Canada bất ngờ "chĩa mũi dùi" vào Trung Quốc

Theo báo The Star của Canada, trong khi tuyên bố từ Ngoại trưởng Canada Stéphane Dion không nêu cụ thể tên Trung Quốc, nhưng dường như nó nhằm vào quốc gia đang tỏ ra cực kỳ giận dữ sau khi phán quyết của PCA đưa ra bác bỏ toàn bộ đường lưỡi bò phi lý do nước này đơn phương vẽ ra trên biển Đông.

“Dù ai đó có nhất trí hay không với phán quyết của PCA, Canada tin rằng tất cả các bên nên tuân thủ phán quyết này” – ông Dion nói.

Vị ngoại trưởng nhấn mạnh thêm: “Chúng tôi quan ngại sâu sắc về những căng thẳng trong khu vực đã bị đẩy lên trong những năm qua và có nguy cơ hủy hoại hòa bình và ổn định…Điều quan trọng nhất là tất cả các nước cần kiềm chế, tránh ép buộc và có những hành động gây gia tăng căng thẳng”.

Một bức ảnh không rõ thời gian do Tân hoa xã công bố cho thấy chiếc máy bay ném bom H-6K của Trung Quốc tuần tra trên các quần đảo và đá ở biển Đông. Ảnh: AP

Tuyên bố của ông Dion còn ám chỉ những hành động gây hấn của Trung Quốc trong khu vực như xây đảo nhân tạo và đường băng, cũng như yêu cầu các máy bay nước ngoài phải thông báo cho Bắc Kinh khi đi qua vùng biển tranh chấp. Ngoại trưởng Canada kêu gọi "tất cả các bên tranh chấp kiềm chế những hoạt động cải tạo đất, quân sự hóa và những hành động khác có thể gây mất hòa bình và an ninh khu vực."

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Canada Harjit Sajjan khẳng định rằng nước này không đứng về bên nào trong tranh chấp ở biển Đông. “Có những cơ quan quốc tế chịu trách nhiệm giải quyết các tranh chấp và đưa ra những quyết định trong khuôn khổ luật pháp. Các bêm cần phải tôn trọng những quyết định đó” – ông Sajjan tuyên bố.

Nhận định về động thái này từ Canada, ông Fen Hampson – người đứng đầu chương trình an ninh toàn cầu của Trung tâm Đổi mới Quản trị Quốc tế ở Waterloo, nói rằng đây là một thông điệp tới Trung Quốc dù không đề cập tới Trung Quốc “với những ngôn từ ngoại giao nhưng không mơ hồ”.

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Thủ tướng Canada Justin Trudeau đang chuẩn bị tới Trung Quốc sau Hội nghị thượng định G20 vào mùa hè này trong khi chính phủ của ông Trudeau đang tìm kiếm tăng cường quan hệ kinh tế vào chính trị với Bắc Kinh.

Tuy nhiên, quyết định gần đây của Canada khi đứng về phía đồng minh G7 là Nhật Bản trong vấn đề căng thẳng hàng hải, cũng như những bất đồng với Trung Quốc về nhân quyền, khiến câu chuyện tăng cường quan hệ trở nên phức tạp.