù hiện nay chưa có quy định cụ thể cho TLĐT, TLLN, nhưng theo định nghĩa của Luật PCTHTL thì TLLN nói riêng đã đủ tiêu chuẩn để ngay lập tức đưa vào quản lý dưới luật, như một sản phẩm thuốc lá "dạng khác". Điều này đồng nghĩa với việc, đề xuất cấm TLLN là đi ngược lại với quy định của Luật hiện hành. Luật PCTHTL Việt Nam cũng rất nhất quán với quan điểm của WHO là, cần quản lý các sản phẩm TLTHM, nhằm đáp ứng chiến lược giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại mà tổ chức này đề ra.
Quản hay "thả" thuốc lá thế hệ mới?
Tỉ lệ giới trẻ sử dụng TLĐT lậu ở nước ta ngày càng tăng, trong lúc sản phẩm chưa được hợp thức hoá, điều này chứng tỏ một khi còn bị "thả nổi", TLĐT lậu (và ma túy trá hình) càng có cơ hội tấn công giới trẻ hơn. Điều này trái ngược hẳn với "bức tranh" an ninh xã hội ở các quốc gia tiên tiến, nơi TLTHM từ lâu đã được đưa vào quản lý, kiểm soát dưới luật.
TLĐT lậu và ma túy trá hình đang tấn công giới trẻ
Cụ thể, tại Mỹ, kể từ tháng 7-2020, khi một sản phẩm TLLN được cấp phép kinh doanh như là "Sản phẩm thuốc lá điều chỉnh nguy cơ" (MRTP) cùng với chỉ định "Giảm thiểu phơi nhiễm" tại quốc gia này, đến năm 2021 dữ liệu cho thấy tỉ lệ sử dụng các loại sản phẩm thuốc lá ở thanh thiếu niên giảm đáng kể, đặc biệt là TLĐT có chứa nicotine.
Tại Nhật Bản, sau gần một thập kỷ quản lý TLLN qua một nghiên cứu năm 2018 cũng cho thấy lượng tiêu thụ thuốc lá điếu đốt cháy đã giảm 44% chỉ trong 5 năm, đồng thời, chỉ có 0,1% học sinh sử dụng TLLN hằng ngày trong cả 2 cấp THCS và THPT.
Tại toạ đàm, PGS-TS.BS Trần Văn Ngọc - Phó Chủ tịch Hội Phổi Việt Nam, Chủ tịch Liên chi hội Hô hấp TP HCM nhấn mạnh việc phải quản lý và phải học theo những chính sách quản lý tốt. Đồng tình với ý kiến trên, bác sĩ Lê Đình Phương cho rằng nếu quản lý tốt TLLN thì sẽ rất có lợi cho cộng đồng, cho người bệnh, giải quyết được vấn đề sử dụng sai mục đích. Bác sĩ Vũ Văn Thành - Trưởng Khoa Bệnh phổi mãn tính Bệnh viện Phổi Trung ương cũng cho rằng TLĐT tràn lan nghĩa là chưa kiểm soát được vấn đề. "Tất cả sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe thì đều cần phải quản lý tốt chứ không phải chỉ riêng TLTHM"- ông Thành nói.
Thuốc lá thế hệ mới giảm hại hay độc hơn?
Về một số ý kiến cho rằng, TLTHM chứa nhiều chất độc hại hơn thuốc lá điếu, PGS Trần Văn Ngọc cho rằng mọi kết luận cần dựa trên bằng chứng khoa học. Ông Ngọc chia sẻ nghiên cứu của hội tim mạch châu Âu trên tạp chí Circulation đã chứng minh, nếu không đốt cháy điếu thuốc lá, thay bằng hình thức làm nóng thì tỉ lệ sản sinh những chất gây độc trên tim mạch, trên chức năng tiểu cầu giảm tới 95%. Nghiên cứu tại Nhật kết luận, bệnh nhân COPD và bệnh nhân tim mạch, sau nhiều nỗ lực vẫn không thể bỏ hút thuốc, nếu có thể chuyển từ thuốc lá điếu sang TLLN tỉ lệ nhập viện giảm đáng kể. Cùng quan điểm, bác sĩ Đào Văn Tú dẫn chứng thêm, theo FDA, khi sử dụng hệ thống làm nóng thì có thể giảm đến 98% các chất độc chính gây ra trong thuốc lá. Đến nay, dựa trên mức độ gây hại của từng loại thuốc lá, WHO cũng xếp thuốc lá điếu là độc hại nhất, kế đến là thuốc lá không khói như TLĐT, TLLN, thuốc lá ngậm… Do đó, các chuyên gia nhận định cần hiểu rõ rằng các sản phẩm TLTHM dù không triệt tiêu 100% tác hại, nhưng mức độ giảm thiểu rất đáng kể.
Bình luận (0)