F-35 dùng linh kiện Trung Quốc

Lầu Năm Góc không ít lần “phá rào” luật lệ cho phép sử dụng linh kiện Trung Quốc nhằm duy trì tiến độ của chương trình chế tạo F-35, chiến đấu cơ thế hệ mới nhất của Lầu Năm Góc, trong năm 2012 và 2013. Động thái trên diễn ra bất chấp lo ngại của Washington về chương trình do thám và mở rộng quân sự của Bắc Kinh.

Hãng tin Reuters hôm 3-1 dẫn tài liệu nội bộ của Lầu Năm Góc cho biết ông Frank Kendall, giám đốc phụ trách mua bán vũ khí của cơ quan này, đã cho phép 2 nhà cung cấp Northrop Grumman Corp và Honeywell International Inc sử dụng các nam châm Trung Quốc trong hệ thống radar, thiết bị hạ cánh và các phần cứng khác của F-35. Nếu không có sự cho phép trên, cả 2 công ty có thể bị trừng phạt vì vi phạm luật liên bang.

Máy bay F-35B Lighting II trong một chuyến bay thử hồi tháng 8-2013. Ảnh: Reuters

Theo tài liệu, Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ (GAO) - cơ quan điều tra của Quốc hội Mỹ - đang thẩm tra 3 trường hợp “phá rào” liên quan đến F-35 và dự kiến đưa ra báo cáo vào ngày 1-3. Ông Frank Kenlon, cựu quan chức cao cấp Lầu Năm Góc, nhận định: “Đây là một vụ việc bất thường bởi chúng ta vẫn cấm sử dụng linh kiện quốc phòng sản xuất tại Trung Quốc. Tôi chưa từng thấy chuyện như vậy xảy ra trước đây”.

Cuộc điều tra diễn ra sau khi nhiều nghị sĩ Mỹ lo ngại các công ty trong nước đang bị gạt khỏi thị trường kim loại đặc biệt dành cho quân sự, trong lúc hệ thống vũ khí nước này có thể phải phụ thuộc vào linh kiện được chế tạo bởi một “đối thủ tiềm tàng trong tương lai”.

Những linh kiện được “phá rào” sử dụng thuộc loại chi phí thấp, trong đó các nam châm giá chỉ 2 USD, được lắp đặt trên 115 chiếc F-35 dùng cho các mục đích thử nghiệm, huấn luyện và sản xuất. Tuy nhiên, các nghị sĩ lưu ý một số công ty Mỹ cũng sản xuất được những nam châm tương tự.

Trong khi đó, ông Kendall biện hộ cần thiết phải “phá rào” để duy trì tiến độ, kịp đưa F-35 vào chiến đấu từ giữa năm 2015 như kế hoạch của lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ. Việc làm này còn giúp tiết kiệm hàng triệu USD chi phí thay thế thiết bị. Chẳng hạn, theo tài liệu, chi phí tháo các nam châm sản xuất tại Trung Quốc và thay bằng sản phẩm Mỹ mất khoảng 10,8 triệu USD, chưa kể 25.000 giờ công bỏ ra.

Với kinh phí ước tính 392 tỉ USD, F-35 là chương trình vũ khí đắt giá nhất từ trước đến nay của Lầu Năm Góc. Ngoài Mỹ, 8 nước khác tham gia hỗ trợ kinh phí cho dự án là Anh, Canada, Úc, Ý, Na Uy, Thổ Nhĩ Kỳ, Đan Mạch và Hà Lan. Trong khi đó, Israel và Nhật đã đặt mua loại máy bay này.