Bức ảnh chấn động của Quốc vương Thái Lan

Đó là hình ảnh được Hoàng gia Thái Lan công bố hôm 20-5-1992. Đây được coi là khoảnh khắc mấu chốt trong lịch sử Thái Lan.

Một trong 2 vị quan chức quỳ gối chính là tướng Suchinda Kraprayoon – người lúc bấy giờ mới cầm đầu một cuộc đảo chính và được bổ nhiệm làm thủ tướng Thái Lan.

Người còn lại là tướng Chamlong Srimuang, dẫn đầu phong trào ủng hộ dân chủ chống lại sự kiểm soát quân sự của tướng Kraprayoon.

Cảnh tượng hai vị tướng quỳ gối trước Quốc vương Thái Lan Bhumibol Adulyadej khiến cả nước này chấn động. Ảnh: chụp màn hình video do Hoàng gia Thái Lan công bố

Không khí ở Thái Lan lúc bấy giờ chìm trong ảm đạm khi một số thường dân đã thiệt mạng sau những cuộc biểu tình trên đường phố và cuộc đàn áp quân sự kéo dài nhiều ngày. Thời điểm này được gọi với cái tên "Tháng 5 đen tối", dường như không có cầu nối nào để thu hẹp khác biệt và cũng không bên nào chịu nhượng bộ.

Cuối cùng, Vua Bhumibol Adulyadej triệu tập hai vị tướng nói trên đến cung điện và mở lời: "Đất nước thuộc về mọi người, chứ không phải chỉ một hay hai người cụ thể. Những người đối đầu nhau sẽ đều là kẻ thua cuộc. Và mất mát nhiều nhất sẽ chính là đất nước".

“Có cớ gì mà các vị tự nói rằng mình là kẻ chiến thắng khi các vị đang đứng trên đống đổ nát và những mảnh vụn”.

Những lời tuy đơn giản nhưng độ lan tỏa đã vượt ra khỏi căn phòng nhỏ trong hoàng cung, lột tả chính xác tâm trạng của toàn dân tộc.

Theo BBC, hình ảnh hai vị tướng quỳ gối, cúi đầu dưới chân nhà vua và chấp nhận uy quyền của ông đã củng cố vị trí của Quốc vương như là trọng tài tối cao của đất nước Thái Lan thường xuyên chìm trong chia rẽ.

"Trong hoàn cảnh lúc bấy giờ, không ai có thể đóng vai trò đó ngoại trừ nhà vua Thái Lan" – ông Thitinan Pongsudhirak, từ Đại học Chulalongkorn, nói với BBC.

Đây không phải là lần đầu tiên Quốc vương can thiệp vào chính trị dù trên lý thuyết, vị trí của ông trong nền quân chủ Thái Lan được xem là đứng ngoài chính trị.

Năm 1973, những người biểu tình ủng hộ dân chủ bị binh lính nã súng đã được phép vào cung điện để trú ẩn. Sau đó, chính phủ của Thủ tướng Thanom Kittikachorn sụp đổ.

Năm 1981, Quốc vương Bhumibol cương quyết chống lại một nhóm sĩ quan quân đội tổ chức một cuộc đảo chính khác ở Bangkok.

Người dân Thái Lan rơi lệ khi biết tin Quốc vương Bhumibol Adulyadej băng hà. Ảnh: AP

Uy quyền của ông bắt nguồn từ tình yêu và lòng tôn kính sâu sắc người dân Thái dành cho ông. Đó không chỉ là tình cảm dành cho một nhân vật của công chúng mà còn là dành người cha nhân từ mà họ kính trọng và noi gương.

"Ông ấy có quyền lực tinh thần, được tích lũy qua nhiều thập kỷ"- ông Pongsudhirak nhận xét - "Với nhân cách và lối sống ngay thẳng, ông được coi là tấm gương mẫu mực, khiến người dân sùng kính".

Những năm về sau, vị vua được người dân Thái Lan gọi là cha này có chút xa rời với chính trị mặc dù những cuộc khủng hoảng chính trị chưa bao giờ chấm dứt. Tuy vậy, nhiều người nói rằng dù tuổi cao, sức yếu, ông vẫn tiếp tục duy trì ảnh hưởng đằng sau những cánh cửa đóng kín.

Đối với người dân Thái Lan, hình ảnh vị vua đầy uy lực trước hai vị tướng cúi đầu năm 1992 vẫn mãi mãi khắc sâu trong tâm trí. Cảnh tượng đó nhắc nhớ cho người Thái tin rằng khi mọi thứ lâm vào hỗn loạn, vẫn có một người có thể mang lại hòa bình và trật tự.

“Ông là vị vua được tất cả người dân yêu mến và kính trọng" - đương kim Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha nói trên truyền hình sau khi Quốc vương băng hà. "Triều đại của ông đã kết thúc và sẽ không ai có thể sánh kịp lòng nhân hậu của ông".