Tổng thống Ai Cập bị phế truất Mohammed Morsi hôm 4-11 đã ra tòa cùng 14 nhân vật cao cấp của phong trào Anh em Hồi giáo. Nếu bị kết tội, ông Morsi có thể đối mặt án tử hình. Đây là lần thứ hai trong vòng 2 năm, Ai Cập đưa 2 tổng thống bị lật đổ ra tòa với cùng cáo buộc kích động bạo lực và giết người.
Khi được hỏi tên, cựu tổng thống đáp lại đầy thách thức: “Tôi là tiến sĩ Mohammed Morsi, tổng thống hợp pháp của Ai Cập. Các người không có quyền tổ chức phiên tòa xét xử tổng thống”. Sau 2 lần tạm hoãn, chủ tọa đã tuyên bố dời phiên tòa đến ngày 8-1-2014.
Truyền thông nhà nước Ai Cập cho hay ông Morsi có thể sẽ bị giam giữ ở nhà tù Borg al-Arab tại TP Alexandria. Tuy nhiên, một nguồn tin an ninh tiết lộ nơi “tạm trú” mới của ông là nhà tù Tora khét tiếng ở Cairo.
Phiên tòa diễn ra trong bối cảnh Ai Cập bị chia rẽ sâu sắc giữa một bên là người ủng hộ ông Morsi, phong trào Anh em Hồi giáo với một bên là lực lượng an ninh, người Hồi giáo theo đường lối ôn hòa, người thế tục, người Thiên chúa giáo và phụ nữ. Theo hãng tin AP, hàng trăm cảnh sát và xe bọc thép đã vây quanh phiên tòa trong lúc trực thăng quần thảo trên không. Đám đông biểu tình cũng tập trung bên ngoài học viện cảnh sát, mang theo biểu ngữ đòi phục chức cho ông Morsi.
Những người biểu tình khẳng định phiên tòa nằm trong chiến dịch triệt hạ ông Morsi và phong trào Anh em Hồi giáo. Ông Michael Wahid Hanna, một nhà nghiên cứu tại Tổ chức Century - Mỹ, nhận định với báo USA Today rằng phiên tòa cho thấy chính phủ lâm thời không có ý hòa giải với Anh em Hồi giáo trong tương lai gần.
Phiên tòa bắt đầu một ngày sau khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry bất ngờ thăm Cairo. Ông Kerry là quan chức Mỹ cao cấp nhất đến Ai Cập kể từ khi xảy ra vụ phế truất. Tại cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Ai Cập, ông Kerry khẳng định Cairo là “đối tác quan trọng” và Washington sẽ tiếp tục ủng hộ chính phủ lâm thời nước này. Ông cũng nhấn mạnh Mỹ tạm ngưng viện trợ cho Ai Cập không phải trừng phạt mà đơn thuần là một đòi hỏi pháp lý sau biến cố ngày 3-7.
Một số nhà phân tích nhận định chuyến thăm của ông Kerry rất đáng chú ý và ít nhiều liên quan đến phiên xử ông Morsi. Ông Ahmed Abul-Kheir, cựu trợ lý ngoại trưởng Ai Cập, nói với Tân Hoa Xã: “Không loại trừ khả năng ông Kerry đến tìm lối thoát cho ông Morsi và Anh em Hồi giáo”. Ông này còn cho rằng phiên tòa xử ông Morsi có thể phơi bày những bí mật ảnh hưởng xấu đến hình ảnh nước Mỹ.
Trong khi đó, ông Huda Ragheb, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Mỹ ở Cairo, cho rằng việc Ngoại trưởng Kerry không gặp bất kỳ thủ lĩnh Anh em Hồi giáo nào cho thấy Mỹ đã bớt cứng rắn với Ai Cập. Ông nói: “Mỹ đang tìm cách khôi phục quan hệ với Ai Cập, cũng như tìm giải pháp cho số phận của ông Morsi và Anh em Hồi giáo”.
Bình luận (0)