Châu Âu ngắt ngọn lương “khủng”

Ngày 24-11, chính phủ Thụy Sĩ sẽ trưng cầu ý dân để quyết định xem có nên đưa quy định về tỉ lệ tiền lương 1:12 vào hiến pháp hay không.

Chênh lệch hàng trăm lần

Một khi được tán thành, quy định sẽ buộc thu nhập của các quan chức điều hành hàng đầu không vượt quá 12 lần mức lương thấp nhất của nhân viên cùng công ty.

Thống kê cho thấy vào năm 1984, chênh lệch bình quân giữa thu nhập cao nhất và thấp nhất tại một công ty là 6 lần nhưng nay đã tăng lên mức 43 lần. Thậm chí, tại một số công ty, nhất là ngân hàng, thu nhập hằng tháng của giới điều hành hàng đầu cao gấp hàng trăm lần nhân viên.

Nhiều ý kiến cho rằng bất bình đẳng tiền lương chính là sự bất công trong xã hội. Theo bà Regula Rytz, một thủ lĩnh Đảng Xanh, bổ sung tỉ lệ tiền lương vào hiến pháp là rất cần thiết vì cả chính phủ lẫn các doanh nghiệp hầu như chưa có biện pháp gì để thu hẹp sự chênh lệch nêu trên.

Giới lãnh đạo doanh nghiệp không ngồi yên nhìn túi tiền bị đe dọa. Họ đã phát động các chiến dịch phản đối, trong đó cảnh báo nguy cơ mất việc làm, tăng thuế, kể cả việc các doanh nghiệp bỏ sang nước khác làm ăn. Cố gắng này bước đầu có hiệu quả khi các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy vẫn còn hơn 50% người Thụy Sĩ phản đối ý định trên.

Lan rộng ở châu Âu

Dù chưa rõ thành bại song sáng kiến 1:12 đã vượt khỏi biên giới Thụy Sĩ. Tại Tây Ban Nha, Đảng Dân chủ Xã hội đối lập xem tỉ lệ 1:12 là chính sách chính thức của mình. Ở Pháp, Đức và các nước châu Âu khác, khống chế lương “khủng” của các lãnh đạo công ty cũng là đề tài bàn luận nóng hổi.

Việc áp mức trần cho thu nhập của các giám đốc không phải là chuyện dễ. Một trong những thách thức lớn nhất có lẽ là làm sao thu thập được những số liệu đáng tin cậy về lương bổng. Tại nhiều nước châu Âu, các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán được yêu cầu công bố thu nhập của những sếp cấp cao. Tuy nhiên, dữ liệu về những nhân viên có lương thấp nhất khó tiếp cận hơn nhiều.

Những người khởi xướng chiến dịch 1:12 ở Thụy Sĩ cho biết ngay cả khi cuộc trưng cầu ý dân không mang lại kết quả như mong muốn, họ vẫn tiếp tục “cho đến khi thành công mới thôi”. Ít nhất vào thời điểm này, chiến dịch cũng khiến các sếp doanh nghiệp phải vất vả biện hộ cho mức thu nhập trên trời mà mình đang hưởng.