Bảo vệ hòa bình trên biển Đông

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 5-8 một lần nữa bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc cải tạo đất và xây dựng phi pháp trên các đảo nhân tạo ở biển Đông, đồng thời kêu gọi giải quyết tranh chấp ở vùng biển này một cách hòa bình.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hội đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 5-8 Ảnh: REUTERS

Phát biểu tại cuộc gặp với các ngoại trưởng ASEAN ở thủ đô Kuala Lumpur - Malaysia, Ngoại trưởng Kerry tuyên bố Washington chia sẻ mong muốn của các nước thành viên ASEAN là phải bảo vệ hòa bình và ổn định trên biển Đông.

“Chúng ta phải bảo đảm an ninh của các tuyến hàng hải và ngư trường trọng yếu. Chúng tôi muốn thấy các tranh chấp trong khu vực được giải quyết một cách hòa bình, dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế. Tôi hy vọng trong cuộc gặp này, các nước sẽ tìm ra cách để cùng nhau tiến lên phía trước một cách hiệu quả” - ông Kerry nhấn mạnh.

Về mối quan hệ Mỹ - ASEAN, trang tin Bloomberg dẫn lời ông Kerry khẳng định: “Tương lai của Mỹ và ASEAN đan lồng vào nhau. Mối quan hệ này cho thấy chúng ta có nhiều lợi ích chung và Mỹ tin rằng phần lớn lịch sử của thế kỷ XXI sẽ được viết ngay tại đây”.

Cùng ngày, ông Kerry đã gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 48 (AMM-48) và các hội nghị liên quan.

Theo một quan chức ngoại giao cấp cao của Mỹ, ông Kerry nói với ông Vương rằng Washington dù không đứng về bên nào trong những tuyên bố chủ quyền ở biển Đông nhưng vẫn muốn thấy các bên liên quan giải quyết tranh chấp một cách hòa bình theo luật pháp quốc tế. Ông Kerry lặp lại mối lo ngại của Mỹ đối với hành động “quân sự hóa” những hòn đảo mà Trung Quốc đang chiếm đóng trái phép thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Phát biểu ngắn gọn với các phóng viên sau cuộc gặp, ông Vương khẳng định Trung Quốc sẽ theo đuổi “các cuộc thảo luận hòa bình” để giải quyết vấn đề biển Đông nhưng không cho biết thêm chi tiết. Tuy nhiên, trong nỗ lực xoa dịu chỉ trích, Ngoại trưởng Trung Quốc nói Bắc Kinh đã ngưng hoạt động cải tạo đất ở biển Đông.

Về phần mình, ngoại trưởng Mỹ không hé lộ nhiều thông tin về cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc mà chỉ nói nó “diễn ra tốt đẹp”. Hãng tin Reuters nhận định ông Kerry chắc chắn sẽ tiếp tục nêu vấn đề biển Đông tại Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) diễn ra trong ngày 6-8.

Trước thềm ARF, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Minoru Kiuchi bày tỏ lo ngại sâu sắc về những hành động đơn phương làm thay đổi hiện trạng và gia tăng căng thẳng ở biển Đông, trong đó có hoạt động cải tạo đất quy mô lớn, xây dựng các tiền đồn để phục vụ mục đích quân sự.

Song song đó, ông Kiuchi nói nước này sẽ hợp tác với ASEAN trong vấn đề an ninh hàng hải và đi lại an toàn, ủng hộ các nước ASEAN cải thiện năng lực của lực lượng bảo vệ bờ biển cũng như cung cấp tàu tuần tra, thiết bị cho những nước này.