Ba Lan bị phạt 1 triệu euro/ngày, phát ngôn viên tố EU "tống tiền"

Trong căng thẳng mới nhất giữa Warsaw và Brussels, Tòa án Công lý châu Âu (ECJ) đã ra phán quyết hồi tháng 7 rằng chính phủ Ba Lan nên đình chỉ hoạt động Tòa án Tối cao của nước này khi đội ngũ thẩm phán ở Ba Lan bị cho là thiếu tính độc lập thực sự.

Tuy nhiên, Ba Lan đã phớt lờ phán quyết kể từ đó, buộc Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan cao nhất về hành pháp của EU, đã yêu cầu ECJ trong tháng 9 đưa ra các hình phạt tài chính đối với Warsaw.

Quyết định mới nhất từ ECJ được công bố hôm 27-10 đưa ra mức phạt mỗi ngày đối với Ba Lan là một triệu euro.

Tòa án Công lý châu Âu (ECJ) đã ra phán quyết hồi tháng 7 rằng chính phủ Ba Lan nên đình chỉ hoạt động Tòa án Tối cao. Ảnh: Reuters

Nghi vấn về tính độc lập tư pháp ở Ba Lan là chủ đề gây tranh cãi trong những tháng gần đây, đặc biệt là sau khi tòa án hiến pháp Ba Lan và đội ngũ thẩm phán vốn bị EC phản đối đã ra phán quyết rằng một số phần trong luật của EU xung đột trực tiếp với Hiến pháp Ba Lan. Quyết định nói trên của Ba Lan thách thức quyền tối cao của luật pháp châu Âu và nền tảng của khối.

Liên minh châu Âu được xây dựng trên nguyên tắc các quốc gia thành viên tuân theo một quy tắc chung dù họ vẫn có quyết định cuối cùng trong một số lĩnh vực chính sách. Điều này đồng nghĩa với việc một quốc gia EU được tự do quyết định chính sách tài khóa của mình nhưng quốc gia đó phải tuân thủ vấn đề về nợ công và thâm hụt theo quy định của EU.

Hồi tuần trước, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki và Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã có cuộc thảo luận gay gắt về vấn đề này. Ông Morawiecki nói rằng đất nước của ông sẽ không bị bắt nạt và luật cao nhất ở Ba Lan chính là hiến pháp của nước này. Mặt khác, bà Ursula von der Leyen cho biết đội ngũ của bà sẽ hành động.

Theo hãng tin Reuters, một phát ngôn viên của chính phủ Ba Lan không bình luận về việc liệu Ba Lan có trả khoản tiền phạt nói trên hay không. Tuy nhiên, phát ngôn viên Piotr Muller viết trên Twitter: "Hành động trừng phạt và tống tiền đối với đất nước chúng tôi không phải là quyết định đúng đắn".

Quyết định của EU hôm 27-10 đã khiến Thứ trưởng Tư pháp Ba Lan Sebastian Kaleta giận dữ. Quan chức này viết trên mạng Twitter: "ECJ hoàn toàn coi thường và bỏ qua hiến pháp Ba Lan cũng như các phán quyết của Tòa án Hiến pháp Ba Lan". Thứ trưởng Tư pháp Ba Lan gọi khoản tiền phạt là "hành vi chiếm đoạt và tống tiền".

Ông Radoslaw Fogiel, người phát ngôn của đảng cầm quyền cánh hữu, tuyên bố Ba Lan đóng góp cho khối nhiều hơn những gì họ nhận được. Tuy nhiên, số liệu của EU cho thấy Warsaw là nước nhận ròng 12 tỉ euro mỗi năm.