Dấu chấm hết cho du lịch sinh con?

Tuy nhiên, tuyên bố gần đây của Tổng thống Donald Trump về ý định sử dụng sắc lệnh hành pháp để chấm dứt quyền này là hồi chuông cảnh tỉnh.

Dĩ nhiên, một bước đi như thế của ông chủ Nhà Trắng, nếu diễn ra, sẽ đối mặt làn sóng chỉ trích mạnh mẽ và không ít thách thức pháp lý. Dù vậy, đây không phải là cuộc tấn công duy nhất vào quyền công dân theo nơi sinh.

Đảng Bảo thủ đối lập của Canada gần đây tuyên bố ủng hộ chấm dứt chính sách này và họ có cơ hội làm như vậy nếu chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2019. Trước đó, chính quyền ông Lương Chấn Anh ở Hồng Kông - Trung Quốc áp dụng chính sách ngăn phụ nữ đại lục sinh con tại đặc khu hành chính này. Chính sách có hiệu lực vào năm 2013 sau khi người dân địa phương phản ứng chuyện phụ nữ Trung Quốc mang thai "lấn sân" các nguồn tài nguyên y tế và phúc lợi của Hồng Kông.

Lực lượng thực thi pháp luật liên bang Mỹ trong một lần xử lý hoạt động du lịch sinh con tại quận Cam, bang California Ảnh: ORANGE COUNTY REGISTER

Mỹ và Canada cũng đối mặt trào lưu du lịch sinh con vốn thu hút không ít gia đình trung lưu ở Trung Quốc và những biện pháp ngăn chặn xem ra không mấy hiệu quả. Sự lựa chọn này là dễ hiểu bởi trẻ em sinh ra ở Mỹ và Canada được hưởng nhiều cơ hội hơn so với tại quê nhà. Dù kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng nhanh chóng, vẫn còn khoảng cách giữa nước này và các quốc gia phát triển về phúc lợi, giáo dục, điều trị y tế và phát triển xã hội.

Bên cạnh đó, lợi ích kinh tế tiềm tàng không phải là thứ duy nhất những gia đình này tính đến. Hệ thống đăng ký hộ khẩu ảnh hưởng đến quyền tiếp cận các lợi ích của người dân. Một người có hộ khẩu ở Bắc Kinh sẽ được hưởng nhiều quyền lợi hơn một người có hộ khẩu ở vùng thôn quê tại tỉnh An Huy. Di cư trong nước từng là nhân tố chính thúc đẩy sự bùng nổ kinh tế của Trung Quốc trong 40 năm qua khi không ít nhân tài và người lao động tìm đến các khu vực đô thị lớn với mong muốn có thu nhập cao hơn và thay đổi tình trạng hộ khẩu.

Tuy nhiên, một số thành phố đang bắt đầu thấy lao động nhập cư như gánh nặng thay vì đóng góp cho nền kinh tế địa phương. Chính quyền Thượng Hải đang có kế hoạch hạn chế dân số ở mức 25 triệu người vào năm 2035.