Mỹ - Trung bất đồng, APEC không thể ra được tuyên bố chung

Thủ tướng Canada Justin Trudeau ngày 18-11 cho biết thông tin trên.

Phát biểu tại phiên bế mạc hội nghị, ông Trudeau cho biết nước chủ nhà Papua New Guinea sẽ ra tuyên bố chủ tịch thay vì tuyên bố chung bởi quan điểm khác biệt của các bên tham gia.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rời trung tâm hội nghị APEC tại Papua New Guinea ngày 18-11. Ảnh: Reuters.

Trước đó nổi lên một số thông tin nói rằng các quan chức Trung Quốc đã bất bình vì phía Mỹ kiên quyết cho rằng tuyên bố chung phải đề cập những cải cách cần thiết để đưa "một sân chơi đẳng cấp" tới Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Sự bất đồng giữa Mỹ và Trung Quốc nổi rõ hôm 17-11 khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence dùng bài phát biểu của mình tại hội nghị để công kích các chính sách thương mại và an ninh của nhau. Mỗi bên đều đổ lỗi cho bên còn lại đã gây ra chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Tại họp báo kết thúc, Thủ tướng Papua New Guinea Peter O'Neill giải thích: "Bạn biết đấy, có hai người khổng lồ trong phòng".

Khi hỏi lý do cụ thể, ông nói ngắn gọn: "WTO và việc cải cách WTO". Nhưng ông O'Neill cũng nói thêm đó là vấn đề ngoài phạm vi của APEC. "APEC không có quyền hạn gì đối với WTO, đó là sự thật. Những vấn đề đó nên được nêu ở WTO".

Hôm 18-11, báo The Australian đưa tin bốn quan chức Trung Quốc đã tìm cách vào văn phòng của Bộ trưởng Ngoại giao Papua New Guinea Rimbink Pato để tác động vào dự thảo tuyên bố chung của Hội nghị cấp cao APEC.

Theo nguồn tin, cảnh sát nước chủ nhà đã xuất hiện và ngăn cản các quan chức nói trên thực hiện hành động được cho là không phù hợp này.

Người phát ngôn của ông Pato nói rằng hành động tìm gặp Bộ trưởng Ngoại giao Papua New Guinea của các quan chức Trung Quốc là không phù hợp, bởi vị bộ trưởng nước chủ nhà APEC sẽ chỉ giải quyết với những người đồng cấp.

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhanh chóng bác bỏ sự việc trên, nói rằng bản tin là một nỗ lực để hủy hoại quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và  Papua New Guinea (PNG).

"Việc này đơn giản là không đúng. Chúng tôi có quan hệ gần gũi với PNG. Chúng tôi và PNG đều nhất trí, cả về nội dung và chương trình nghị sự"- ông Wang Xiaolong, lãnh đạo cục các vấn đề kinh tế quốc tế của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói.