Y tế dự phòng hụt hơi

Nhân viên y tế dự phòng phun thuốc sát trùng phòng ngừa bệnh tay chân miệng

“Tay không bắt giặc”

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, đáng tiếc là lực lượng y tế dự phòng (YTDP) của TPHCM gần như luôn trong tình trạng “hụt hơi”.

Ông Trần Hùng, Giám đốc Trung tâm YTDP quận Bình Tân, cho biết do địa bàn quá rộng và dân số quá đông (700.000 người) nên Bình Tân luôn là điểm nóng dịch bệnh. Tuy nhiên, do lực lượng YTDP mỏng nên rất khó kiểm soát. Các trạm y tế biên chế cho phép chỉ 6-8 nhân viên nhưng có nơi đã tăng lên thành 10-12 người mà cũng làm không hết việc. Với thực trạng này, ông Hùng nói sẽ không có vị lãnh đạo nào trong ngành y tế TP dám về quận Bình Tân đảm nhiệm công tác và hứa giảm được số ca mắc bệnh như hiện nay.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Trung tâm YTDP quận Thủ Đức, nói do diện tích khá rộng nên hễ có dịch bệnh bùng phát thì Thủ Đức cũng là nơi thường xuyên trở thành điểm nóng lây lan. Đại diện lãnh đạo Trung tâm YTDP quận Gò Vấp cũng cho hay do thiếu nhân lực nên có lúc đã huy động nhân lực khác chuyên môn để đối phó với dịch bệnh theo kiểu chữa cháy.

Hầu hết lãnh đạo các trung tâm YTDP quận, huyện đều cho rằng YTDP quận, huyện giống như một sở y tế thu nhỏ, phải làm tất tần tật công việc từ chống dịch, sức khỏe sinh sản, phòng chống lao cộng đồng, HIV... dù rất thiếu người, thiếu tiền, có nơi thậm chí phải hoạt động theo kiểu “tay không bắt giặc”.

Mơ hồ, khó định mức?

Theo thống kê, hiện cán bộ làm YTDP tại TPHCM hầu như đều là bác sĩ (BS) từ hệ điều trị chuyển sang, ít người được đào tạo chính quy về YTDP. Công tác phòng chống dịch bệnh chưa đạt như mong muốn cũng do một phần là thiếu cán bộ đủ chuyên môn.

Theo TS-BS Lê Trường Giang, nguyên phó giám đốc Sở Y tế TPHCM, so với lĩnh vực điều trị, công tác YTDP có một số khó khăn nhất định. Dự phòng là chuyện rất mơ hồ và mênh mông nên khó định mức, thậm chí có chuyện còn không định mức được. BS Phạm Việt Thanh, Giám đốc Sở Y tế, nói nhân lực YTDP của TP hiện chưa đáp ứng được nhu cầu. Số lượng cán bộ YTDP hiện chiếm từ 12%-13% trong tổng số cán bộ nhân viên y tế của toàn TP là chưa đủ, phải phấn đấu làm sao cho đạt tỉ lệ 30%. Cũng theo ông Thanh, trong quy hoạch khám chữa bệnh đến năm 2015 và tầm nhìn đến 2020, TP sẽ chú trọng xây dựng đội ngũ YTDP. Cụ thể là sẽ phối hợp với Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch để đào tạo nhân lực cho y tế công cộng.  

Ít được người trẻ

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhận xét rằng YTDP tại TPHCM còn quá yếu so với nhiều nơi khác do đầu tư kém, trình độ nhân lực còn hạn chế, cơ sở vật chất của hệ thống YTDP chưa đầy đủ, chính sách đãi ngộ thấp nên ít được người trẻ tuổi quan tâm.