Một trong những thông điệp mới nhất của ông lập tức khiến dư luận thế giới lo ngại bởi nó cho rằng Washington cần “tăng cường và mở rộng đáng kể năng lực hạt nhân”. Trong nỗ lực xoa dịu tranh cãi, người phát ngôn của ông Trump sau đó buộc phải nói lại rằng ông Trump chỉ có ý đề cập mối đe dọa đến từ sự phổ biến hạt nhân và sự cần thiết phải cải thiện, hiện đại hóa khả năng răn đe của Mỹ.
Tên lửa Minuteman 3 tại Căn cứ không quân Minot của Mỹ Ảnh: AP
Hiện còn quá sớm để biết rõ ông Trump muốn làm gì với kho vũ khí hạt nhân của Mỹ. Tuy nhiên, tờ The Washington Post nhận định nếu ông chủ sắp tới của Nhà Trắng làm đúng những gì mình nói, ông sẽ đi ngược lại đường lối được những người tiền nhiệm của cả 2 đảng Cộng hòa, Dân chủ theo đuổi trong 4 thập kỷ qua. “Các tổng thống Mỹ đều giảm kho vũ khí hạt nhân kể từ khi chiến tranh lạnh khép lại. Bất kỳ sự thay đổi nào về chính sách này đều khiến thế giới lo ngại về cam kết giảm vũ khí hạt nhân của Mỹ” - ông Kingston Reif, chuyên gia tại Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí (Mỹ) cảnh báo.
Ông Joe Cirincione, chủ tịch Quỹ Ploughshares tại Washington, cũng lo ngại một kịch bản như thế sẽ đặt dấu chấm hết cho tiến trình kiểm soát vũ khí hạt nhân thời gian qua. Nỗi lo càng gia tăng bởi thông điệp nói trên có thể là phản ứng trước phát biểu được Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra hôm 22-12 trước các quan chức quân sự cấp cao tại trụ sở Bộ Quốc phòng ở Moscow, theo đó ông Putin cho rằng Nga phải tăng cường tiềm lực quân sự của lực lượng hạt nhân chiến lược để có thể chọc thủng bất kỳ hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có nào.
Tại cuộc họp báo quốc tế thường niên hôm 23-12, ông Putin nói chính Mỹ đã khơi mào cuộc chạy đua vũ trang khi rút khỏi Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo và Moscow chỉ đáp trả hành động của Washington. Tổng thống Nga xác nhận nước ông đang cải thiện năng lực hạt nhân nhưng đó chỉ là kế hoạch hiện đại hóa của riêng nước này chứ không phải chạy đua vũ trang.
Mỹ hiện có khoảng 7.000 vũ khí hạt nhân, trong đó có khoảng 1.750 đầu đạn chiến lược được triển khai tại các hầm phóng tên lửa, trên máy bay ném bom và tàu ngầm khắp thế giới - theo Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ. Trong khi đó, Nga có khoảng 7.300 vũ khí hạt nhân. Vào năm 2010, hai nước đã ký Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược (START) mới, với cam kết giảm số lượng vũ khí hạt nhân được triển khai xuống còn 1.550 vào tháng 2-2018.
Dù vậy, những thỏa thuận loại này không cấm Washington và Moscow chạy đua hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân hiện có, như thay thế những hệ thống tên lửa cũ kỹ bằng những vũ khí nhỏ, chính xác và khó bị ngăn chặn hơn. Riêng với Mỹ, theo tờ The New York Times, nỗ lực hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân có thể tốn kém đến 1.000 tỉ USD trong 3 thập kỷ tới. Điều này dẫn đến nỗi lo tái diễn cuộc chạy đua vũ trang thời chiến tranh lạnh.
Do sự mập mờ của thông điệp của ông Trump, một số nhà phân tích cho rằng ông chủ sắp tới của Nhà Trắng có thể đơn thuần lên tiếng ủng hộ việc tiếp tục chương trình hiện đại hóa hạt nhân nói trên, muốn gia tăng đáng kể số lượng máy bay ném bom, tên lửa và tàu ngầm hoặc đảo ngược hiệp ước START mới. Đáng chú ý, đây không phải là lần đầu tiên tỉ phú bất động sản có phát biểu gây tranh cãi về vũ khí hạt nhân. Khi còn tranh cử, ông Trump nói không loại trừ khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân, cũng như khuyến khích Nhật Bản và Hàn Quốc phát triển loại vũ khí hủy diệt hàng loạt này.
và quét mã QR
Bình luận (0)