Người phát ngôn EU hôm 24-5 tuyên bố 27 nhà lãnh đạo của khối đã nhất trí áp trừng phạt Belarus, bao gồm trừng phạt kinh tế, cấm cửa hàng không với nước này. Theo đó, tất cả hãng hàng không của Belarus bị cấm bay qua không phận hoặc sử dụng sân bay trên lãnh thổ 27 nước thành viên EU.
EU kêu gọi các hãng hàng không tránh không phận của Belarus. Anh cũng đã ban hành chỉ thị cho máy bay tránh không phận Belarus. Ukraine cho biết sẽ ngừng các chuyến bay thẳng giữa hai nước và qua Belarus.
Nhân viên an ninh sử dụng một con chó nghiệp vụ để kiểm tra hành lý của hành khách trên máy bay chở nhân vật đối lập Raman Pratasevich đang đi từ Athens đến Vilnius. Ảnh: AP
Đồng thời, EU quyết định trừng phạt các quan chức Belarus có liên quan tới vụ chuyển hướng máy bay ngày 23-5. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cảnh báo sẽ có thêm các biện pháp trừng phạt nhắm vào những người có liên quan đến vụ máy bay của hãng Ryanair, những doanh nghiệp và thực thể có cung cấp tài chính cho chính quyền, cơ quan hàng không Belarus.
Khối này cũng kêu gọi Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) mở cuộc điều tra vụ việc. EU còn đề nghị chính phủ Belarus ngay lập tức trả tự do cho hai người bị bắt là Roman Protasevich và nữ sinh viên Sofia Sapega đi cùng.
Ngoài ra, EU sẽ đóng băng khoản đầu tư 3 tỉ euro cho Belarus. Trong một nỗ lực nhằm gia tăng sức ép đối với Tổng thống Alexander Lukashenko, Berlin, London và Brussels đã triệu tập các đại sứ Belarus.
Thủ tướng Czech Andrej Babis gọi vụ ép máy bay hạ cánh là "bê bối không thể chấp nhận được". Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen gọi đây là "hành vi thái quá" "sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng", với NATO là "sự cố nghiêm trọng và nguy hiểm". Các thành viên NATO sẽ thảo luận vụ việc trong ngày 25-5.
Truyền hình nhà nước Belarus hôm 24-5 đăng tải một đoạn video Protasevich thừa nhận đang cung cấp bằng chứng cho nhà chức trách để điều tra vụ gây rối quy mô lớn. Ảnh: ABC
Những động thái trên diễn ra khi Đài truyền hình nhà nước Belarus phát đoạn video dài 30 giây, trong đó Protasevich xác nhận anh ta đang ở trong tù ở Minsk và "thú nhận" đã tổ chức gây bất ổn hàng loạt. Trong đoạn video, Protasevich cho biết đang có sức khỏe tốt, được đối xử phù hợp và đúng pháp luật. Người này thừa nhận đang cung cấp bằng chứng cho nhà chức trách để điều tra vụ gây rối quy mô lớn.
Đoạn video cho thấy Protasevich có những vết thâm trên trán. Protasevich bị Belarus truy nã vì đưa tin về các cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối Tổng thống Lukashenko vào năm 2020. Protasevich có thể phải đối mặt với 15 năm tù.
Ngày 23-5, khi cách không phận Lithuania 2 phút, chuyến bay 4978 của hãng hàng không Ryanair bất ngờ được một tiêm kích của Belarus hộ tống tới Minsk với lý do trên máy bay có bom. Nhà chức trách Belarus sau đó không tìm thấy bom.
Belarus khẳng định họ hành động hợp pháp, cho rằng phương Tây đưa ra "cáo buộc vô căn cứ" vì lý do chính trị. Chính quyền Belarus đã công bố bức thư dọa đánh bom máy bay dân sự của hãng Ryanair, cho rằng nhóm Hamas đứng sau vụ việc.
Trong cuộc họp báo ở Nhà Trắng ngày 24-5, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Jen Psaki bác bỏ so sánh việc Belarus buộc máy bay Ryanair hạ cánh để bắt Protasevich với vụ chuyên cơ của ông Evo Morales (khi đó là tổng thống Bolivia) buộc phải hạ cảnh ở Áo hồi năm 2013.
Thời điểm đó, một loạt quốc gia Tây Âu đã không cho phép chuyên cơ của ông Morales bay qua không phận vì nghi ngờ cựu nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden - người bị Washington truy tố vì tiết lộ thông tin mật và nằm trong danh sách cần được dẫn độ về Mỹ - cũng có mặt trên máy bay.
và quét mã QR
Bình luận (0)