"Khorasan", một chi nhánh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hoạt động tại biên giới Afghanistan - Pakistan, đang bành trướng sang các khu vực mới, tuyển mộ chiến binh và mở rộng các vụ tấn công.
Thách thức mới với Mỹ
Một số thành viên nhóm này đã nhận trách nhiệm gây ra vụ tấn công vào đền thờ Sufi ở Pakistan hồi tháng 2-2017 làm 90 người chết và hàng trăm người bị thương. Các tay súng IS còn bị cáo buộc sát hại 6 nhân viên cứu trợ ở miền Bắc Pakistan, cách xa sào huyệt của chúng ở miền Đông Afghanistan.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ mức độ liên hệ trực tiếp giữa IS ở Afghanistan và Trung Đông dù hầu hết các tay súng "Khorasan" là người Afghanistan, Pakistan hoặc Trung Á.
Kênh Al Jazeera nhận định: Bất kỳ sự mở rộng nào của IS đều tạo ra thách thức mới đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong khi ông đang xem xét lưu giữ bao nhiêu quân ở Afghanistan, nơi mối đe dọa chính về an ninh vẫn là phong trào nổi dậy Taliban. Ông Trump hứa sẽ "quét sạch" phiến quân IS ở Trung Đông nhưng ít nói đến Afghanistan.
Lúc này, không chỉ Taliban, ông còn chú ý đến các chiến binh thề trung thành với IS dù giới chức Mỹ nhìn chung ít báo động về sự hiện diện của IS ở Afghanistan.
"IS không chỉ là mối đe dọa đối với Afghanistan mà còn cả khu vực và toàn thế giới" - người phát ngôn Văn phòng Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani, ông Shah Hussain Mortazawi, nhìn nhận.
Một cảnh trong đoạn clip tuyên truyền của chi nhánh “Khorasan” Ảnh: THE WIRE
Tổng thống Ghani đã nhiều lần phát biểu rằng IS còn tệ hại hơn Al-Qaeda và đang gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với Afghanistan. Cả ông Ghani và cố vấn an ninh quốc gia Afghanistan Hanif Atmar đều khẳng định mối đe dọa ngày càng tăng của chủ nghĩa khủng bố quốc tế, đặc biệt là sự hiện diện của IS ở nước này.
Theo ông Atmar, IS đang tìm cách tiếp cận thị trường ma túy ở Afghanistan để tài trợ cho các hoạt động của chúng và xâm nhập Trung Á. Ngoài ra, giới chức Mỹ cho biết lực lượng tình báo xác định IS đóng quân chủ yếu ở Nangarhar và tỉnh Kunar bên cạnh. Tuy nhiên, họ nghi ngờ thông tin IS gia tăng sự hiện diện ở miền Tây Bắc.
Tướng John Nicholson - chỉ huy lực lượng Mỹ ở Afghanistan, người từng yêu cầu chi viện thêm quân - thừa nhận các lực lượng chống khủng bố đã hoạch định một loạt chiến dịch trong năm 2017 nhằm đánh bại IS ở Afghanistan. Ông cũng dự báo làn sóng phần tử khủng bố sẽ di tản từ Iraq và Syria vào Afghanistan.
Thiếu tướng Charles Cleveland, người phát ngôn quân sự chính của Mỹ ở Kabul, tin rằng hiện chỉ có 700 phiến quân IS ở Afghanistan. Ông lạc quan thông báo máy bay không người lái và lực lượng đặc biệt của Mỹ đã tiêu diệt khoảng 1/3 tay súng IS ở Afghanistan, giành lại 2/3 lãnh thổ chúng chiếm đóng.
Trong khi đó, giới chức Afghanistan ước tính nước này hiện có khoảng 1.500 tay súng IS, số người phụ trợ nhiều gấp đôi và 8.000 kẻ ủng hộ hoạt động ít tích cực hơn.
