Bão “quái vật” đoạt mạng gần 900 người

Bão “quái vật” Matthew tiếp tục quét qua khu vực ngoài khơi bờ Đông nước Mỹ tối 7-10 (giờ địa phương), khiến 2 bang Georgia, Nam Carolina hứng chịu những đợt sóng cao hơn 2 m và gió mạnh xấp xỉ 161 km/giờ.

Ảnh hưởng kéo dài

Hơn 120.000 người bị mất điện ở bang Georgia và cảnh báo lốc xoáy cũng được ban hành. Thống đốc bang Nam Carolina, ông Nikki Haley, cảnh báo khoảng 100 người trên đảo nhỏ Daufuskie sơ tán ngay lập tức để tránh thương vong. Trong khi đó, Thống đốc bang Georgia, ông Nathan Deal, thúc giục cư dân đi sơ tán không nên trở về nhà quá sớm khi bão đi qua. Trung tâm Bão quốc gia Mỹ (NHC) dự báo cơn bão tiếp tục hướng về phía Bắc, ôm lấy bờ Đông và tiếp tục suy yếu trong những ngày tới.

Mặc dù cơn bão Matthew đã giảm sức mạnh nhưng nó vẫn có sức tàn phá nặng nề. Tổng thống Mỹ Barack Obama kêu gọi người dân ở khu vực bị ảnh hưởng phải hết sức thận trọng: “Tôi muốn nhấn mạnh đây là một cơn bão rất nguy hiểm”. Lời cảnh báo này không hề thừa khi ít nhất 6 người đã thiệt mạng khi bão Matthew tấn công bang Florida trước đó cùng ngày. Nhiều thị trấn ở bang này ngập trong nước và hơn 1 triệu người phải sống cảnh mất điện.

Thống đốc bang Florida Rick Scott vào cuối ngày 7-10 tiếp tục cảnh báo sự tàn phá vẫn còn ở phía trước ngay cả bão đã rời xa. Đã xuất hiện dự báo về những đợt sóng cao 2,7 m theo như dự báo ở một số khu vực ảnh hưởng nặng nhất bang này. Theo ước tính ban đầu, bão Matthew có thể gây ra thiệt hại từ 25-30 tỉ USD cho các công ty bảo hiểm, trở thành thảm hoạ gây tốn kém thứ hai, chỉ thua bão Katrina hồi năm 2005.

Nước biển tràn vào Jacksonville, bang Florida - Mỹ hôm 7-10Ảnh: Facebook

Cứu trợ khó khăn

Còn tại Haiti, số nạn nhân thiệt mạng do bão Matthew đã tăng lên tới 877 người. Tuy nhiên, con số này chắc chắn sẽ tăng thêm trong thời gian tới, khi thương vong tại các khu vực xa xôi bắt đầu được thống kê. Hàng chục người được ghi nhận thiệt mạng trên các ngọn đồi trong khi chính quyền làng Chantal nói 86 người chết, phần lớn là do cây đổ làm sập nhà. Cơn bão này đổ bộ Haiti từ ngày 5-10 với sức gió lên tới 233 km/giờ, mang theo mưa to gây lũ lụt nhiều nơi.

Ngoài ra, theo Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF), khoảng 80% ngôi nhà ở miền Tây Nam Haiti bị hư hại do bão, trong đó TP Jeremie là nơi chịu thiệt hại nặng nhất. Hơn 61.500 người mất nhà cửa phải ở trong các lán trại tạm. Hạ tầng bị tàn phá nghiêm trọng khiến hàng cứu trợ khó đến được những vùng nghèo khổ bị thiệt hại nặng nề. Nhiều địa phương lâm vào cảnh khan hiếm thực phẩm trong lúc ít nhất 7 người tử vong vì dịch tả.

Chương trình Lương thực thế giới của Liên Hiệp Quốc (WFP) chuẩn bị khoảng 4.000 tấn lương thực để cứu trợ các gia đình bị ảnh hưởng. Trong khi đó, các nước xung quanh như Mỹ, Mexico và Venezuela cũng hỗ trợ nhu yếu phẩm cần thiết cho nạn nhân của bão ở Haiti. Chẳng hạn, Mỹ đã điều tàu hải quân USS Mesa Verde đến hỗ trợ nỗ lực cứu hộ tại Haiti, mang theo trực thăng, máy ủi, xe chở nước ngọt và hai phòng phẫu thuật di động.

Lý giải nguyên nhân Haiti chịu thiệt hại nặng nề do bão, đài BBC cho hay hơn phân nửa cư dân thành thị của Haiti sống trong các khu ổ chuột đông đúc và dễ dàng trở thành nạn nhân của thảm họa. Ngoài ra, nạn phá rừng quy mô lớn để lấy than củi dùng thay dầu tại quốc gia nghèo nhất Tây bán cầu này là một nguyên nhân quan trọng khác, theo nguyên cứu của TS Jeff Masters (Mỹ).

Những năm 1980, khi còn 25% diện tích rừng, Haiti vẫn chống chọi được với bão lớn - điển hình là không ai thiệt mạng khi bão cấp 3 Emily tràn vào năm 1987. Nhưng tới năm 2004, Haiti chỉ còn 1,4% diện tích rừng và những cơn bão nhỏ như Jeanne và Gordon đủ sức gây lũ lớn, khiến hàng ngàn người chết. Thậm chí, chỉ cần mưa lớn kéo dài 3 ngày vào tháng 5-2004 ở vùng núi Haiti cũng tạo thành lũ giết chết hơn 2.600 người.