Vì sao chuyên gia khuyến cáo không tự ý dùng Xuyên tâm liên để dự phòng, điều trị Covid-19?

Bộ Y tế đã chính thức cho phép sử dụng một vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền để điều trị Covid-19. Theo PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), vừa qua một số nước đã đưa Xuyên tâm liên vào điều trị bệnh nhân Covid-19 cho thấy hiệu quả trên những người ít triệu chứng, thể nhẹ. 

Vì vậy, Bộ Y tế giao Cục Quản lý y dược cổ truyền phối hợp với Cục Khoa học đào tạo làm đề cương thử nghiệm lâm sàng trên một số lượng bệnh nhân Covid-19 nhất định, sau đó sẽ báo cáo Hội đồng chuyên môn để tiếp tục đánh giá, nếu hiệu quả sẽ sử dụng ở phạm vi rộng.

Liên quan đến sử dụng thuốc Xuyên tâm liên trong việc hỗ trợ điều trị Covid-19, PGS-TS Nguyễn Thế Thịnh, Cục trưởng Quản lý Y Dược cổ truyền (Bộ Y tế), cho biết hiện Cục vẫn đang phối hợp với Cục Khoa học công nghệ và đào tạo (Bộ Y tế) làm đề cương nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng sản phẩm xuyên tâm liên hỗ trợ điều trị trên bệnh nhân Covid-19.

Xuyên tâm liên là cây nhiệt đới có tính hàn, vị đắng

Theo ông Thịnh, trong đợt dịch Covid-19 tại Bắc Giang vừa qua, Cục này đã đưa bài thuốc Ngọc bình phong tán, trong đó có Xuyên tâm liên, điều trị cho các bệnh nhân tại Bệnh viện dã chiến số 2 và cho kết quả tương đối tốt.

PGS Thịnh cho biết Xuyên tâm liên trước đây rất phổ biến, song nhiều năm trở lại đây, cả nguyên liệu và thuốc thành phẩm đều khan hiếm. Tại Việt Nam, không còn vùng nguyên liệu lớn trồng Xuyên tâm liên, hiện chỉ còn trồng nhỏ lẻ, thu hoạch vào tháng 9-10 hàng năm. Trong đó, hai vùng nguyên liệu nuôi trồng, thu hái cây xuyên tâm liên nhiều nhất là Thanh Hóa và Nghệ An.

Trước đây, có một số doanh nghiệp được cấp phép song do nhu cầu ít dần nên đều đã dừng sản xuất. Hiện chỉ còn 1 doanh nghiệp tại Thanh Hóa đang sản xuất xuyên tâm liên dạng viên nhưng số lượng không nhiều. "Chúng tôi đang vận động doanh nghiệp sản xuất, trước mắt sẽ cung ứng ra thị trường ở mức độ hỗ trợ điều trị Covidd-19. Đồng thời, đề nghị doanh nghiệp này ủng hộ TP HCM 1 triệu viên Xuyên tâm liên, dự kiến cuối tháng 7 sẽ chuyển hàng vào thành phố"- PGS Thịnh thông tin.

Hiện có thêm 2-3 doanh nghiệp làm thủ tục, hồ sơ xin sản xuất Xuyên tâm liên dạng viên. Bộ Y tế sẽ khuyến khích và hỗ trợ hết mức trong việc xem xét hồ sơ và thẩm định dây chuyền sản xuất.

Điều trị bệnh nhân Covid-19 tại cơ sở y tế

Cũng theo ông Thịnh, Trung Quốc là quốc gia đầu tiên sử dụng Xuyên tâm liên trong điều trị Covid-19. Sau đó các quốc gia như Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia… cũng sử dụng, kết quả cho thấy Xuyên tâm liên có công năng thanh nhiệt, giải độc, kháng sinh và chống viêm, có tác dụng điều trị rõ ràng đối với các bệnh hô hấp bao gồm viêm phổi và viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn, virus...

Tuy vậy, các chuyên gia cho rằng Xuyên tâm liên không phải là "thần dược" để điều trị Covid-19. Trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị Covid-19 do Bộ Y tế đưa ra còn rất nhiều dược liệu khác sẵn có ở Việt Nam như thanh cao hoa vàng, diếp cá, vàng đắng, núc nác, nghệ, gừng... cũng như các vị thuốc khác, các bài thuốc khác.

Tác dụng diệt virus SARS-CoV-2 của Xuyên tâm liên hiện mới được chứng minh trong phòng thí nghiệm và đang trong các bước thử nghiệm trên lâm sàng đánh giá khả năng điều trị Covid-19, đến nay chưa có đầy đủ kết quả để khẳng định tác dụng điều trị Covid-19 của Xuyên tâm liên.

Lãnh đạo Cục Quản lý Y, dược cổ truyền cho hay thuốc Xuyên tâm liên cũng như bất kỳ loại thuốc nào cũng đều có những chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ, liều dùng, tương tác thuốc… Do đó, người dân không nên tự ý mua thuốc Xuyên tâm liên để sử dụng, đặc biệt với mục đích phòng ngừa Covid-19 vì có thể gây tổn hại tới sức khỏe cho người dùng. Chỉ sử dụng thuốc Xuyên tâm liên theo chỉ dẫn của các thầy thuốc.