Cử tri Anh ngày 8-6 đã tham gia cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn để lựa chọn hướng đi sắp tới của đất nước sau khi quyết định rời Liên minh châu Âu (EU). Kết quả bầu cử có thể quyết định việc người Anh thương thảo ra sao về tiến trình Brexit này, cũng như xử lý một loạt thách thức, nhất là mối đe dọa khủng bố.
Brexit thành thứ yếu
Thủ tướng Theresa May lên nắm quyền sau khi người tiền nhiệm David Cameron từ chức vào năm ngoái, chứ không phải thông qua lá phiếu của cử tri. Vì thế, bà May hồi tháng 4 vừa qua đã yêu cầu bầu cử sớm đến hơn 3 năm so với kế hoạch, hy vọng có được "sự ủy thác rõ ràng hơn" của cử tri để tăng cường vị thế trong quá trình lãnh đạo đất nước và đàm phán với EU về Brexit.
Ban đầu, đây dường như là bước đi đúng khi các cuộc thăm dò cho thấy tỉ lệ ủng hộ dành cho Đảng Bảo thủ cầm quyền nhiều hơn đối thủ hàng đầu Công đảng đến 20 điểm phần trăm. Tuy nhiên, 5 tuần sau đó, khoảng cách này đã bị thu hẹp còn 1-11 điểm phần trăm.
Kênh Fox News nhận định chiến thắng của bà May không còn là điều chắc chắn sau vụ đánh bom ở TP Manchester hôm 22-5 và vụ đâm xe, tấn công bằng dao tại thủ đô London ngày 3-6. Ông Jeremy Corbyn, thủ lĩnh Công đảng, nhanh chóng tận dụng 2 vụ tấn công này để nhắc nhở cử tri rằng bà May khi còn làm Bộ trưởng Bộ Nội vụ thời ông Cameron đã cắt giảm 20.000 cảnh sát. Bà May còn bị mất điểm sau khi từ chối tham gia một số cuộc tranh luận với các đối thủ trên truyền hình.
Tuy nhiên, lập trường của ông Corbyn đối với các vấn đề an ninh và quốc phòng cũng gây không ít tranh cãi. Nhân vật này từng phản đối đạo luật chống khủng bố và có thái độ thông cảm đối với những nhóm như Sinn Fein, Hamas…
Từng được xem là cuộc trưng cầu ý dân về khả năng bà May thương thảo được một thỏa thuận Brexit tốt, cuộc bầu cử giờ đây lại trở thành phép thử cho việc nữ thủ tướng 60 tuổi này có thể bảo đảm sự an toàn và cải thiện cuộc sống của người dân hay không. Điều này thể hiện rõ qua cuộc thăm dò của Công ty Ipsos (Pháp) trước thềm bầu cử. Theo đó, những mối bận tâm hàng đầu của cử tri Anh là chăm sóc y tế, khủng bố và nhập cư.
Thủ tướng Theresa May bỏ phiếu ngày 8-6. Ảnh: Reuters
Khó có chiến thắng áp đảo
Một số chuyên gia tin rằng chiến thắng khó thoát khỏi tay bà May nhưng nghi ngờ khả năng Đảng Bảo thủ có thể gia tăng thế đa số tại quốc hội như kỳ vọng. Trong cuộc tổng tuyển cử năm 2015, Đảng Bảo thủ giành được 331/650 ghế tại hạ viện, trong khi Công đảng chỉ nắm 229 ghế.
"Người ta đang thắc mắc liệu bà Theresa May có tượng trưng cho sự lãnh đạo ổn định và mạnh mẽ hay không" - ông Michael Geary, chuyên gia tại Trường ĐH Maastricht (Hà Lan), cho biết.
Đảng Bảo thủ chủ trương tăng chi tiêu cho y tế và giáo dục trong lúc gia hạn mục tiêu cân bằng ngân sách đến năm 2025, lâu hơn 5 năm so với kế hoạch đặt ra trước cuộc trưng cầu ý dân về Brexit. Ngoài ra, đảng này cam kết rời thị trường chung và liên minh thuế quan châu Âu nhưng cho phép quốc hội bỏ phiếu về một thỏa thuận cuối cùng. Đáng chú ý, bà May không loại trừ khả năng xảy ra kịch bản "Brexit cứng", tức Anh rời EU mà không đạt thỏa thuận nào.
Trong khi đó, ông Corbyn tìm cách thu hút cử tri trẻ tuổi với kế hoạch tăng cường chi tiêu công sau nhiều năm thắt lưng buộc bụng thời Đảng Bảo thủ. Thủ lĩnh Công đảng còn cam kết cải thiện phúc lợi xã hội, rót tiền nhiều hơn vào những lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, an ninh… trong lúc bỏ học phí đại học.
Để có tiền cho những khoản này, Công đảng dự định tăng thuế doanh nghiệp và đánh thuế nhiều hơn vào người có thu nhập từ 80.000 bảng/năm trở lên. Về Brexit, quan điểm của Công đảng tỏ ra mềm mỏng hơn khi nhấn mạnh việc tiếp tục ở lại thị trường chung và liên minh thuế quan châu Âu.
Theo tờ The New York Times, kết quả cuộc bầu cử sẽ phụ thuộc không ít vào quyết định giờ chót của nhiều cử tri và số lượng người đi bỏ phiếu, nhất là trong giới trẻ - đối tượng đang ủng hộ Công đảng. Bà May nhận được cú hích không nhỏ từ màn trình diễn nghèo nàn của Đảng Dân chủ Tự do trong chiến dịch tranh cử vừa qua, cũng như sự xuống dốc của Đảng Độc lập Vương quốc Anh (UKIP) cực hữu ủng hộ Brexit. Nhiều người ủng hộ UKIP đã chuyển sang phe Bảo thủ thời gian qua.
Bình luận (0)