Báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (South China Morning Post - Hồng Kông) số ra ngày 17-9 nhận định truyền thông Trung Quốc đang hạ giọng giữa lúc các cuộc biểu tình chống Nhật có chiều hướng vượt tầm kiểm soát.
Báo Thanh niên Bắc Kinh ngày 15-9 viết các vụ phá hoại ô tô do Nhật sản xuất vi phạm nghiêm trọng luật pháp Trung Quốc. Báo này viết: “Cần phải vạch rõ một giới hạn ở đây. Thể hiện lòng yêu nước không nên gây ảnh hưởng đến trật tự công cộng và cũng không được vượt ra ngoài khuôn khổ pháp luật”.
Biểu tình chống Nhật tại Trung Quốc có chiều hướng ngoài tầm kiểm soát... Ảnh: AP
...dù Tân Hoa Xã khẳng định bức tranh toàn cảnh vẫn là "biểu tình hòa bình". Ảnh: AP
Chủ nghĩa dân tộc đang bị dùng làm bình phong che đậy các hành động phá hoại, hôi của. Ảnh: Apple Daily
Bài bình luận đăng ngày 16-9 của Tân Hoa Xã kêu gọi người dân Trung Quốc “thể hiện lòng yêu nước một cách khôn ngoan”. Tiếp đó, ngày 17-9, Tân Hoa Xã khẳng định “các hành động phá hoại trong biểu tình không phải là hiện tượng phổ biến” và rằng bức tranh toàn cảnh vẫn là “biểu tình một cách hòa bình”.
Netease, một cổng thông tin điện tử lớn, ngày 16-9 cũng cảnh báo “chủ nghĩa yêu nước đang bị lợi dụng làm bình phong che đậy các hoạt động phạm pháp như cướp bóc, đốt phá các cửa hàng ở Trường Sa (tỉnh Hồ Nam), Tây An (tỉnh Thiểm Tây) và thành phố Thanh Đảo".
Tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, còn phê phán các hành động phi pháp đã làm xấu hổ hệ thống luật pháp cũng như xã hội Trung Quốc, đồng thời có thể gây ra sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế đối với Trung Quốc.
Trong khi đó, cũng chính Nhân dân Nhật báo từ ngày 14-9 đến ngày 17-9 liên tiếp có bài bình luận khuyên Tokyo “đừng đùa với lửa”, phải biết “lắng nghe công luận Trung Quốc và sửa sai” cũng như cảnh báo kinh tế Nhật Bản có thể bị ảnh hưởng đến 20 năm nếu dính các đòn trừng phạt của Trung Quốc và “Nhật sẽ đối mặt với các tác động tiêu cực nếu tiếp tục cứng đầu”.
Tân Hoa Xã cũng góp phần với một số bài xã luận đe dọa “Nhật Bản sẽ phải trả giá đắt”. Đó là chưa kể một số phương tiện truyền thông nước này từng kêu gọi chuẩn bị các hành động quân sự để khẳng định chủ quyền đối với Điếu Ngư/Senkaku.
Báo chí Trung Quốc phê phán đập phá, hôi của trong biểu tình là phạm pháp... Ảnh: Reuters
...nhưng Tân Hoa Xã bảo đó chỉ là hành động không phổ biến. Ảnh: AP
Sự thay đổi luận điệu này bị giáo sư Triển Giang, giảng viên báo chí thuộc Học viện Ngoại giao Trung Quốc, đánh giá là “giả nhân giả nghĩa” do chính báo chí đã kích động chủ nghĩa dân tộc trong nước xong quay ra kêu gọi người dân bình tĩnh và kiềm chế.
Bị chỉ đích danh là Thời báo Hoàn Cầu, một ấn bản của Nhân dân Nhật báo. Giáo sư Triển Giang cáo buộc tờ báo này âm mưu cùng giới tướng lĩnh “diều hâu” lôi kéo lòng yêu nước của người dân Trung Quốc để phục vụ những lợi ích riêng.
Song song đó, một số học giả khác cảnh báo chính phủ Trung Quốc không đươc đánh giá thấp các cuộc biểu tình cũng như nguy cơ bùng nổ tinh thần dân tộc mù quáng. Giáo sư Viên Vĩ Thời, chuyên gia lịch sử thuộc Đại học Tôn Dật Tiên ở Quảng Châu, nhận xét: “Sẽ không thể có các cuộc biểu tình tự phát khắp Trung Quốc nếu chính phủ không ngầm cho phép. Điều này đã khiến khả năng quản lý các mối quan hệ quốc tế cũng như kiểm soát những căng thẳng trong nước của ban lãnh đạo Trung Quốc bị thử thách".
Còn giáo sư Chúc Lập Gia e ngại nếu biểu tình bạo lực tiếp diễn, Trung Quốc sẽ yếu thế trong vấn đề giải quyết tranh chấp với Nhật Bản.
Bình luận (0)