El Salvador quay lưng với Đài Loan, Mỹ "thất vọng sâu sắc"

"Dù chúng tôi công nhận quyền chủ quyền của mỗi nước về quan hệ ngoại giao nhưng chúng tôi thất vọng sâu sắc về quyết định này và sẽ xem xét lại quan hệ với El Salvador" - một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hôm 21-8.

Một ngày trước đó, El Salvador trở thành quốc gia Mỹ Latin thứ 3 trong vòng 2 năm qua quay lưng với Đài Loan để chuyển hướng sang Trung Quốc. Chính quyền quốc gia Trung Mỹ này hôm 21-8 phủ nhận việc đề nghị Đài Loan tài trợ khoản tiền lớn để duy trì quan hệ. 

Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, phát ngôn viên tổng thống El Salvador, ông Roberto Lorenzana, nói: "Chúng tôi không thể vờ như không biết Trung Quốc là nền kinh tế thứ hai thế giới và là nền kinh tế xuất khẩu hàng đầu. Đó là chìa khóa cho đất nước chúng tôi".

Bộ trưởng Ngoại giao El Salvador Carlos Castaneda và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị tham gia lễ ký kết thiết lập quan hệ ngoại giao tại thủ đô Bắc Kinh – Trung Quốc hôm 21-8. Ảnh: REUTERS

Đài Loan từ lâu cáo buộc Trung Quốc dùng các khoản đầu tư và lợi ích kinh tế để lôi kéo đồng minh của mình. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói trên cũng thúc giục Trung Quốc tránh đơn phương thay đổi hiện trạng, "không hành động cưỡng ép gây nguy hại cho an ninh, hệ thống xã hội hay kinh tế của người dân sống trên đảo Đài Loan", đồng thời Mỹ cam kết "tiếp tục ủng hộ Đài Loan tăng cường tham gia giải quyết các thách thức toàn cầu".

Trung Quốc không có vẻ gì sẽ dừng lại. Một ngày sau khi phá vỡ được mối quan hệ kéo dài 80 năm giữa Đài Loan và El Salvador, trợ lý bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Trần Hiểu Đông bày tỏ hy vọng đồng minh ngoại giao cuối cùng của Đài Loan tại châu Phi, Vương quốc eSwatini, sẽ sớm thiết lập quan hệ với Bắc Kinh. 

Đề cập hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc - châu Phi vào tháng tới, ông Trần Hiểu Đông nhấn mạnh: "Chúng tôi hy vọng tất cả nước châu Phi đều tham gia vào sự hợp tác tích cực giữa Trung Quốc - châu Phi". Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao eSwatini Mgwagwa Gamedze hôm 22-8 nói với Reuters rằng: "Quan hệ giữa chúng tôi và Đài Loan đã hơn 50 năm và chúng tôi không có ý định thay đổi".

Sau khi El Salvador "dứt tình" với Đài Loan, hòn đảo này hiện còn quan hệ chính thức với 17 quốc gia, chủ yếu là các nước nhỏ, kém phát triển ở Trung Mỹ và Thái Bình Dương.