Theo báo The Wall Street Journal, chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đang đề xuất Ngân hàng Đầu tư hạ tầng châu Á (AIIB) mà Trung Quốc đứng đầu cộng tác với các tổ chức tài chính phương Tây, như Ngân hàng Thế giới (WB).
Đề xuất này được đưa ra sau khi một số đồng minh của Mỹ lên tiếng ủng hộ hoặc cân nhắc tham gia AIIB bất chấp việc Washington lo ngại Bắc Kinh có thể lợi dụng ngân hàng này để mở rộng ảnh hưởng ngoại giao. Một nỗi lo khác là Trung Quốc mượn AIIB để thúc đẩy các mối quan hệ đồng minh mới nhằm bớt phụ thuộc vào những tổ chức tài chính được Mỹ hậu thuẫn.
Nhận thấy chiến lược cản trở không còn hiệu quả, chính quyền ông Obama chuyển sang tìm cách tác động để AIIB chỉ tập trung phục vụ mục tiêu kinh tế của các nền kinh tế hàng đầu thế giới và tránh trở thành “công cụ ngoại giao” của Trung Quốc.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Trung Quốc Lâu Kế Vĩ (trái) và ông Takehiko Nakao, Chủ tịch ADB,
tại Diễn đàn Phát triển Trung Quốc 2015 ở Bắc Kinh hôm 22-3Ảnh: EPA
Cụ thể, trong bài báo ngày 22-3, The Wall Street Journal tiết lộ Mỹ muốn AIIB và các ngân hàng phát triển hiện có bắt tay tài trợ các dự án. Sự can dự gián tiếp này sẽ giúp Washington giải quyết một mục tiêu dài hạn khác: Bảo đảm các tiêu chuẩn của AIIB được thiết kế để ngăn chặn nợ xấu gia tăng, giảm thiểu rủi ro môi trường và các trường hợp vi phạm nhân quyền. Một lợi ích khác là công ty Mỹ có thể tham gia đấu thầu các dự án được AIIB tài trợ.
Ông Nathan Sheets, Thứ trưởng Bộ Tài chính Mỹ phụ trách các vấn đề quốc tế, nói với tờ báo: “Mỹ hoan nghênh sự ra đời của các tổ chức tài chính đa phương góp phần củng cố sức mạnh của hệ thống tài chính thế giới". Theo ông, việc hợp tác với WB hoặc Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) sẽ hướng AIIB vào vai trò bổ sung thay vì cạnh tranh với các tổ chức này.
Trong tuyên bố đưa ra hôm 22-3, Chủ tịch WB Jum Yong Kim cho biết tổ chức này đang thảo luận với AIIB về “cách thức hợp tác chặt chẽ với nhau”. “Chúng tôi đều có ý định chia sẻ kinh nghiệm, đầu tư vào các dự án trên khắp châu Á” - tuyên bố khẳng định.
Cùng ngày, phát biểu tại Diễn đàn Phát triển Trung Quốc 2015 ở Bắc Kinh, lãnh đạo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và ADB khẳng định sẵn sàng cùng AIIB và các bên đang thảo luận về vấn đề này. Tuy nhiên, AIIB chưa đưa ra quyết định về khả năng hợp tác nói trên do ngân hàng này vẫn đang trong quá trình thành lập.
Ngày 31-3 tới là hạn chót để nhận đơn xin đăng ký làm thành viên sáng lập AIIB - ngân hàng có vốn ban đầu 50 tỉ USD, trong đó phân nửa đến từ Bắc Kinh. Bộ trưởng Bộ Tài chính Trung Quốc Lâu Kế Vĩ hôm 22-3 cho biết đã có 27 nước đăng ký tham gia AIIB. Còn ông Kim Lập Quần, Tổng Thư ký Ban Thư ký lâm thời AIIB, bày tỏ hy vọng có ít nhất 35 nước gia nhập trước ngày 31-3.
Theo ông Kim, các nước Anh, Pháp, Đức, Ý, Thụy Sĩ, Luxembourg vừa gửi đơn đăng ký làm thành viên sáng lập AIIB. Ngoài ra, Úc, Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan đang cân nhắc gia nhập. Riêng Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản Taro Aso cuối tuần rồi cho biết Tokyo có thể tham gia AIIB nếu ngân hàng này bảo đảm một cơ chế cho vay đáng tin cậy.
Ra đời sau một lễ ký kết với sự tham gia của đại diện 21 nước châu Á hồi tháng 10-2014, AIIB tập trung vào việc tài trợ cho các dự án hạ tầng ở châu Á. Theo báo The Guardian (Anh), những tổ chức tài chính đa phương hiện có không thể đáp ứng nhu cầu về loại vốn này, cả ở hiện tại lẫn trong tương lai.
Ước tính, châu Á cần khoảng 8.000 tỉ USD để phát triển hạ tầng từ nay đến năm 2020, trong đó chỉ tính riêng Indonesia cần ít nhất 230 tỉ USD. Vì thế, không ít người kỳ vọng AIIB sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giải tỏa “cơn khát” vốn này. n
và quét mã QR
Bình luận (0)