Taliban ủng hộ "huynh đệ"
Theo báo The Washington Post, IS đang trên đà suy sụp ở Trung Đông nhưng tầm ảnh hưởng của chúng ở Pakistan đang tăng lên. "IS không có căn cứ riêng ở Pakistan nhưng thu hút được nhiều người đồng tình và tạo được nhiều mối liên hệ. Hầu hết những kẻ tấn công và đánh bom liều chết đều vào Pakistan qua ngả Afghanistan" - một thành viên tổ chức này tiết lộ với phóng viên Reuters ở Afghanistan.
Đến nay, IS nhận trách nhiệm các vụ tấn công khiến hơn 800 thường dân Pakistan thương vong. Trong khi đó, quân đội Pakistan khẳng định đã bắt hơn 300 phần tử IS và gây trở ngại cho kế hoạch mở rộng của tổ chức khủng bố này. Vươn vòi bạch tuộc đến Pakistan, IS săn tìm tân binh thông qua các nỗ lực trực tuyến trong khi lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của chúng ở Iraq và Syria đang teo tóp dần.
Nhiều phụ nữ Pakistan và giới trẻ trong các gia đình có tư tưởng tự do đã bị ý tưởng quá khích của IS dụ dỗ. Đơn cử, 3 thanh niên tốt nghiệp các trường đại học danh tiếng của Pakistan đã bị IS kích động và bắn giết 47 người Hồi giáo Shiite trên chuyến xe buýt ở Karachi. Cuộc điều tra sau đó phát hiện một nhóm 10 phụ nữ làm công việc quyên góp tài chính cho các hoạt động của IS, kể cả vụ tàn sát vừa nêu.
Trong khi chưa có con số thành viên IS cụ thể ở Pakistan, một tổ chức tư vấn quốc phòng tại London - Anh hồi tháng 1-2017 ước tính IS đã tuyển mộ được khoảng 2.000-3.000 tân binh ở nước này. Các chuyên gia an ninh nhận xét đây là con số khá thấp, nhất là khi so với mức độ tuyển quân của Al-Qaeda hoặc Taliban. Thế nhưng, họ đồng ý với quan điểm cho rằng mối đe dọa đối với Pakistan là có thật và đang gia tăng.
Taliban ở Pakistan (TTP) đã bày tỏ sự ủng hộ IS khi tuyên bố: "Bọn ta sát cánh với các huynh đệ và sẽ cung cấp chiến binh cho anh em cũng như mọi sự ủng hộ có thể". Tháng 1-2016, Hafiz Saeed Khan - kẻ đứng đầu nhánh Orakzai của TTP, sau này đã bị tiêu diệt - được chỉ định làm thủ lĩnh chi nhánh "Khorasan". Năm chỉ huy khác và người phát ngôn Taliban đã đi theo Khan, thề trung thành với Abu Bakr al-Baghdadi - thủ lĩnh IS.
Mời gọi IS
Những dấu hiệu đầu tiên cho thấy IS hiện diện ở Pakistan đã xuất hiện cuối năm 2014 khi nước này ra tay trấn áp Taliban. Trong một đoạn video, các phụ nữ ở trường Hồi giáo Jamia Hafsa tại Islamabad đã gửi một bức tâm thư đến "quốc vương Hồi giáo" al-Baghdadi và "quý huynh đệ chiến binh thánh chiến". "Chúng tôi cầu nguyện cho ngài hằng đêm ở đây, trên đất Pakistan này" - một phụ nữ mặc áo trùm đen, đứng trước lá cờ IS và dõng dạc nói bằng tiếng Ả Rập. Đoạn clip kết thúc bằng tuyên bố: "Lạy thánh Allah, xin hãy thiết lập chế độ vương quốc Hồi giáo ở Pakistan và mọi nơi".
Chính quyền tỉnh Baluchistan đã lên tiếng khuyến cáo cơ quan an ninh về hiện tượng IS tuyển quân ở những khu vực bộ tộc. Bên cạnh đó, những tờ rơi tuyên truyền về IS lần đầu tiên đã được phân phát tại TP Peshawar và các khu vực bộ tộc ở Pakistan - phần đất chạy dọc biên giới với Afghanistan, phần lớn không chịu sự cai quản của chính phủ.
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 7-5
và quét mã QR
Bình luận (0)