“Bó tay” với ông Trump!

Sự chia rẽ xen lẫn nỗi lo lắng và hoảng loạn trong nội bộ Đảng Cộng hòa (GOP) Mỹ đang được nâng lên “tầm cao mới” bởi “cơn ác mộng” mang tên Donald Trump.

Đi quá xa

Một loạt phát biểu, hành động gây tranh cãi của ứng viên tổng thống Mỹ này thời gian qua càng khiến giới lãnh đạo GOP lo lắng về nguy cơ để Nhà Trắng lọt vào tay phe Dân chủ thêm một nhiệm kỳ nữa. Quá phiền lòng, các quan chức cấp cao GOP thậm chí đang thăm dò khả năng tìm người thay thế trong trường hợp ông Trump tự nguyện rút khỏi cuộc đua. Đây là một kịch bản gần như không tưởng nhưng lại phần nào nêu bật sự rạn nứt chưa từng có trong nội bộ GOP.

Vấn đề là, theo đài ABC News, hiện chưa có cơ chế nào buộc ông Trump phải từ bỏ vị trí ứng viên tổng thống cũng như không có nhiều dấu hiệu cho thấy ông này thôi ôm mộng vào Nhà Trắng. Trong trường hợp ông Trump chịu ra đi, Ủy ban Quốc gia GOP (RNC) sẽ chọn người thay thế trong một tiến trình phức tạp. Một số chuyên gia pháp lý cho rằng ông Trump nên rời khỏi cuộc đua muộn nhất là vào đầu tháng 9-2016, nếu có, để GOP đủ thời gian chuẩn bị cho cuộc bầu cử sau đó 2 tháng.

Có thể hiểu được nỗi lo của ban lãnh đạo GOP khi chứng kiến danh sách những vụ lùm xùm liên quan đến ông Trump không ngừng dài ra. Họ vô cùng thất vọng khi ứng viên này không chịu công khai ủng hộ Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan và Thượng nghị sĩ John McCain, 2 thành viên hàng đầu của đảng, tái tranh cử vào quốc hội. Hai nhân vật này dường như đã chọc giận tỉ phú Trump bằng cách gia nhập làn sóng chỉ trích ông buông lời nhạo báng vợ chồng Khizr và Ghazala Khan, cha mẹ của một binh sĩ Mỹ Hồi giáo thiệt mạng ở Iraq.

Dư luận lập tức đặt câu hỏi rằng phải chăng lần này ông Trump đã thật sự đi quá xa, ngay cả khi người ta không ít lần nghe ông xúc phạm phụ nữ, người Hồi giáo, người Mexico, người khuyết tật và không ít cá nhân khác kể từ khi thông báo ra tranh cử hồi tháng 6-2015?

Không như những lần trước, mục tiêu công kích mới nhất của ông Trump là một gia đình nhập cư bình thường phải gánh chịu sự mất mát không sao bù đắp được: Con trai của họ đã hy sinh xương máu cho đất nước. Ngay cả một số người ủng hộ nhiệt thành nhất cũng cho rằng ông Trump phải xin lỗi bởi việc chỉ trích những gia đình có con cái tử trận đã vượt giới hạn cho phép.

Tỉ phú Donald Trump tại một sự kiện tranh cử ở bang Florida hôm 3-8Ảnh: Reuters

Lãng phí thời gian

Tờ Telegraph (Anh) thậm chí còn mạnh dạn nhận định vụ tranh cãi liên quan đến gia đình Khan có thể đánh dấu thời điểm “đoàn tàu Trump chệch khỏi đường ray” trong hành trình đến Nhà Trắng. Không muốn kết cục xấu này xảy ra, một số thành viên cao cấp của GOP - trong đó có Chủ tịch RNC Reince Priebus, cựu Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich và cựu Thị trưởng New York Rudy Giuliani - dự định gặp ông Trump trong nỗ lực đưa chiến dịch tranh cử của ông này trở lại đúng quỹ đạo.

Ngay cả một số thành viên trong nhóm của ông Trump cũng than thở với đài CNN rằng họ “cảm thấy như đang lãng phí thời gian” khi chứng kiến tỉ phú Mỹ lạm dụng “những thủ thuật gây chia rẽ, phát ngôn xúc phạm”. “Cơn hoảng loạn đang tăng lên tầm cao mới. Đã đến lúc cần có một sự tái khởi động nghiêm túc” - ông Scott Reed, nhà chiến lược của Phòng Thương mại Mỹ, nhận định với tờ The Washington Post.

Những đồng minh ít ỏi của tỉ phú Trump trong GOP, như ông Gingrich, thừa nhận nếu mọi chuyện không thay đổi, ứng viên này không “có cửa” đánh bại đối thủ Hillary Clinton. Nỗi lo được củng cố bởi một loạt cuộc thăm dò cho thấy bà Clinton đang giành lại vị thế dẫn đầu vững chắc quen thuộc từng có trước khi bị Giám đốc Cục Điều tra Liên bang James Comey chỉ trích trong vụ bê bối email. Chẳng hạn, cuộc thăm dò của đài Fox News hôm 3-8 cho thấy tỉ lệ ủng hộ bà Clinton là 49%, so với 39% của ông Trump. Khoảng cách này cũng khá chênh lệch trong một số cuộc thăm dò mới nhất khác, như NBC News/Survey Monkey (50%-42%), Reuters/Ipsos (43%-35%)…

Vấn đề của GOP lúc này là thời gian không còn nhiều để ông Trump có thể sửa sai khi chỉ còn chưa đến 100 ngày là bầu cử diễn ra. Ngoài ra, không có gì bảo đảm tỉ phú này chịu nhận ra sai lầm, nói chi đến việc không gây thêm tranh cãi mới! Theo đài NBC News, giới chức GOP cũng không kỳ vọng nhiều vào một sự thay đổi đáng kể nào từ ông Trump trong tương lai gần. Điều này thể hiện rõ khi tỉ phú này hôm 3-8 bác bỏ thông tin về rạn nứt nội bộ, khăng khăng cho rằng chiến dịch tranh cử của mình vẫn “đoàn kết mạnh mẽ”.