Mỹ sẽ dùng vũ lực buộc Trung Quốc phục tùng?

Đó là nhận định của 2 cựu quan chức Mỹ từng làm việc với ông Bolton. Họ cho rằng tân cố vấn an ninh quốc gia Mỹ - người thường trích dẫn triết học chiến tranh La Mã cổ đại "nếu muốn hòa bình, hãy chuẩn bị chiến tranh" - sẽ sử dụng vũ lực để ép buộc Trung Quốc phục tùng.

Theo báo South China Morning Post (Hồng Kông) hôm 11-4, ông Bolton, mới bắt đầu công việc của một cố vấn an ninh quốc gia hôm 9-4, cũng tìm cách thách thức Bắc Kinh về chính sách "Một Trung Quốc" trong quan hệ với Đài Loan, động thái chắc chắn sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.

Diễn biến căng thẳng diễn ra vào cuối tuần qua khi ông Bolton cho biết có thể thăm Đài Loan vào tháng 6 tới, thời điểm dự kiến khánh thành Học viện Mỹ, cơ quan đại diện cho lợi ích của Mỹ trong bối cảnh 2 bên không có mối quan hệ chính thức. Tân cố vấn an ninh quốc gia Mỹ còn được xem là người có quan điểm quân sự cứng rắn và ủng hộ lập trường "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại" của Tổng thống Donald Trump.

Ông John Bolton là người ủng hộ quan điểm "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại" của Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Reuters

Ông Lawrence Wilkerson, từng là trợ lý chính của cựu Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell, cảnh báo trong trường hợp ông chủ Nhà Trắng có mối quan hệ tốt đẹp với ông Bolton thì tất cả sẽ gặp rắc rối, từ Triều Tiên đến Trung Quốc.

Ông Bolton lâu nay vẫn giữ quan điểm về việc chấm dứt cuộc khủng hoảng hạt nhân Triều Tiên. Quan chức này cũng ủng hộ tiến hành cuộc không kích phủ đầu Triều Tiên liên quan đến sự kiện nước này đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân chống lại Mỹ. Hiện vẫn chưa rõ ông Bolton sẽ ưu tiên giải pháp nào trong mối quan hệ với Trung Quốc.

Tuy nhiên, quan điểm quân sự cực đoan của ông Bolton phải nhận được sự thông qua của ông Donald Trump, nếu không - quyết định của cố vấn an ninh quốc gia hoàn toàn vô hiệu lực.

Nhằm thuyết phục Trung Quốc gây sức ép lên Triều Tiên, ông Bolton từng kêu gọi Mỹ tăng cường lực lượng quân sự đóng trên đảo Guam, Nhật Bản, các biển Hoàng Hải và Hoa Đông.

Phó giáo sư David Lyndon Bosco thuộc Trường ĐH Indiana (Mỹ), người từng phỏng vấn ông John Bolton, nhận định: "Ông Bolton chắc chắn là người có quan điểm cứng rắn. Ông ấy sẵn sàng dùng sức mạnh quân sự để đạt được các mục tiêu của Mỹ". 

Tân cố vấn an ninh quốc gia Mỹ xem Trung Quốc là "đối thủ chiến lược" và sẽ thúc đẩy một chính sách quyết đoán hơn với họ. Ông Bolton cũng có thể khá cứng rắn trong vấn đề biển Đông, Đài Loan cũng như các vấn đề khác liên quan đến Trung Quốc.