Mỹ, Trung Quốc nói về chính phủ mới của Taliban

Đó là tuyên bố của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Uông Văn Bân khi được hỏi liệu Trung Quốc có công nhận chính phủ mới của Taliban hay không. Theo ông Uông, Trung Quốc tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Afghanistan.

Sau khi Taliban lên nắm quyền vào tháng 8, Trung Quốc đã kêu gọi thành lập một chính phủ "cởi mở và hòa nhập".

Theo đài CNN, không có phụ nữ hoặc bất kỳ thành viên nào trong giới lãnh đạo bị lật đổ ở Afghanistan được chọn vào các vị trí trong nội các hoặc được bổ nhiệm vào các vai trò cố vấn bất chấp những lời cam kết trước đó của Taliban về một chính phủ hoà nhập và chế độ ôn hòa hơn so với thời kỳ từ năm 1996 đến 2001.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 8-9 cho biết nước này sẵn sàng duy trì liên lạc với các nhà lãnh đạo Taliban. Ảnh: Reuters

Trước đó, đại diện Taliban thông báo ông Mohammad Hassan Akhund, một phụ tá thân cận của thủ lĩnh Taliban quá cố Mohammad Omar, sẽ là người đứng đầu chính phủ mới với tư cách quyền thủ tướng Afghanistan. Người đồng sáng lập Taliban là Abdul Ghani Baradar sẽ đảm nhiệm vị trí quyền lực thứ 2 trong chính phủ, tức phó thủ tướng. Ông Mohammed Yaqoob, con trai của ông Omar, được bổ nhiệm làm quyền Bộ trưởng Quốc phòng.

Phản ứng trước tuyên bố về chính phủ mới của Taliban, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ lo ngại về chính phủ Taliban toàn nam giới, không có sự tham gia của nữ giới trong bộ máy chính quyền ở Afghanistan. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, danh sách nội các mới mà Taliban công bố chỉ bao gồm những cá nhân là thành viên của Taliban hoặc các cộng sự thân cận của lực lượng này.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng tỏ ra lo ngại về hồ sơ của một số cá nhân vừa được bổ nhiệm vào nội các mới. Mỹ vẫn chưa chính thức công nhận chính quyền Taliban thành lập là hợp pháp. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho hay chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ tiếp tục yêu cầu Taliban thực hiện cam kết, cho phép sơ tán công dân Mỹ cũng như không để cho các tổ chức khủng bố sử dụng Afghanistan làm nơi trú ẩn, tiến hành các hoạt động khủng bố nhằm vào quốc gia khác.

Trong khi đó, Điện Kremlin cho hay Nga chưa đưa ra bất cứ quyết định nào về việc công nhận chính quyền Taliban và sẽ theo dõi chặt chẽ tình hình ở Afghanistan. Tỏ ra thận trọng, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết ông sẽ theo sát lộ trình tương lai của chính phủ mới tại Afghanistan.

Mỹ và nhóm 7 nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã đồng ý phối hợp đối phó Taliban. Chính quyền Washington đã ngăn Taliban tiếp cận nguồn tiền của Afghanistan, hầu hết trong số đó đang được Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York nắm giữ, để đảm bảo lực lượng này thực hiện đúng cam kết, tôn trọng quyền của phụ nữ và luật pháp quốc tế.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng phần lớn đòn bẩy kinh tế đó sẽ mất đi nếu có láng giềng lớn hoặc các nước khác tài trợ cho Taliban.