Vắc-xin Quinvaxem có vấn đề, vẫn tiêm!

Phương án tìm nguồn vắc-xin thay thế đã được tính đến trong trường hợp vắc-xin Quinvaxem có vấn đề. Tuy nhiên, việc tìm một loại vắc-xin có giá tương đương trong thời điểm này là vô cùng khó khăn. Điều này đồng nghĩa với việc các bậc cha mẹ vẫn phải đánh cược tính mạng của con em họ trước những rủi ro có thể gặp phải sau tiêm vắc-xin.

Vắc-xin của các nước nghèo

Theo ông Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế, vắc-xin “5 trong 1” Quinvaxem được Liên minh Toàn cầu về vắc-xin và tiêm chủng (GAVI) tài trợ từ tháng 6-2010 đến hết năm 2015 với nguồn tài chính khoảng 38,5 triệu USD. Hai năm rưỡi sử dụng vắc-xin Quinvaxem, Việt Nam nhập về khoảng 15 triệu liều và đã sử dụng khoảng 11 triệu liều.

Tuy vậy, nhiều chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực tiêm chủng cho rằng việc tìm một nguồn vắc-xin khác thay thế trong điều kiện hiện nay ở Việt Nam là vô cùng khó khăn bởi giá Quinvaxem là 77.000 đồng/liều, trong khi các vắc-xin “5 trong 1” tương tự nhưng có thành phần ho gà vô bào, tinh khiết hơn có giá bán lẻ lên đến 550.000 đồng/liều.

Rủi ro nhưng khó bỏ

GS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, từng thừa nhận không có vắc-xin nào an toàn tuyệt đối và tỉ lệ phản ứng sau tiêm vắc-xin Quinvaxem thống kê ở Việt Nam là 0,69/1 triệu liều (tỉ lệ nặng) và 0,17/1 triệu liều (tỉ lệ tử vong).

Trong vòng hơn 2 tháng qua, có 7 trẻ tử vong, giới chuyên môn vẫn khẳng định “tỉ lệ tai biến nằm trong ngưỡng cho phép là 1/1 triệu mũi tiêm”. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng nếu căn cứ vào tỉ lệ này với tổng số 4,5 triệu liều vắc-xin/năm chỉ được phép có tối đa 1 bé tử vong và tối đa là 4 ca nặng. Trong khi đó, mới trong 1 tháng, số phản ứng nặng sau tiêm vắc- xin đã tăng bất thường!

Theo PGS-TS Trịnh Quân Huấn, nguyên thứ trưởng Bộ Y tế, trong cuộc họp mới đây bàn về các yếu tố liên quan đến tai biến sau tiêm vắc-xin Quinvaxem, hội đồng chuyên môn xử lý tai biến sau tiêm (Bộ Y tế) đã quyết định ngừng sử dụng các lô vắc-xin có phản ứng nhiều. Đồng thời đề nghị gửi mẫu độc lập cho WHO và gửi 1 mẫu cho các nước có năng lực về xét nghiệm để xem tính chất các loại vắc-xin này có vấn đề gì khác thường hay không. “Chúng tôi cũng đề nghị một đoàn chuyên gia do Cục Quản lý dược phụ trách đến nhà sản xuất tìm hiểu quy trình sản xuất vắc-xin này” - ông Huấn nói.

Trước câu hỏi “nếu do chất lượng vắc-xin thì trách nhiệm sẽ thuộc về ai”, một chuyên gia y tế cũng thừa nhận: “Chưa từng có tiền lệ về chuyện này nhưng nếu có xảy ra cũng rất khó để quy trách nhiệm. Việc ngừng tiêm vắc-xin này cũng rất khó khăn vì có thể  làm “vỡ” hệ thống tiêm chủng mở rộng đã ổn định. Còn việc từ chối nhận viện trợ bằng vắc-xin thì trong tương lai có thể sẽ khó khăn trong việc tiếp tục nhận nguồn viện trợ từ tổ chức này. Dự kiến, thời gian tới có thể GAVI sẽ viện trợ Việt Nam vắc-xin ngừa bệnh Rubella và tiêu chảy do Rotavirus” - vị này phân trần.