Bất đồng sâu sắc ở Ukraine

Bất đồng giữa Tổng thống Petro Poroshenko và Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk của Ukraine ngày một sâu sắc khi nội các nước này vừa quyết định cách chức người đứng đầu Cơ quan Điều tra tài chính quốc gia Nikolai Gordienko.

Ông Gordienko mất chức khi đang tiến hành cuộc điều tra tham nhũng, trong đó phát hiện nhiều thành viên nội các tham ô hơn 30 triệu USD. Theo Thủ tướng Yatsenyuk, kết luận nội các của ông tham nhũng được đưa ra sau một cuộc kiểm toán “thiên vị” tại nhà máy sản xuất máy bay thuộc sở hữu nhà nước Antonov.

Trái lại, một thành viên trong Đảng Khối Poroshenko cho rằng phát hiện của ông Gordienko thực ra chỉ là “một phần của tảng băng chìm”. Đài Deutsche Welle của Đức từng chỉ ra rằng cuộc chiến chống tham nhũng tại Ukraine đã bị che giấu bớt một phần để hướng dư luận tập trung vào cuộc khủng hoảng ở miền Đông.

Bất đồng giữa Tổng thống Petro Poroshenko (phải) và Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk của Ukraine

ngày một sâu sắc. Ảnh: Reuters

Theo hãng tin Sputnik (Nga), quốc hội Ukraine dự định nhóm họp vào ngày 7-4, được cho là để quyết định tương lai của Thủ tướng Yatsenyuk. Đối mặt mối đe dọa bị Đảng Khối Poroshenko hất cẳng, ông Yatsenuyk chuẩn bị đáp trả bằng cách tìm kiếm đồng minh ở nước ngoài.

Chẳng hạn như hôm 1-4, Thủ tướng Yatsenuyk có chuyến thăm bất ngờ tới Đức để gặp gỡ người đồng cấp Angela Merkel cùng nhiều quan chức cấp cao khác. Tại đây, ông Yatsenyuk đột ngột tuyên bố ủng hộ việc tổ chức bầu cử càng sớm càng tốt tại những khu vực đang bị phe ly khai chiếm giữ ở miền Đông Ukraine, khác với lập trường trước đó của Kiev. Điều đáng chú ý là những phương tiện truyền thông chịu ảnh hưởng hoặc thuộc sở hữu của Tổng thống Poroshenko đều không đả động gì chuyến đi nói trên.

Mâu thuẫn giữa Tổng thống Poroshenko và Thủ tướng Yatsenyuk thể hiện rõ kể từ khi nổ ra cuộc xung đột giữa nhà tài phiệt, Thống đốc vùng Dnipropetrovsk Ihor Kolomoyskyi và ông Poroshenko về quyền kiểm soát các đường ống dẫn khí đốt quốc gia vào tháng rồi.

Hôm 23-3, Đảng Khối Poroshenko đe dọa mở cuộc điều tra tham nhũng nhằm vào nội các của ông Yatsenuyk. Đến ngày 3-4, các nghị sĩ Đảng Khối Poroshenko và đảng cực hữu Svoboda bắt đầu thu thập chữ ký đề nghị miễn nhiệm chức vụ thủ tướng của ông Yatsenyuk.

Tình trạng đấu đá trong nội bộ, cộng với cuộc xung đột chưa có hồi kết ở miền Đông khiến chính phủ Ukraine càng thêm khó khăn trong việc đối phó cuộc khủng hoảng nợ, đe dọa khiến nước này phải phụ thuộc vào sự giúp đỡ từ bên ngoài trong nhiều thập kỷ.

Bộ Tài chính Ukraine hôm 4-4 cho biết chính phủ nước này đã thông qua chương trình tái cơ cấu nợ để nhận được khoản tiền cứu trợ trị giá 15,3 tỉ USD từ Quỹ Tiền tệ quốc tế. Theo hãng tin Reuters, Kiev dự kiến sẽ đẩy nhanh đàm phán với các chủ nợ để đạt được thỏa thuận về vấn đề tái cơ cấu nợ trước cuối tháng 5.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính Ukraine không tiết lộ chi tiết những đề xuất đưa ra tại các cuộc đàm phán. Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế, nợ công của Ukraine dự kiến sẽ tăng lên tương đương 94% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào cuối năm nay.