Hội nghị quy tụ các quan chức hàng đầu về quốc phòng từ 35 nước và vùng lãnh thổ là nhân tố quan trọng trong việc định hình các vấn đề an ninh đang nổi lên ở châu Á - Thái Bình Dương.
Rõ ràng “bộ bài châu Á” đang được xáo lại khi quyền lực toàn cầu đang chuyển dịch từ Tây sang Đông, từ Bắc xuống Nam.
Lúc này, mọi chú ý đều dồn vào hai cường quốc chủ chốt là Mỹ và Trung Quốc khi cả hai đã cử bộ trưởng quốc phòng đến dự họp. Mối quan hệ tay ba Mỹ - Trung – Đông Nam Á và tình hình căng thẳng tại biển Đông gần đây là những đề tài nổi bật tại Diễn đàn Shangri-La lần này.
Các phối trí an ninh và chính trị ở châu Á chưa đi vào giai đoạn trưởng thành như ở châu Âu, vùng Bắc Đại Tây Dương, hay kể cả các quốc gia vùng Vịnh.
Vì vậy, bên cạnh Đối thoại Shangri-La, những quan tâm chủ yếu của châu Á về an ninh tập thể còn tập trung vào: Cộng đồng An ninh ASEAN (ASC), Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF), ASEAN+3 (APT), Thượng đỉnh Đông Á (EAS), Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Đối thoại 6 bên về Triều Tiên…
Nếu coi toàn bộ vấn đề an ninh châu Á là một hệ thống lớn thì hiện trong khu vực này có khá nhiều cấu trúc bộ phận, mà mỗi cấu trúc đều mô phỏng để đáp ứng một số yêu cầu cụ thể của toàn hệ thống.
Tuy được coi là Hội nghị Cấp cao An ninh châu Á, bắt đầu từ năm 2002 và được tổ chức hằng năm, Đối thoại Shangri-La do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (International Institute for Strategic Studies -IISS), trụ sở chính tại London, chủ trì.
Diễn đàn này là sự kiện không chính thống nhưng lại có tầm quan trọng lớn vì là cơ hội hiếm có cho các bộ trưởng quốc phòng các quốc gia trong khu vực gặp gỡ và trao đổi ý kiến. Tuy không chính thống nhưng các phát biểu tại diễn đàn luôn được trích dẫn rộng rãi như quan điểm của các nước.
Căn cứ vào những gì đã được tiết lộ, trái với không khí căng thẳng vào cuộc họp năm ngoái (lúc bấy giờ hai trưởng đoàn Mỹ và Trung Quốc đã không bắt tay nhau), năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Trung Quốc đều nhấn mạnh đến chiều hướng cải thiện trong quan hệ Mỹ-Trung, đặc biệt trong lãnh vực quốc phòng. Mỹ khẳng định không muốn kiềm chế Trung Quốc.
Còn Trung Quốc cam kết (ít ra là trên lời nói) không có ý định tìm cách sánh vai với Mỹ về sức mạnh quân sự. Tuy nhiên, trở ngại chính trong việc thiết kế hệ thống an ninh châu Á trong tương lai vẫn là sự khác biệt giữa Trung Quốc - Mỹ mỗi lần các nước và vùng lãnh thổ trong khu vực ngồi lại với nhau, cùng hướng tới mục tiêu chung, theo đuổi các biện pháp xây dựng lòng tin, tăng cường đối thoại và hành động phối hợp để hướng tới sự đồng thuận trong một số vấn đề nhất định.
Nổi cộm trong tất cả các vấn đề là tình hình phức tạp trên biển Đông gần đây. Đối thoại Shangri-La lần này có sự tham dự của bộ trưởng quốc phòng tất cả các nước đang có tranh chấp tại biển Đông như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Trung Quốc.
Vấn đề tranh chấp chủ quyền và an ninh trong vùng Biển Đông chắc chắn sẽ nóng bỏng khi cuộc họp vào sáng chủ nhật 5-6 xung quanh chủ đề “Đối phó với các mối đe dọa mới trên biển”.
Các bộ trưởng có thể bàn chuyện an ninh biển Đông trong một phiên họp đặc biệt về chủ đề giải quyết tranh chấp lãnh thổ vào hôm qua, 4-6. Còn sáng 5-6, theo kế hoạch, Việt Nam tổ chức họp báo để Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh giải thích thêm về các điểm trong bài phát biểu của Bộ trưởng Phùng Quang Thanh với chủ đề “Đối phó với những thách thức an ninh biển mới”.
và quét mã QR
Bình luận (0)