Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 và nguy cơ dịch lan rộng, Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) đã đề xuất giải pháp đẩy mạnh xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp mới là gộp mẫu (pool) để xét nghiệm Realtime RT-PCR phát hiện virus SARS-CoV-2 .
Giải thích về phương pháp này, PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết trước tình hình diễn biến dịch phức tạp của dịch Covid-19, F0 mất dấu, nguy cơ dịch lây lan rộng, trong khi nguồn lực xét nghiệm còn hạn chế, Cục quản lý Khám, chữa bệnh đã sớm đề xuất trình lãnh đạo Bộ Y tế phương pháp pool để xét nghiệm Realtime RT-PCR phát hiện virus SARS-CoV-2.
PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục quản lý Khám, chữa bệnh - Phó Trưởng Tiểu ban điều trị, Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch Covid-19
Phương pháp gộp mẫu (pool) thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2 là phương thức lấy một phần của mỗi trong các mẫu để gộp vào và tách chiết, xét nghiệm, phần còn lại của các mẫu được bảo quản để xét nghiệm riêng rẽ lại lần 2 nếu xét nghiệm mẫu gộp dương tính.
Việc gộp mẫu giúp tiết kiệm nguồn lực, cho kết quả nhanh, giúp đẩy nhanh xét nghiệm sàng lọc, phát hiện sớm khối lượng lớn các ca bệnh nghi ngờ, các đối tượng tiếp xúc F1 và những người nguy cơ để hạn chế tình hình lây lan trong cộng đồng và hạn chế tình trạng tử vong. Đây cũng là phương thức được nhiều nước áp dụng, trong đó có Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC Mỹ).
"Việc gộp mẫu có ý nghĩa lớn nhất là tăng năng lực xét nghiệm để sàng lọc nhanh chóng số lượng người cần được xét nghiệm trong khi vẫn bảo đảm độ tin cậy, qua đó có các biện pháp phòng dịch sớm, kịp thời, đồng thời tiết kiệm được nhân lực, các vật tư xét nghiệm cho phòng chống dịch dự kiến còn kéo dài. Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu chứng tỏ hiệu quả của phương pháp gộp mẫu (pool) thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện virus SARS-CoV-2"- ông Khuê giải thích.
Việt Nam thực hiện gộp mẫu để xét nghiệm virus SARS-CoV-2 - Ảnh: Lê Bảo
Ngày 5-8, TP Đà Nẵng áp dụng phương pháp xét nghiệm gộp mẫu đối với một số khu vực cộng đồng dân cư có số lượng mẫu xét nghiệm lớn (bỏ nhiều mẫu vào ống xét nghiệm để cho ra xét nghiệm gộp), phương pháp này cho ra kết quả nhanh hơn rất nhiều so với xét nghiệm từng mẫu.... Đây là cách để Đà Nẵng đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm nhằm phát hiện bệnh nhân Covid-19 trong cộng đồng trong khi các điều kiện xét nghiệm cũ chưa đủ nguồn lực.
Ông Khuê cho biết nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa của phương pháp pool thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện SARS-CoV-2, ngày 7-8, tại Cục Quản lý Khám chữa bệnh đã diễn ra cuộc họp Hội đồng Chuyên môn xem xét áp dụng phương pháp pool để xét nghiệm SAR-CoV- 2.
Tại cuộc họp, đại diện của WHO cho biết ủng hộ chiến lược gộp mẫu của Việt Nam và cần thay đổi theo tỉ lệ mắc của Việt Nam. Phương thức gộp mẫu tùy thuộc vào nguồn lực mỗi quốc gia, mỗi phòng xét nghiệm. Hiện Bộ Y tế đã cho phép thực hiện phương pháp pool thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện SARS-CoV-2. Đây được coi là đề xuất đột phá của Cục quản lý Khám, chữa bệnh và sự thống nhất ủng hộ của lãnh đạo Bộ Y tế trong bối cảnh việc xét nghiệm đang phải tiếp tục mở rộng đối với các đối tượng nguy cơ.
Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu chứng tỏ hiệu quả của phương pháp pool thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện virus SARS-CoV-2.
Nhiều phương pháp xét nghiệm nhằm truy vết các ca mắc Covid-19- Ảnh: Lê Bảo
PGS Khuê cho biết thêm nghiên cứu tại Mỹ chứng tỏ hiệu quả của phương pháp này cụ thể như: "Nếu tỉ lệ hiện mắc Covid-19 trong cộng đồng dưới 10% thì làm xét nghiệm pool sẽ tiết kiệm được gần 69% năng lực xét nghiệm", hơn nữa thời gian trả kết quả sẽ giảm xuống rất nhiều và làm được số lượng mẫu rất lớn cho cả một nhóm người, khu vực hay địa bàn. Ngoài ra, Singpore và Bắc Kinh cũng đã áp dụng việc gộp mẫu để xét nghiệm.
"Một ví dụ điển điển hình là tại Israel đã áp dụng thực hiện phương pháp xét nghiệm gộp mẫu, họ đã chứng minh khi xét nghiệm 184 mẫu bệnh phẩm, gộp 8 mẫu trong 1 lần làm xét nghiệm để so sánh với 184 lần làm riêng lẻ, kết quả cho thấy không có sự khác biệt ý nghĩa; qua thực tế xét nghiệm 26.576 mẫu bệnh phẩm, Israel đã phát hiện ra 31 bệnh nhân Covid-19 không có triệu chứng, chứng minh chiến lược xét nghiệp gộp mẫu 8 giúp tăng công suất xét nghiệm lên 7,3 lần, trong khi vẫn duy trì ở độ nhạy ở mức cao. Hiện việc xét nghiệm pool cũng đã được áp dụng tại một số quốc gia với các hình thức gộp mẫu khác nhau. Có các nghiên cứu thì lấy mẫu riêng lẻ, sau đó chuyển về phòng xét nghiệm mới thực hiện gộp mẫu để tránh việc phải quay lại lấy lại mẫu sau khi có trường hợp dương tính. Có nghiên cứu lại gộp que lấy mẫu ngay khi lấy mẫu. Tuy nhiên, dù áp dụng phương pháp nào đi chăng nữa thì các phòng xét nghiệm cũng cần thận trọng để đảm bảo về mặt chất lượng"- ông Khuê nhấn mạnh.
và quét mã QR
Bình luận (0)