Mỹ ra đòn mạnh chưa từng thấy với nghiên cứu sinh Trung Quốc

Động thái được giới chuyên gia đánh giá là cuộc đàn áp lớn nhất đối với hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ Mỹ trong hơn 40 năm quan hệ song phương.

Thông báo của Bộ Tư pháp Mỹ có thể sẽ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vốn đã gia tăng từ sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump ra lệnh đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại TP Houston, bang Texas.

Trụ sở Bộ Tư pháp Mỹ ở Washington. Ảnh: Reuters

Chính quyền Mỹ liên tục cáo buộc Trung Quốc sử dụng các hoạt động gián điệp và tấn công mạng để đánh cắp công nghệ, quân sự và các tài sản khác của Mỹ trong chiến lược thay thế Mỹ trở thành cường quốc tài chính và quân sự hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã phủ nhận các cáo buộc.

Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ John Demers cho rằng: "Các thành viên Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) xin cấp thị thực nghiên cứu trong khi che giấu mối quan hệ thực sự của họ với PLA. Đây là một phần trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm tận dụng lợi thế xã hội mở và khai thác từ các tổ chức học thuật".

Hổi tháng trước, Giám đốc FBI Christopher Wray cho biết gần một nửa trong số gần 5.000 cuộc điều tra phản gián mà cục đang tiến hành có liên quan đến Trung Quốc.

Ông James Mulvenon, chuyên gia về quân đội và hoạt động mạng của Trung Quốc thuộc SOS International, cho biết: "Đây là phản ứng lớn nhất của Mỹ đối với hành vi đánh cắp sở hữu trí tuệ của Trung Quốc từ khi mở cửa với nước này".

Lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston, Texas - Mỹ. Ảnh: AP

Bộ Tư Pháp Mỹ cho hay FBI mới đây bắt giữ 3 công dân Trung Quốc bị cáo buộc che giấu tư cách quân nhân khi nộp đơn xin thị thực để nghiên cứu tại các tổ chức học thuật của Mỹ.

Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung tiếp tục leo thang, ông Cai Wei, Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston, cho biết Trung Quốc phản đối lệnh đóng cửa Tổng lãnh sự quán Houston và văn phòng này sẽ tiếp tục mở cửa cho đến khi có thông báo mới.

Ông Cai Wei cho biết Bắc Kinh đã đề nghị phía Mỹ rút lại quyết định hôm 21-7 về việc yêu cầu đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston trong vòng 72 giờ. Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston nhấn mạnh: "Chúng tôi cho rằng yêu cầu của phía Mỹ là không phù hợp với Công ước Vienna về các vấn đề lãnh sự và cũng không tuân thủ thông lệ quốc tế, quy tắc ngoại giao, vi phạm hiệp ước lãnh sự Trung - Mỹ".

Tuy ông Cai là người đứng đầu Tổng lãnh sự quán Trung Quốc nhưng theo các chuyên gia, ông Cai không có thẩm quyền tự ra quyết định việc có tiếp tục mở cửa Tổng lãnh sự quán ở Houston hay không.