An ninh hàng hải là lợi ích chung

Ngay sau khi kết thúc bài phát biểu đề dẫn quan trọng tại lễ khai mạc Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 diễn ra ở Singapore tối 31-5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trả lời câu hỏi của các đại biểu.

 

Ông Christian Le Miere, học giả cao cấp về hải quân và an ninh hàng hải thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược quốc tế (IISS) của Vương quốc Anh, lưu ý Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế ở biển Đông trong bài phát biểu.

Vị học giả này đặt câu hỏi: “Việt Nam có đồng ý với việc Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa án Quốc tế về Luật Biển hay không?”. Đáp lại, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết quan điểm của Việt Nam về vấn đề này đã được người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị công bố hôm 26-4-2013. Theo đó, Việt Nam đề nghị các bên liên quan nghiêm túc thực hiện đầy đủ Tuyên bố chung của các bên về ứng xử ở biển Đông (DOC) ký năm 2002 giữa ASEAN và Trung Quốc, Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 15 kỷ niệm 10 năm DOC và mong muốn các quốc gia ASEAN và Trung Quốc sớm tiến hành đàm phán chính thức xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở biển Đông (COC).

Đồng thời, Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh là một quốc gia ven biển, Việt Nam khẳng định và quyết tâm bảo vệ chủ quyền và lợi ích chính đáng của mình theo đúng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.

 

 

Thiếu tướng Yao Yun Zhu, Giám đốc Trung tâm Quan hệ Quốc phòng Trung - Mỹ, Học viện Kỹ thuật Quân sự Trung Quốc, nêu câu hỏi: “Trong bài phát biểu, ngài đã đề cập đến các thách thức an ninh ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có thách thức có thể làm gián đoạn tự do hàng hải, hoạt động thương mại quốc tế. Ngài cũng đề cập một vài cường quốc vi phạm luật pháp quốc tế, xin ngài đưa ra các ví dụ cụ thể?”.

 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: “Hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển, thịnh vượng cũng như an ninh, an toàn, tự do hàng hải là lợi ích, là mong muốn, là mục tiêu chung của khu vực và thế giới. Những nhân tố đe dọa tới hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn, tự do hàng hải tôi đã đề cập trong bài phát biểu của mình. Và những diễn biến gần đây trên thực tế, mọi người có mặt tại đây đều đã biết. Tôi xin không nhắc lại”. Theo Thủ tướng, để thực hiện được mong muốn và mục tiêu chung như đã nêu, trước hết các bên liên quan cần thực hiện nghiêm túc DOC, nỗ lực tiến tới COC, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS. “Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể cùng nhau thực hiện được mục tiêu và mong muốn chung là hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển, thịnh vượng cũng như an ninh, an toàn, tự do hàng hải trong khu vực” - Thủ tướng khẳng định.

 

Ông Lee Chung Min, ĐH Yonsei (Hàn Quốc), hỏi: “Ngài đã nhiều lần đề cập vấn đề xây dựng lòng tin chiến lược. Vậy ngài có thể cho biết đánh giá của Việt Nam về lòng tin đối với Mỹ và Trung Quốc hiện nay?”. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: “Mỹ và Trung Quốc là 2 cường quốc có vai trò và trách nhiệm lớn nhất đối với tương lai quan hệ của chính mình cũng như đối với hòa bình, hợp tác, phát triển, thịnh vượng chung của khu vực và thế giới. Chúng ta tin tưởng và hy vọng rằng với tư cách là 2 cường quốc của thế giới, Mỹ và Trung Quốc nhận rõ vai trò, trách nhiệm và lợi ích của mình, có chiến lược và việc làm thiết thực, phù hợp để đóng góp ngày càng nhiều vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và thịnh vượng chung”.

 

Báo giới quốc tế chú ý   Các nhà báo quốc tế rất chú ý đến bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại lễ khai mạc Đối thoại Shangri-La. Đặc biệt, các hãng thông tấn nổi tiếng nói chung và các báo trong khu vực nói riêng, như Reuters, BBC, NHK, The Straits Times... đều quan tâm đến lời kêu gọi của Thủ tướng về xây dựng lòng tin cũng như chính sách quốc phòng của Việt Nam nêu trong bài phát biểu. Câu nói “Mất niềm tin là mất tất cả” của Thủ tướng Việt Nam gây ấn tượng với họ. Báo giới quốc tế cũng quan tâm đến lời kêu gọi đoàn kết khu vực, cùng xây dựng một giải pháp có tính ràng buộc về pháp lý đối với các tranh chấp biển đảo ở biển Đông. Ngoài ra, các hãng tin còn chú ý đến thông báo của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về việc Việt Nam sẽ lần đầu tiên tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc; đồng thời nhấn mạnh đến lời tái khẳng định chính sách quốc phòng vì hòa bình và tự vệ, không liên minh quân sự với nước nào của Việt Nam.

 

Mỹ phản đối thay đổi hiện trạng biển Đông bằng vũ lực   Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel hôm 1-6 thẳng thừng cáo buộc chính phủ và quân đội Trung Quốc có liên hệ đến các vụ tấn công trên mạng nhằm vào chính phủ và các ngành công nghiệp nước này.   Phát biểu tại Đối thoại Shangri-La đang diễn ra ở Sinapore, ông Hagel cho biết: “Chúng tôi quyết tâm làm việc quyết liệt hơn với Trung Quốc và các đối tác khác để thiết lập những quy tắc quốc tế về ứng xử có trách nhiệm trên không gian ảo”.   Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel phát biểu tại Đối thoại Shangri-La hôm 1-6 Ảnh: REUTERS   Cũng trong bài phát biểu, ông Hagel cam kết với các đồng minh và đối tác rằng Washington sẽ tiếp tục thúc đẩy chiến lược tái cân bằng ở châu Á - Thái Bình Dương bất chấp ngân sách eo hẹp. Theo ông, Mỹ sẽ triển khai thêm không lực, binh sĩ và vũ khí công nghệ cao đến khu vực này trong thời gian tới. Mặt khác, ông Hagel tìm cách trấn an Bắc Kinh khi cho rằng chiến lược trên không nhằm khống chế nước này. Thay vào đó, theo hãng tin Reuters, ông khẳng định Mỹ muốn tìm kiếm sự hợp tác quân sự gần gũi hơn với Trung Quốc.   Đề cập đến vấn đề tranh chấp chủ quyền biển đảo, ông Hagel cảnh báo Mỹ sẽ không dung thứ cho bất kỳ nỗ lực mang tính cưỡng ép nào nhằm làm thay đổi hiện trạng trên biển Đông và biển Hoa Đông. Theo ông, những tranh chấp chủ quyền biển đảo ở những vùng biển này nên được giải quyết một cách hòa bình và phù hợp với luật pháp quốc tế. Hoàng Phương