Cảng Trung Quốc cấm cửa than Úc: Đòn sốc trả đũa liên quan Huawei?

Báo Sydney Morning Herald (Úc) ngày 22-2 dẫn lời một quan chức của Tập đoàn Cảng Đại Liên cho biết lệnh cấm vô thời hạn đối với nhập khẩu từ các nhà cung cấp hàng đầu của Úc có hiệu lực từ đầu tháng 2.

Lệnh cấm này diễn ra giữa lúc các cảng lớn ở nhiều nơi khác của Trung Quốc đang kéo dài thời gian thông quan với than Úc lên tới ít nhất 40 ngày.

Than vốn là nguồn thu xuất khẩu lớn nhất của Úc. Ảnh: Reuters

Theo nhận định của trang Fortune, đây có vẻ là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang thể hiện sức mạnh kinh tế và cảnh báo các nước đừng dại dột cấm cửa công nghệ không dây thế hệ mới của nước này. Động thái này có thể coi như một cú sốc với Úc. Hồi năm ngoái, Úc đã tiếp bước Mỹ cấm Huawei không được tham gia đấu thầu mạng 5G tại Úc bởi lý do an ninh.

Quan hệ của Úc với Trung Quốc đã bắt đầu xấu đi từ năm 2017 khi Canberra cáo buộc Bắc Kinh can thiệp vào nội bộ nước này. Căng thẳng tiếp tục gia tăng hồi tháng rồi sau khi Úc hủy bỏ thị thực của một doanh nhân tiếng tăm của Trung Quốc, không bao lâu sau khi ngăn cản Huawei cung cấp thiết bị cho mạng lưới 5G của Úc.

Than vốn là nguồn thu xuất khẩu lớn nhất của đất nước chuột túi. Khi được hỏi lệnh cấm nói trên có liên quan tới căng thẳng song phương hay không, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng khẳng định Trung Quốc chỉ đang kiểm tra than đá nhập khẩu vì lý do chất lượng và an toàn. Ông khẳng định Trung Quốc không hề nhắm đến Úc.

Cảng Đại Liên chỉ xử lý 1,8% lượng xuất khẩu than đá của Úc. Tuy nhiên, nếu lệnh cấm nói trên phản ánh sự đi xuống trong quan hệ giữa Úc và Trung Quốc thì ảnh hưởng sẽ lan rộng hơn, theo chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Quốc gia Úc Ivan Colhoun.

Ngay sau khi nổi lên thông tin về lệnh cấm nói trên, đồng nội tệ của Úc (AUD) đã lập tức giảm khoảng 1,1% hôm 21-2, đánh dấu mức giảm sâu nhất trong 2 tuần. Trong khi đó, cổ phiếu của công ty khai mỏ lớn nhất Trung Quốc có tên China Shenhua Energy tăng hơn 4%.

Theo Fortune, Trung Quốc – vốn có lịch sử dùng thương mại để mặc cả trong các mối quan hệ -  đang tìm cách ứng phó khi không ít quốc gia bắt đầu lắc đầu với Huawei trong công cuộc thiếp lập mạng 5G.

Trong một lời cảnh báo tới Canada, Đại sứ Trung Quốc tại Canada Lô Sa Dã hồi tháng trước lên tiếng mạnh miệng rằng: "Nếu chính phủ Canada cấm Huawei tham gia mạng 5G, tôi tin rằng sẽ có những hậu quả, dù tôi không chắc điều đó là gì".