Lời nguyền của kim cương xanh

Với sắc xanh mê hoặc, viên kim cương Hope (Hy vọng) lừng danh bậc nhất thế giới mang nặng một quá khứ phức tạp và bí ẩn trước khi yên vị trong bảo tàng Smithsonian ở Washington (Mỹ). Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Nature mới đây cho thấy lịch sử địa chất của kim cương xanh thậm chí còn phức tạp hơn.

Cỗ máy thời gian đặc biệt

Các nhà khoa học từ lâu đã biết sắc xanh của loại kim cương hiếm này đến từ một nguyên tố có trong nước là boron. Tuy nhiên, boron chủ yếu được tìm thấy gần bề mặt trái đất chứ không ở độ sâu mà kim cương thường được tạo ra. 

Trong khoảng 200.000 viên kim cương mới có 1 viên màu xanh. Cũng giống như tất cả loại kim cương khác, kim cương xanh hình thành khi carbon chịu áp suất và nhiệt độ khắc nghiệt sâu trong lòng đất. Trong quá trình đó, những mẩu đá nhỏ xíu có thể mắc kẹt bên trong kim cương, như những hóa thạch trong hổ phách. "Kim cương là một cỗ máy thời gian đặc biệt" - chuyên gia địa hóa học Steven Shirey thuộc Viện Khoa học Carnegie (Mỹ) ví von.

Ông Shirey cùng các đồng nghiệp đã dùng laser để nghiên cứu các khiếm khuyết của kim cương - những mảnh khoáng chất nhỏ xíu bị kẹt bên trong - tại Viện Ngọc học Mỹ (GIA) ở bang California. 

Ông Evan Smith, chuyên gia của GIA, cho biết ánh sáng phản chiếu đã giúp họ xác định khoáng vật bên trong. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra kim cương xanh được hình thành ở độ sâu lớn hơn các loại kim cương khác, trong đó một số thậm chí còn ở độ sâu hơn 660 km. Hầu hết kim cương thông thường được hình thành ở độ sâu khoảng 150-200 km.

Theo giả thuyết của các nhà nghiên cứu, boron của các đại dương cổ đại được kết hợp vào loại đá serpentinite. Những tảng đá này sau đó được đưa xuống sâu hơn do chuyển động của các mảng kiến tạo và sẽ giải phóng toàn bộ nước có trong nó. 

Phần lớn nước đó quay trở lại bề mặt trái đất nhưng một phần nhỏ bị mắc kẹt trong các khoáng chất khác và tiếp tục luồn xuống sâu hơn. Đến một độ sâu nhất định, chúng giải phóng boron và các nguyên tố khác. Nếu trong số các nguyên tố này có đủ carbon, boron sẽ thay thế một số nguyên tử carbon và tạo ra kim cương xanh.

Được tin là đã hơn 1,1 tỉ năm tuổi, viên kim cương Hope ước tính trị giá 200-250 triệu USD và đang nằm trong bảo tàng Smithsonian ở Washington - Mỹ. Ảnh: WIKI, AP

Những cái chết bi thảm

"Nguồn gốc của kim cương xanh là một câu hỏi vô cùng lý thú và chúng ta hiếm khi thấy chúng. Và những viên nổi tiếng nhất, như kim cương xanh Hope quý giá, nắm giữ một sự thần bí như vậy" - ông Kim Tait, chuyên gia đá quý tại Bảo tàng Hoàng gia Ontario ở TP Toronto - Canada, chia sẻ. Cũng theo ông Tait, Hope từ lâu bị đồn thổi là mang theo một lời nguyền khủng khiếp khi ít nhất 10 người đã chết thê thảm sau khi chạm vào nó.

Ngoài cái tên Hope, viên kim cương kỳ bí này còn được biết tới với những mỹ danh quý phái khác như Le Bijou du Roi (trang sức của nhà vua), Le bleu de France (màu xanh của nước Pháp)… Khi nằm trong tay người được cho là chủ sở hữu đầu tiên - một thương gia buôn đá quý người Pháp nổi tiếng nhiều thế kỷ trước tên Jean Baptiste Tavernier, viên kim cương xanh này nặng tới 112 carat. 

Có thông tin nói trước khi tới tay thương gia Tavernier, nó được đào lên từ khu mỏ Kollur ở Golconda - Ấn Độ và có hình tam giác. Tuy nhiên, lại có đồn đoán rằng ông Tavernier lấy cắp nó từ mắt của bức tượng thần Sita tại Ấn Độ. Cái chết của ông Tavernier không bao lâu sau khi chạm vào viên kim cương đã bắt đầu khiến nhiều ánh mắt hướng vào nó với sự sợ hãi rợn người.

Theo trang Siedu, năm 1668, viên kim cương được bán cho vua Louis XIV của Pháp và sau đó được thợ kim hoàn nổi tiếng Sieur Pitau mài giũa lại, chỉ còn nặng hơn 67 carat và từ đó được gọi là Le bleu de France. 

Nó được nhà vua ưu ái mang theo trong nhiều dịp lễ cho tới khi ông qua đời vì hoại tử và không rõ vì đâu những người con hợp pháp của ông về sau đều chết yểu, chỉ còn lại một người. Chưa hết, ngay cả người hầu cận thân tín của vua Louis XIV là Nicholas Fouquet, sau vài lần được "ban cho vinh dự" đeo viên kim cương vào một số dịp đặc biệt, cũng đột ngột bị thất sủng và chịu cảnh giam cầm 15 năm.

Đến đời vua Louis XVI và hoàng hậu Marie Antoinette, viên ngọc hiếm cũng được cả hai hết mực yêu quý. Tuy vậy, họ đều gánh chịu cái kết bi thảm - bị chặt đầu trong cuộc cách mạng Pháp năm 1789. Bạn thân của hoàng hậu, công chúa Marie Louise xứ Savoy, từng đeo viên kim cương đôi lần, cũng bị sát hại.

Sau khi bị đánh cắp và biến mất không dấu vết, Le bleu de France bất ngờ xuất hiện ở London vào năm 1812 với phiên bản nặng hơn 40 carat. Sau khi mua lại viên đá, vua George IV của Anh qua đời năm 1830 và để lại một khoản nợ lớn. Chín năm sau, nó về tay nhà sưu tập đá quý Henry Philip Hope và bắt đầu mang cái tên Hope. Ông này chết không lâu sau đó. Năm 1901, hậu duệ của ông Henry trong lúc túng quẫn đã bán viên đá quý để lấy tiền trả nợ.

Viên kim cương lưu lạc tới tay hoàng tử Nga Ivan Kanitovsky. Khi ông tặng Hope cho người tình, nàng đã bị bắn chết ngay trong đêm đầu tiên đeo nó. Hai ngày sau, hoàng tử cũng bị sát hại. 

Về sau, một thợ kim hoàn Hà Lan có tên Wilhelm Fals cắt gọt Hope thêm lần nữa. Ông đã bị chính con trai mình sát hại. Người con sau đó cũng tự tử. Viên kim cương tiếp tục mang lại không ít tai ương khi qua tay ít nhất 3 chủ nhân nữa trước khi dừng chân ở bảo tàng tại Washington từ tháng 11-1958.