Chuyến đi cầu vồng?

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đang có chuyến thăm 4 ngày ở đất nước tỉ dân. Bà là quan chức cấp cao thứ hai của Mỹ tới thăm Trung Quốc thời gian qua, sau chuyến đi hồi tháng trước của Ngoại trưởng Antony Blinken.

Cả Tân Hoa Xã và Thời báo Hoàn Cầu đều đưa tin cầu vồng đã xuất hiện khi bà Yellen rời khỏi chiếc máy bay vừa đáp xuống Bắc Kinh hôm 6-7. 

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cũng nhắc lại chi tiết này khi tiếp Bộ trưởng Tài chính Mỹ chiều 7-7. "Tôi nghĩ quan hệ Mỹ - Trung Quốc cũng như vậy: Sau khi trải qua gió mưa, chắc chắn chúng ta sẽ thấy cầu vồng" - ông Lý ví von. 

Đáp lời, bà Yellen khẳng định Mỹ không hề mong muốn một cuộc cạnh tranh nhất định phải có kẻ thắng người thua. "Chúng tôi chủ trương cạnh tranh kinh tế lành mạnh, với những quy định công bằng, có lợi cho cả hai nước" - bà nói. 

Dù vậy, Bộ trưởng Yellen nhấn mạnh "trong một số trường hợp nhất định, Washington cần có những hành động cụ thể để bảo vệ an ninh quốc gia".

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tiếp Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh hôm 7-7 Ảnh: REUTERS

Trước đó cùng ngày, phát biểu tại Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc (AmCham), bà Yellen kêu gọi nền kinh tế số 2 thế giới cải cách thị trường, đồng thời chỉ trích những hành động "trừng phạt" gần đây đối với các công ty Mỹ ở Trung Quốc. 

"Việc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới chia tách sẽ khiến kinh tế toàn cầu bất ổn và việc này hầu như không thể xảy ra" - bà Yellen chỉ ra.

Dù khẳng định mình đến Bắc Kinh nhằm hướng tới "một mối quan hệ bền vững và mang tính xây dựng" nhưng những phát biểu của bà Yellen, theo nhận định của Reuters, báo hiệu sẽ không có đột phá lớn, bởi không chỉ Washington mà cả Bắc Kinh đều đang đề cao an ninh quốc gia hơn là ưu tiên hợp tác sâu hơn về kinh tế. 

Trong thông cáo đưa ra ngày 7-7, Bộ Tài chính Trung Quốc nhấn mạnh: "Không có bên nào thắng trong một cuộc chiến tranh thương mại hay chia tách kinh tế, phá vỡ chuỗi cung ứng". Ngoài ra, Trung Quốc hy vọng Mỹ sẽ có "những hành động bền vững" để tạo môi trường thuận lợi cho kinh tế và thương mại song phương.

Tương tự, trong bài bình luận đăng ngày 7-7, Tân Hoa Xã khẳng định để phát triển quan hệ song phương, trước hết Washington "phải xét lại những chính sách thuế quan không công bằng và từ bỏ lối bảo hộ thua - thua". 

Tân Hoa Xã còn nêu rõ chuyến thăm của Yellen diễn ra vào thời điểm Mỹ siết chặt cuộc chiến công nghệ đối với Trung Quốc. Đáp lại, đầu tuần này, Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo hạn chế xuất khẩu gallium và germanium, hai kim loại quan trọng dùng để sản xuất bán dẫn. 

Bản thân bà Yellen tuyên bố bà lo ngại trước những biện pháp kiểm soát xuất khẩu nêu trên của Trung Quốc. "Chúng tôi vẫn đang đánh giá tác động của việc này. Sự việc cũng nhắc chúng ta về tầm quan trọng của chiến lược xây dựng các chuỗi cung ứng linh hoạt và đa dạng" - bà phát biểu trước các doanh nghiệp Mỹ ở Bắc Kinh.

Các công ty Mỹ hoạt động ở Trung Quốc kỳ vọng chuyến thăm của bà Yellen sẽ bảo đảm rằng những tuyến đường đầu tư và thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới vẫn được khơi thông. "Nếu các quan chức hàng đầu chính phủ Mỹ không thăm Trung Quốc thêm một năm nữa, tôi nghĩ thị trường sẽ càng lạnh lẽo hơn" - ông Michael Hart, chủ tịch AmCham, nhận định.