Iraq đòi NATO bắt Thổ Nhĩ Kỳ rút quân

Baghdad phản đối vụ Ankara triển khai bổ sung 1 tiểu đoàn vũ trang gồm 150 binh sĩ với xe tăng và khẩu pháo tới miền Bắc nước này, gần TP Mosul do IS kiểm soát.

Trong một tuyên bố đăng tải sau khi hạn chót 48 giờ để Thổ Nhĩ Kỳ phải rút quân đã trôi qua, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã yêu cầu NATO can thiệp: “NATO phải sử dụng quyền lực của mình để kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ ngay lập tức rút khỏi lãnh thổ Iraq”.

Hạn chót Baghdad đưa ra là vào ngày 8-12 (giờ địa phương) nhưng trước đó cùng ngày, Ankara tuyên bố sẽ giữ nguyên lực lượng gần TP Mosul để bảo vệ các “giảng viên quân sự” đang huấn luyện và đào tạo cho quân đội Iraq tại đây. Họ chỉ chịu ngừng triển khai thêm nhân viên quân sự tới miền Bắc Iraq để “thời khắc nhạy cảm” trôi qua, sau đó mới bàn tiếp.

Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi phát biểu trước truyền thông ở Ankara - Thổ Nhĩ Kỳ

tháng 12-2014. Ảnh: Reuters

Tuyên bố của chính phủ Iraq hôm 8-12 nêu rõ: "Chủ quyền quốc gia và các đường biên giới địa lý của đất nước là giới hạn đỏ, đặc biệt khi chính phủ Iraq đã không ký thỏa thuận nào hay cho phép nước láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ vượt qua đường biên giới với bất cứ cái cớ nào".

Thủ tướng Abadi cho biết ông đã nói chuyện với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg qua điện thoại, cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Iraq. Tuy nhiên, trong một cuộc trò chuyện điện thoại với người đồng cấp Iraq hôm 7-12, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nhấn mạnh Ankara tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của láng giềng.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Tanju Bilgic nói: “Ông ấy (Cavusoglu) khẳng định các hoạt động của chúng tôi góp phần vào cuộc đấu tranh chống lại Daesh (Nhà nước Hồi giáo) ở Iraq và nhắc lại rằng việc triển khai đã dừng lại”. Davutoglu cho biết thêm ông nôn nóng đến thủ đô Baghdad sớm để giải quyết êm xuôi mọi chuyện.

Trong khi đó, Nga – nước đang tức giận vì vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay ném bom Su-24 của mình – cho rằng sự hiện diện quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Iraq là bất hợp pháp và là "nhân tố cực kỳ nghiêm trọng gây căng thẳng". Nước này đã yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc tổ chức các cuộc thảo luận kín để đánh giá hoạt động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở cả Iraq và Syria.

Phát biểu tại một cuộc họp báo hôm 8-12, phát ngôn viên Lầu Năm Góc Peter Cook kêu gọi Ankara và Baghdad giải quyết vấn đề dựa trên quy tắc ngoại giao.