Mỹ chờ bắt cả người sáng lập Huawei?

Nhà sản xuất thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới Huawei chỉ có thể phủ nhận các cáo buộc từ phía Mỹ, bao gồm làm ăn với Iran bất chấp các lệnh trừng phạt của Mỹ và đánh cắp các bí mật công nghiệp của Mỹ.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross (giữa) công bố các cáo buộc nhằm vào Huawei hôm 28-1. Ảnh: The New York Times

Còn Bộ Ngoại giao Trung Quốc liên tiếp kêu gọi Mỹ và Canada thả bà Meng. Nhưng nếu bà Meng bị dẫn độ sang Mỹ - Mỹ đã chính thức đưa ra yêu cầu với Canada, Trung Quốc hầu như không có cách gì ngăn chặn bàn tay của Washington, theo báo New York Times.

Lúc này, Trung Quốc đang đàm phán thương mại với Mỹ. Bất cứ phản ứng cứng rắn nào, như bắt giữ công dân Mỹ, cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến đàm phán.

Chưa hết, ngôn ngữ trong các cáo trạng của Bộ Tư pháp Mỹ ám chỉ những lãnh đạo khác của Huawei, bao gồm người sáng lập Ren Zhengfei (cha bà Meng), cũng phải dè chừng khi đi tới các quốc gia có hiệp ước dẫn độ với Mỹ. "Nếu tôi là luật sư của ông Ren, tôi sẽ khuyên ông ấy cẩn thận" – ông Julian Ku, chuyên gia luật của Trường ĐH Hofstra (Mỹ), nhận định.

Điều này sẽ gây thêm khó khăn cho việc kinh doanh của Huawei ở châu Âu trong khi Mỹ từ lâu đã gây sức ép với nhiều đồng minh tại đây để "dứt áo" với tập đoàn Trung Quốc.

Bà Meng Wanzhou đang chờ xem có bị dẫn độ sang Mỹ hay không. Ảnh: AP

New York Times dẫn cáo trạng cho biết Huawei bắt đầu nói dối chính phủ Mỹ và nhiều tổ chức tài chính đa quốc gia về việc làm ăn với Iran từ năm 2007. Điều này được rút ra trong cuộc thẩm vấn của Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) với ông Ren vào tháng 7-2007. Khi đó, ông Ren khẳng định công ty ông tuân thủ mọi điều luật của Mỹ và không làm ăn trực tiếp với bất cứ công ty Iran nào.

Theo một nguồn tin của New York Times, bà Meng từng bị bắt giữ trong vài giờ khi bà tới sân bay quốc tế Kennedy ở New York vào năm 2014. Các thiết bị điện tử của bà bị tịch thu và trong đó, giới chức Mỹ phát hiện một tập tin chứa các đầu mối về quan hệ giữa Huawei và Skycom – bị cho là công ty con không chính thức mà Huawei dùng để giao dịch với phía Iran.

Ngoài ra, Huawei bị cáo buộc đánh cắp bí mật thương mại từ nhà cung cấp mạng không dây T-Mobile của Mỹ. Cụ thể, Huawei khuyến khích nhân viên của mình tiếp cận robot có biệt danh "Tappy" mà T-Mobile dùng để thử nghiệm điện thoại thông minh.

Ông Ren Zhengfei có thể lọt vào tầm ngắm của giới điều tra Mỹ. Ảnh: AP

Những chứng cứ nêu trong các cáo trạng được đưa ra vào cuối tháng 1 kể trên "có thể đủ để Canada đồng ý cho dẫn độ bà Meng sang Mỹ", theo chuyên gia Ku của Trường ĐH Hofstra.

Đặc biệt, New York Times cho hay các công tố viên còn nêu danh tính của ít nhất một trong số bị cáo và để ngỏ khả năng bắt giữ người này. Theo ông Ku, người này chưa chắc là ông Ren nhưng cũng không có gì đảm bảo người sáng lập Huawei "thoát" khỏi tầm ngắm sau này.