Chiến lược tiêm vắc-xin Covid-19 nào cho trẻ em?

Ngày càng có nhiều nước khuyến nghị chỉ tiêm 1 liều vắc-xin Covid-19 cho trẻ em từ 12 tuổi trở lên, qua đó cung cấp một phần miễn dịch nhưng tránh được rủi ro tiềm ẩn từ việc tiêm 2 liều.

Hôm 6-10, Thụy Điển và Đan Mạch trở thành những quốc gia mới nhất triển khai hướng tiếp cận này, thông báo rằng thanh thiếu niên chỉ nên tiêm 1 liều vắc-xin Moderna.

Giới chức y tế tại những quốc gia trên đặc biệt lo ngại khi ngày càng nhiều dữ liệu cho thấy tình trạng viêm cơ tim sau khi tiêm chủng vắc-xin Covid-19 ở nhóm thanh thiếu niên, cũng như người trưởng thành trẻ tuổi có thể phổ biến hơn so với đánh giá trước đây.

Trước đó, vào tháng 6, sau khi xem xét dữ liệu liên quan đến nguy cơ viêm cơ tim, nhóm cố vấn của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đã bỏ phiếu tán thành khuyến nghị tiêm vắc-xin Covid-19 cho trẻ em từ 12 tuổi trở lên, đồng thời nhấn mạnh lợi ích của tiêm chủng cao hơn nhiều so với rủi ro.

Nghiên cứu của CDC ước tính với mỗi 1 triệu nam thiếu niên trong độ tuổi 12-17 được tiêm ngừa ở Mỹ, vắc-xin có thể gây ra tối đa 70 trường hợp viêm cơ tim nhưng lại ngăn được 5.700 ca nhiễm, 215 ca nhập viện và 2 ca tử vong. Các nghiên cứu cũng cho thấy rủi ro mắc các vấn đề liên quan đến tim mạch sau khi mắc Covid-19 là cao hơn rất nhiều so với sau khi tiêm ngừa.

Một thiếu niên được tiêm vắc-xin Covid-19 tại TP Seixal - Bồ Đào Nha hôm 11-9 Ảnh: REUTERS

Viêm cơ tim là một trong những mối lo khiến Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) vào mùa hè này yêu cầu các nhà sản xuất vắc-xin tăng số lượng trẻ em tham gia các cuộc thử nghiệm lâm sàng.

Vấn đề này nhiều khả năng được tập trung thảo luận khi nhóm cố vấn của FDA nhóm họp trong tháng 10-2021 để đánh giá mức độ an toàn của kế hoạch tiêm phòng cho trẻ em trong độ tuổi 5-11.

Một số nghiên cứu mới công bố càng khiến vấn đề trên được quan tâm. Theo công trình đăng trên Tạp chí Y học New England (NEJM) hôm 6-10, tình trạng viêm cơ tim sau khi tiêm vắc-xin phổ biến nhất ở nhóm nam giới từ 16 - 29 tuổi tại Israel.

Cụ thể, cứ mỗi 100.000 người được tiêm thì có khoảng 11 người bị, cao hơn so với hầu hết ước tính trước đó. Với nữ giới, tỉ lệ này không đáng kể ở mọi độ tuổi. Một nghiên cứu khác cũng được đăng trên NEJM, theo đó cho thấy nam giới trong độ tuổi 16 - 19 có nguy cơ viêm cơ tim cao nhất sau liều tiêm thứ 2, cao gấp 9 lần so với nhóm cùng độ tuổi, chưa được tiêm trong cùng giai đoạn.

Chuyên gia Jeremy Brown của Trường ĐH College London (Anh) nhận định với báo The New York Times rằng hiện vẫn còn quá sớm để kết luận liệu viêm cơ tim sau khi tiêm vắc-xin có khiến tim suy yếu lâu dài hay không.

Một số chuyên gia nhấn mạnh kế hoạch tiêm phòng đầy đủ cho trẻ em phải được suy xét tùy vào tình hình mỗi nước.

Chẳng hạn như tại Anh, hệ thống y tế gần như không còn bệnh nhân Covid-19 nặng nhờ tỉ lệ tiêm chủng cao ở nhóm rủi ro cao. Vì thế, theo ông Brown, giới chức nước này cần bảo đảm vắc-xin tiêm cho trẻ em phải an toàn tuyệt đối, đặc biệt khi nguy cơ mắc Covid-19 nặng ở những người khỏe mạnh trong nhóm 12 - 15 tuổi "gần như không đáng kể".

Trong khi đó, chuyên gia Jeffrey Duchin thuộc nhóm cố vấn vắc-xin của CDC cho rằng tình hình Covid-19 ở Mỹ không giống những quốc gia khác. Nền kinh tế hàng đầu thế giới này hiện vẫn còn khoảng 2.000 người tử vong mỗi ngày vì Covid-19 trong lúc nhiều bệnh viện quá tải.

"Mọi dữ liệu chúng tôi có đến giờ cho thấy bản thân Covid-19 nguy hiểm hơn nhiều so với tác dụng phụ của vắc-xin" - ông Duchin khẳng định.