Nga - Trung thân thiết, phương Tây lo ngại

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Moscow hôm 3-7 trong chuyến thăm được Tổng thống Nga Vladimir Putin mô tả là "một sự kiện quan trọng trong quan hệ song phương".

Phản đối THAAD

Đây là cuộc gặp thứ ba của 2 nhà lãnh đạo Nga - Trung trong năm nay, với nội dung thảo luận chủ yếu là hợp tác kinh tế. Theo hãng tin RIA Novosti, nhân chuyến thăm kéo dài 2 ngày này, hai bên dự kiến ký kết hàng chục thỏa thuận trị giá hơn 10 tỉ USD cũng như tuyên bố lập trường chung về các vấn đề quốc tế và khu vực quan trọng nhất.

Trả lời phỏng vấn truyền thông Nga ngay trước chuyến thăm, Chủ tịch Tập Cận Bình đánh giá quan hệ Trung - Nga đang ở "thời điểm tốt nhất trong lịch sử", đồng thời tuyên bố 2 nước đều là đối tác chiến lược đáng tin cậy nhất của nhau. Hướng đến tương lai, Chủ tịch Tập Cận Bình cho rằng 2 nước nên làm việc cùng nhau để thúc đẩy kim ngạch thương mại, sự đầu tư và hợp tác tài chính.

Nhân dịp này, Chủ tịch Trung Quốc phàn nàn hệ thống phòng thủ tên lửa khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) của Mỹ ở Hàn Quốc đang "phá vỡ sự cân bằng chiến lược" và đe dọa lợi ích an ninh của mọi quốc gia tại khu vực, trong đó có Nga và Trung Quốc.

"Bắc Kinh và Moscow kiên quyết phản đối việc triển khai THAAD và nghiêm túc cho rằng những nước liên quan nên chấm dứt và hủy việc triển khai này" - ông Tập Cận Bình khẳng định. Chưa hết, nhà lãnh đạo Trung Quốc nhấn mạnh Bắc Kinh và Moscow sẽ có "những biện pháp cần thiết" - được tiến hành đơn lẻ hoặc cùng nhau - để bảo vệ lợi ích nhưng không nói rõ.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Moscow hôm 3-7Ảnh: Reuters

Hợp tác quân sự

Chuyến thăm trên diễn ra trong bối cảnh hải quân Nga và Trung Quốc đang tập trận chung ở biển Baltic. Đây là dấu hiệu đáng kể nhất của sự hợp tác quân sự giữa 2 cường quốc trong khu vực vốn được xem là điểm nóng giữa Moscow và liên minh quân sự phương Tây NATO, theo nhận định của tạp chí Newsweek.

Cuộc tập trận chung này bắt đầu vào tuần trước khi Trung Quốc cử một hạm đội tàu chiến đến TP St.Petersburg và Kaliningrad, phần lãnh thổ Nga ở khu vực Baltic nằm giữa Lithuania và Ba Lan. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lithuania Linas Linkevicius tuyên bố với báo giới rằng sự hợp tác giữa Bắc Kinh và Moscow có thể đe dọa an ninh khu vực - theo báo The Baltic Times.

Đáp lại, theo hãng tin Tass, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định cuộc tập trận diễn ra thường lệ và nhằm "củng cố cũng như tăng cường quan hệ Nga - Trung liên quan đến sự hợp tác chiến lược chung". Tuy nhiên, Đại sứ Nga tại Trung Quốc Andrei Denisov cũng thừa nhận cuộc tập trận Nga - Trung tại khu vực Baltic đang leo thang quân sự hóa là sự kiện chưa từng có. Mặc dù vậy, ông phủ nhận ý kiến cho rằng 2 nước này tìm cách "gây hoảng sợ" cho các nước đối thủ.

Phát biểu của ông Denisov được đưa ra hôm 30-6, chỉ một ngày sau khi Nga và Trung Quốc ký kết lộ trình hợp tác quân sự. Các nhà quan sát thường xếp Nga và Trung Quốc là các cường quốc quân sự thứ hai và thứ ba, chỉ sau Mỹ.

Bắc Kinh và Moscow thường bất đồng với các đề xuất của phương Tây tại Liên Hiệp Quốc. Thậm chí, Nga gần đây "nhảy vào" cuộc tranh cãi chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc liên quan đến chương trình tên lửa, hạt nhân của Triều Tiên.

Kênh RT dẫn lời đại sứ Trung Quốc ở Moscow Li Hui cho biết 2 nước đã tăng cường quan hệ đối tác chiến lược trên trường quốc tế, như cùng nhau thúc đẩy giải pháp chính trị cho vấn đề Triều Tiên và khủng hoảng Syria.