Bốn đại gia công nghệ Mỹ vào tầm ngắm

Các đại gia công nghệ hàng đầu: Amazon, Apple, Facebook, Google đang đối mặt nguy cơ bị chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump điều tra về cáo buộc phạm luật chống độc quyền. Nếu diễn ra, theo hãng tin Reuters, đây sẽ là cuộc điều tra chưa có tiền lệ nhằm vào một số công ty thuộc hàng lớn nhất thế giới. Cả 4 công ty Mỹ này đều có giá trị hàng trăm tỉ USD.

Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Bộ Tư pháp của Mỹ đã chia nhau giám sát hoạt động của 4 công ty trên. Cụ thể, Bộ Tư pháp giám sát Apple, Google còn FTC đưa Facebook, Amazon vào tầm ngắm. Bước tiếp theo là 2 cơ quan trên sẽ quyết định có chính thức mở cuộc điều tra hay không. Nếu có, sẽ mất không ít thời gian để cuộc điều tra đưa ra kết luận. 

Lần điều tra Google gần đây của FTC kéo dài hơn 2 năm. Dù vậy, hiện Bộ Tư pháp Mỹ và FTC vẫn chưa trao đổi với 4 công ty trên về khả năng điều tra họ. Ban lãnh đạo các doanh nghiệp này cũng không rõ những vấn đề gì đang bị xem xét.

Logo của 4 đại gia công nghệ Mỹ: Amazon, Apple, Facebook và Google Ảnh: Reuters

Trước đó, ngày 31-5, đã xuất hiện thông tin Bộ Tư pháp Mỹ đang chuẩn bị các bước cần thiết để điều tra nghi vấn Google, nền tảng quảng cáo trực tuyến lớn nhất thế giới, sử dụng quy mô "khủng" của mình để chèn ép các đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn, từ đó vi phạm luật bảo đảm cạnh tranh công bằng. Đến ngày 1-6, báo The Washington Post đưa tin Amazon sẽ bị FTC "soi".

Thông tin về nguy cơ bị điều tra xuất hiện giữa lúc 4 công ty công nghệ hàng đầu thế giới nói trên đối mặt sự bất mãn ngày càng tăng tại Mỹ và trên thế giới. Một phần lý do là nỗi lo họ nắm quá nhiều sức mạnh trên thị trường, từ đó không có lợi cho người tiêu dùng và các đối thủ cạnh tranh.

Là nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới, Amazon bị chỉ trích vì gây khó dễ cho các nhà bán hàng bên thứ 3 trên trang web mình. Một số nghị sĩ của cả hai đảng Cộng hòa, Dân chủ ở Mỹ cũng cho rằng giá bán thấp của Amazon đã làm tổn thương các nhà bán lẻ truyền thống và nhiều công ty trong số này phải đóng cửa vì cạnh tranh không lại.

Trong khi đó, Apple đang bị Liên minh châu Âu (EU) điều tra về cáo buộc lạm dụng quyền lực trong lĩnh vực ứng dụng. Trước đó, hồi năm 2014, nhà sản xuất điện thoại iPhone buộc phải dàn xếp với Bộ Tư pháp Mỹ một vụ kiện, theo đó họ thông đồng với các nhà xuất bản để tăng giá bán sách điện tử. 

Riêng mạng xã hội Facebook đang bị FTC điều tra về vụ chia sẻ dữ liệu của 87 triệu người dùng với Công ty Tư vấn chính trị Cambridge Analytica (Anh). Facebook hồi tháng 4 thừa nhận có khả năng sẽ bị phạt 5 tỉ USD vì vụ bê bối này. Chưa hết, mạng xã hội có hơn 1,5 tỉ người sử dụng này còn bị chỉ trích cho phép lưu hành các nội dung sai lệch và cái gọi là "tin giả".

Dịch vụ tìm kiếm trực tuyến của Google hiện đối mặt cáo buộc dẫn dắt người lướt web đến các sản phẩm của mình, gây thiệt hại cho các đối thủ. Google từng phải dàn xếp một cuộc điều tra của FTC và vài lần bị EU phạt vì những sai phạm về chống độc quyền, lần gần đây nhất là 1,7 tỉ USD vào tháng 3.

Một số chuyên gia pháp lý cho rằng khó có khả năng Washington tìm cách chia tách các tập đoàn công nghệ nói trên thành những công ty nhỏ hơn. Các cuộc điều tra chống độc quyền ở Mỹ thường dẫn đến thỏa thuận một công ty phải thay đổi các phương thức hoạt động kinh doanh.