Các thành phố đông đúc đang sụt lún nhanh

Tòa tháp Millennium ở TP San Francisco, bang California - Mỹ đã lún hơn 48,26 cm sau 10 năm. Vào cuối năm 2020, các kỹ sư bắt đầu thực hiện dự án trị giá 100 triệu USD để ngăn tòa nhà cao 58 tầng nghiêng và lún sâu hơn nữa.

Một nghiên cứu mới nhằm xác định xem việc xây các tòa nhà cao tầng góp phần thế nào vào tình trạng sụt lún đất tại nhiều thành phố.

Đô thị hóa chỉ là một trong số các nguyên nhân của hiện tượng này. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí AGU Advances ước tính rằng tác động của nó đang tăng khi ngày càng có nhiều người chuyển đến các thành phố. Hậu quả là các thành phố đông đúc có nguy cơ sụt lún nhanh hơn các khu vực kém phát triển.

Theo trang Bloomberg, nhà nghiên cứu Tom Parsons tại Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ, đã tập trung nghiên cứu khu vực Vịnh San Francisco để tìm hiểu tác động trên. Ông ước tính rằng trọng lượng chung của tất cả tòa nhà ở TP San Francisco là khoảng 1.600 tỉ kg. Chỉ nhiêu đó thôi cũng có thể khiến đất bị lún tới 80 mm khi thành phố phát triển theo thời gian.

Tòa tháp Millenium. Ảnh:San Francisco Chronicle/Hearst N/Hearst Newspapers

Nghiên cứu trước đây vào năm 2018 cho thấy các khu vực đông đúc xung quanh Vịnh San Francisco đang lún gần 2 mm/năm. Tại một số khu vực đông dân, con số này lên đến 10 mm/năm. Khu vực này cũng phải đối mặt với các mối đe dọa về lũ lụt thảm khốc do mực nước biển dự kiến ​​sẽ tăng gần 30,48 cm vào năm 2050 và 91,44cm vào cuối thế kỷ XXI.

Các yếu tố như bơm nước ngầm, xói mòn và sự dịch chuyển của các mảng kiến ​​tạo cũng góp phần gây ra sụt lún.

Ông Parsons lập luận rằng gánh nặng của phát triển đô thị sẽ ngày càng tăng trên thế giới khi nhiều người tiếp tục di cư đến các thành phố, từ đó thúc đẩy các đô thị thêm phát triển để đáp ứng nhu cầu của dân số đang tăng.

Khoảng 70% dân số thế giới được ước tính sẽ sống trong các khu vực đô thị lớn vào năm 2050.

Vịnh San Francisco. Ảnh: IStock

Nghiên cứu mới trên có nhắc đến TP Lagos - Nigeria, nơi dân số hiện ở mức hơn 14 triệu người và dự kiến tăng gấp đôi trong 3 thập kỷ tới. Thành phố này hiện đang sụt lún ở mức 2 - 87 mm mỗi năm. Các khu vực ven biển của thành phố đang có tốc độ sụt lún nhanh hơn.

Trong khi đó, các nhà lãnh đạo Indonesia đang thúc đẩy kế hoạch chuyển thủ đô ra khỏi Jakarta, một phần để giảm bớt áp lực cho thành phố quá đông đúc. Jakarata hiện là đô thị sụt lún nghiêm trọng nhất trên thế giới (khoảng 10 cm mỗi năm).