Khi mang thai đứa con trai đầu lòng cách đây 16 năm, cô Anya Nopalit biết mình nhiễm HIV và lo lắng có thể truyền virus chết người này sang con. May mắn thay, nhà chức trách Thái Lan năm đó đã tiến hành chương trình cung cấp thuốc kháng HIV (ARV) và tư vấn cho các bà mẹ mang thai có HIV. Nhờ đó, con trai cô chào đời mà không nhiễm căn bệnh thế kỷ. Mười năm sau, cô Anya tiếp tục hạ sinh con trai thứ hai hoàn toàn khỏe mạnh khi được trang bị kiến thức đầy đủ về HIV.
Câu chuyện của người phụ nữ trên có thể lý giải việc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hôm 8-6 công nhận Thái Lan trở thành quốc gia châu Á đầu tiên loại bỏ được tình trạng lây nhiễm HIV và bệnh giang mai từ mẹ sang con. “Đây là thành tựu nổi bật của một quốc gia đang có nhiều ngàn người sống chung với HIV… Thái Lan đã chứng minh cho thế giới thấy HIV có thể bị đánh bại” - tiến sĩ Poonam Khetrapal Singh, người đứng đầu WHO ở Đông Nam Á, nhận định.
Ông Michel Sidibe, Giám đốc điều hành Chương trình Phối hợp của Liên Hiệp Quốc về HIV/AIDS, cũng gọi thành tựu của Thái Lan là cột mốc quan trọng trong nỗ lực chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030. Quan chức này nói thêm những nỗ lực chống HIV của Thái Lan đã làm thay đổi cuộc sống của hàng ngàn phụ nữ và trẻ em nước này.
Trong vài thập kỷ trở lại đây, Thái Lan đã tích cực thực hiện các chiến dịch tuyên truyền và cung cấp thuốc ARV miễn phí cho người có HIV. Nhờ vậy, số ca HIV mới ở Thái Lan trong năm 2013 là 8.100, giảm nhiều so với con số 143.000 của năm 1991. WHO đặc biệt đánh giá cao quyết định của chính quyền Thái Lan về việc điều trị miễn phí cho tất cả phụ nữ mang thai có HIV và bị giang mai, kể cả lao động nhập cư không có giấy tờ, từ đó giúp tăng cường kiểm soát dịch bệnh và giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm từ mẹ sang con.
Nếu không được điều trị, khả năng phụ nữ có HIV truyền virus sang con là từ 15%-45% trong quá trình mang thai, sinh nở và cho con bú. Tỉ lệ này giảm xuống dưới 2% nếu người mẹ và con nhỏ được cho dùng thuốc ARV trong những giai đoạn có thể lây nhiễm.
Nhờ những bước đi trên, WHO ghi nhận 85 trẻ em Thái Lan bị lây nhiễm HIV từ mẹ trong năm 2015, giảm mạnh so với 1.000 trẻ vào năm 2000. Ngoài ra, theo giới y tế Thái Lan, số phụ nữ có HIV mới cũng giảm từ 15.000 người trong năm 2000 xuống còn 1.900 người vào năm 2014. “Đây là một thành tựu lớn, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy thế giới đang tiến tới một thế hệ không còn có HIV” - bà Margaret Chan, Giám đốc WHO, đánh giá.
Dù vậy, cộng đồng quốc tế nói chung và Thái Lan nói riêng vẫn phải nỗ lực nhiều hơn nếu muốn đánh bại hoàn toàn virus HIV. Bà Karin Hulshof, Giám đốc Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) phụ trách khu vực Nam Á, cho biết có đến 21.000 trẻ em có HIV chào đời mỗi năm ở châu Á. Trong khi đó, Liên Hiệp Quốc ước tính Thái Lan hiện có 500.000 người đang “sống chung với HIV” và con số này tăng nhẹ trong những năm gần đây.
Trước Thái Lan, Cuba là quốc gia đầu tiên trên thế giới được WHO công nhận đã xóa bỏ thành công việc lây nhiễm HIV từ mẹ sang con hồi năm ngoái. Gần đây, Armenia cũng được WHO công nhận đạt được thành tựu này.
Bình luận (0)