Căng thẳng Ukraine - Nga: Ngoại giao con thoi chưa đột phá

Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda đã nhóm họp tại Berlin hôm 8-2 về cuộc khủng hoảng tại Ukraine.

 Phát biểu trong cuộc họp báo cùng ông Macron và ông Duda, Thủ tướng Scholz nhấn mạnh họ thống nhất mục tiêu duy trì hòa bình tại châu Âu thông qua ngoại giao và những thông điệp rõ ràng và sự sẵn lòng hành động cùng nhau.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói: "Việc vi phạm toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Ukraine là không thể chấp nhận được và sẽ dẫn đến những hậu quả sâu rộng đối với Nga về mặt chính trị, kinh tế và chắc chắn cả về mặt chiến lược".

Đây được xem là một trong những tuyên bố mạnh mẽ nhất về cuộc khủng hoảng Ukraine của ông Scholz. Trong cuộc gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Washington trước đó, Thủ tướng Olaf Scholz đã tìm cách nhấn mạnh cam kết của Đức với tư cách là một đồng minh trong cuộc khủng hoảng Ukraine - Nga.

Tuy nhiên, chuyên gia chính sách đối ngoại của Áo Gerhard Mangott cho rằng dù Mỹ và Đức đều lo ngại về các hoạt động quân sự của Nga nhưng cả hai vẫn chia rẽ về cách phản ứng với Nga, đặc biệt liên quan đến đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 và các lệnh trừng phạt tiềm tàng đối với Moscow.

Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda, Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tham dự họp báo chung tại thủ đô Berlin - Đức hôm 8-2 Ảnh: REUTERS

Đến thủ đô Berlin - Đức sau 2 ngày đàm phán với những người đồng cấp tại Moscow và Kiev, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tiếp tục kêu gọi đối thoại với Nga như là cách duy nhất để xoa dịu những lo ngại về việc Nga có thể tấn công Ukraine.

Lãnh đạo Pháp cho biết ông nhận thấy triển vọng thúc đẩy các cuộc đàm phán Nga và Ukraine liên quan tới cuộc xung đột tại miền Đông Ukraine, cũng như những giải pháp thiết thực, cụ thể để xuống thang căng thẳng giữa Nga và phương Tây.

Sự chú ý giờ đây sẽ chuyển hướng sang cuộc đàm phán của các quan chức cấp cao diễn ra ở Berlin trong ngày 10-2, bước đi mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng có thể giúp mở đường cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo Ukraine, Nga, Pháp và Đức nhằm khôi phục kế hoạch hòa bình bị đình trệ về cuộc xung đột giữa lực lượng Kiev và phe ly khai được Nga hậu thuẫn ở miền Đông Ukraine.

Trong khi đó, theo hãng tin Reuters, các chuyên gia nhận thấy dấu hiệu chỉ ra rằng Tổng thống Vladimir Putin đang muốn tránh leo thang cuộc khủng hoảng Ukraine và tìm kiếm sự thỏa hiệp với phương Tây dù những hành động và phát ngôn mới nhất của ông vẫn mang tính đối đầu.

 Theo 2 nhà phân tích chuyên giải mã các tín hiệu từ Điện Kremlin, những phát ngôn của ông Putin tại cuộc họp báo sau nhiều giờ hội đàm với Tổng thống Pháp Macron cho thấy ông Putin rất nghiêm túc trong cuộc đàm phán kéo dài 7 giờ.

 Ông Andrey Kortunov, người đứng đầu Hội đồng Các vấn đề quốc tế Nga, lập luận tổng thống Nga không muốn leo thang căng thẳng vì cho rằng không ai muốn trao đổi với đối thủ trong 7 giờ nếu họ không thật sự muốn đối thoại.

Cao ủy Liên minh châu Âu về chính sách đối ngoại Josep Borrell nhận định chuyến thăm của Tổng thống Pháp tới Moscow có ý nghĩa quan trọng nhưng không tạo đột phá. Tuy nhiên, ông Borrel không nghĩ rằng Nga đang chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh toàn diện.

Việc Nga tăng cường lực lượng ở Belarus cũng khiến phương Tây lo ngại về cuộc tấn công tiềm tàng nhằm vào Kiev. Tuy nhiên, phía Nga khẳng định họ có kế hoạch rút quân khỏi Belarus sau cuộc tập trận.