Chính khách giàu nhất Nga

Trong khuôn khổ vụ án hình sự đối với cựu bộ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế (PTKT) Nga Alexei Ulyukayev, các nhà điều tra đang thu thập dữ liệu về tài sản của ông ta cũng như của các thành viên gia đình. Quan chức cấp cao này từng được xem là chính khách giàu có nhất nước Nga.

Của cải bao la

Sau khi được bổ nhiệm làm bộ trưởng Bộ PTKT trong chính phủ của Thủ tướng Dmitry Medvedev ngày 24-6-2013, ông Ulyukayev đã 3 lần kê khai thu nhập.

Năm 2014, lần đầu tiên cung cấp thông tin về thu nhập của mình trong năm trước đó, ông Ulyukayev khai đã nhận được 80.429.000 rúp, còn vợ là 5.275.000 rúp. Ông ta còn sở hữu 7 cơ sở làm kinh tế phụ, 1 căn hộ, 1 ngôi nhà và chiếc ô tô Range Rover, đồng thời có quyền sử dụng 2 nhà nghỉ. Trong khi đó, vợ ông ta sở hữu 6 mảnh đất rộng hàng chục ngàn mét vuông, 2 căn hộ, 2 ngôi nhà ở Crimea cùng ô tô Lexus RX 350 và Lada 212140.

Năm 2014, ông Ulyukayev kiếm được 43.344.000 rúp, còn vợ ông ta là 8.156.000 rúp. Ông ta khai có 2 cơ sở làm kinh tế phụ và một miếng đất để xây nhà nghỉ, đồng thời sở hữu 1 nhà nghỉ. Danh sách tài sản còn lại của vợ chồng ông ta không thay đổi.

Khu nhà “Những chìa khóa vàng 2” ở Moscow, nơi ông Alexei Ulyukayev đang bị quản thúc trong căn hộ của mìnhẢnh: MK

Một năm sau, tổng thu nhập cả năm của Bộ trưởng Bộ PTKT là 59.953.000 rúp, còn vợ ông ta được 15.020.000 rúp. Ngoài khối tài sản cũ của gia đình không thay đổi, ông ta còn có 2 miếng đất làm kinh tế phụ, 1 miếng để xây nhà nghỉ. Tạp chí Life đánh giá tổng trị giá bất động sản của ông Ulyukayev khoảng 500-900 triệu rúp.

Vị cựu bộ trưởng Bộ PTKT hiện bị quản thúc tại căn hộ của ông ta trong khu nhà ở cao cấp “Những chìa khóa vàng 2” - một trong những khu vực đầu tiên được xây dựng ở Moscow dành cho các triệu phú và nhà giàu mới nổi. Ở đây thậm chí có cả một vườn thú nhỏ. Ông Ulyukayev có được căn hộ trị giá 100 triệu rúp này vào năm 2012 khi còn là phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga. Do website của ngân hàng không đăng báo cáo thu nhập của ông Ulyukayev nên không thể so sánh giá trị căn hộ này với thu nhập của ông ta vào thời điểm đó.

Сon trai ông Ulyukayev, Dmitry - một nhà sản xuất phim 33 tuổi - sống gần đó. Căn hộ 5 phòng thênh thang của anh ta tọa lạc trong một khu phức hợp nhà ở nổi tiếng với tên gọi “Nhà của đại biểu” - dành cho Duma Quốc gia và Hội đồng Liên bang (tức hạ viện và thượng viện Nga). Các tòa nhà ở đây do cơ quan điều hành của liên bang quản lý, có bãi đậu xe 3 tầng, bảo vệ và hệ thống camera quan sát. Căn hộ của Dmitry trị giá khoảng 100 triệu rúp.

Theo hãng tin Interfax, từ năm 2003, Dmitry đã đồng sở hữu Công ty Xây dựng Yurusstroi. Năm 2010, anh ta là chủ sở hữu một phần hãng phim Amadeus - chuyên sản xuất phim điện ảnh và các chương trình truyền hình. Hiện nay, Dmitry còn nắm quyền sử dụng phân nửa tài sản hãng phim White Mirror. Đáng nói là trong năm 2013, White Mirror đã nhận được khoản hỗ trợ tài chính 4,7 triệu rúp từ Bộ Văn hóa Nga để làm một bộ phim.

Ngoài ra, cha của ông Ulyukayev còn đứng tên một miếng đất hàng ngàn mét vuông ở ngoại ô Moscow, trị giá khoảng 20 triệu rúp.

Nguy cơ bị tịch thu

Các nhà điều tra sẽ làm rõ số tài sản mà ông Ulyukayev và người nhà đứng tên sở hữu từ nguồn thu nhập nào. Theo tạp chí Life, nếu ông Ulyukayev không thể chứng minh những căn hộ cao cấp, nhiều cơ ngơi hoành tránh và các miếng đất lớn kể trên được mua bằng thu nhập hợp pháp, khối tài sản này có thể bị sung vào công quỹ.

Trước đây, theo website Gazeta.Ru, người phát ngôn Phòng Kế toán Liên bang Nga đã thông báo bắt đầu từ mùa Xuân 2017 sẽ tiến hành kiểm tra theo kế hoạch đối với hoạt động trong năm 2016 của Bộ PTKT. Tuy nhiên, hiện các cơ quan điều tra đã bắt tay kiểm tra hoạt động của bộ này và vị cựu bộ trưởng. Ủy viên điều tra đang tập trung làm rõ tài sản nào của ông Ulyukayev và gia đình được tậu bằng những khoản thu nhập không qua lao động.

Trong năm 2016, một công ty bảo vệ tư nhân đã ký 4 hợp đồng trị giá 29 triệu rúp với Công ty TNHH “Đặc khu Kinh tế” để bảo vệ các nền tảng công nghệ và cơ sở hạ tầng. Cần lưu ý, Bộ PTKT nắm quyền kiểm soát mọi hoạt động của Công ty “Đặc khu Kinh tế” - gồm 28 đặc khu kinh tế trên khắp nước Nga. Giám đốc công ty này do chính ông Ulyukayev bổ nhiệm.

Tháng 4 năm nay, công ty đã lọt vào tâm điểm một vụ xì-căng-đan: Phòng Kế toán phát hiện trong khoảng thời gian 2006-2015, tiền lãi từ các khoản gửi ngân hàng mà các nhà quản lý công ty đã nhận được là gần 30 tỉ rúp, còn hoạt động của họ mang tính chất rủi ro. Nói chung, những khoản chi tiêu của các nhà quản lý công ty - chỉ dành cho việc phát triển các khái niệm khác nhau, chi trả dịch vụ tư vấn, tiếp thị về thành lập và điều hành “Đặc khu Kinh tế” - đã chiếm đến 578,7 triệu rúp. Tuy nhiên, cơ sở của các khoản chi tiêu này trong một loạt trường hợp đã gây ra sự ngờ vực. Dĩ nhiên, với tư cách là “bộ trưởng toàn năng”, ông Ulyukayev không thể thoát khỏi mũi dùi công luận.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 6-12