Chuyến bay 990 cất cánh từ sân bay Kennedy ở New York - Mỹ khi thời khắc của ngày Halloween đã bắt đầu, điểm đến cuối cùng là Cairo - Ai Cập. Máy bay bay bình thường trong suốt nửa giờ, sau đó lao từ độ cao hơn 10.000 m xuống khoảng 5.000 m trong vòng nửa phút - trạng thái bổ nhào cực nhanh như thế có thể đã làm cho máy bay vỡ ra.
Ở độ cao hơn 5.000 m, chiếc Boeing 767 đã biến mất khỏi màn hình radar, các mảnh vỡ rơi xuống Đại Tây Dương một cách bí ẩn, cách đảo Nantucket thuộc bang Massachusetts khoảng 9.000 km về phía Nam.
Im lặng biến mất
Trong số 217 người trên máy bay, có 14 người thuộc phi hành đoàn của Ai Cập và 203 hành khách từ 8 quốc gia, gồm: Mỹ (100), Ai Cập (89), Canada (22), Đức (2), Sudan (1), Syria (1), Zimbabwe (1) và Algeria (1). Trong số hơn 30 sĩ quan quân đội Ai Cập đi trên máy bay có 2 thiếu tướng, 1 đại tá, 1 thiếu tá và 4 sĩ quan không quân.
Sau đó, các báo ở Ai Cập đã không được phép đưa tin về sự hiện diện của các sĩ quan trên chuyến bay định mệnh này. Theo hiệp định của Tổ chức Hàng không Dân dụng quốc tế, máy bay rơi ở vùng biển quốc tế nên chính phủ Ai Cập có quyền thực hiện công cuộc tìm kiếm, cứu nạn và điều tra của riêng mình.
Do không có đủ khả năng, phía Ai Cập đã chính thức đề nghị Mỹ tiến hành điều tra tai nạn. Do đó, Hội đồng An toàn Vận tải quốc gia Mỹ (NTSB) cầm đầu cuộc điều tra với sự tham gia của Cơ quan Hàng không Dân dụng Ai Cập (ECAA).
Người ta đồn rằng trước khi xảy ra tai nạn, phi hành đoàn đã chẳng thông báo gì với trạm kiểm soát không lưu, chỉ đơn giản là máy bay chợt biến mất khỏi màn hình radar ở New York. Chẳng bao lâu sau đó, một chiếc máy bay của Hãng Hàng không Air France bay trên khu vực này báo cáo rằng không phát hiện đám cháy nào, chỉ thấy mặt đại dương mênh mông lờ mờ bên dưới. Ngay lúc đó, có ý kiến cho rằng chuyến bay 990 vẫn còn ở đâu đó trên bầu trời và đang hướng về một nơi hạ cánh an toàn.
Thực ra, công cuộc tìm kiếm và cứu nạn được tiến hành trong vòng mấy phút ngay sau khi chuyến bay 990 mất tín hiệu liên lạc trên radar, chủ yếu là do lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ (USCG) thực hiện. Khi bình minh ló dạng, tàu huấn luyện Kings Pointer của Học viện Lính thủy đánh bộ Mỹ đã phát hiện một vệt dầu và một số vật trôi dập dềnh trên sóng - đó là những mảnh nhôm, mấy tấm nệm lót, quần áo và một số mẩu thi thể.
Nỗ lực cứu nạn tiếp diễn khi các tàu cứu nạn và trực thăng được cử đến, một đội ca nô của USCG đã lùng sục trong vùng biển rộng 26.000 km2 vào ngày 31-10-1999 với hy vọng tìm được những người sống sót nhưng chẳng phát hiện thêm thi thể nào. Lúc đó, người ta chắc chắn rằng chẳng ai có thể còn sống sót.
Những mảnh thi thể không nguyên vẹn được vớt lên từ đáy đại dương và lẫn trong các mảnh vỡ đã được đưa đi xét nghiệm DNA để xác định danh tính nạn nhân. Cuối cùng, hoạt động tìm kiếm và cứu nạn đã được đình chỉ vào ngày hôm sau, 1-11-1999.
Nghi án phi công tự sát
Hai tuần sau tai nạn, NTSB đề xuất tuyên bố vụ rơi máy bay này mang tính chất hình sự và bàn giao cho Cục Điều tra Liên bang (FBI). Các giới chức chính phủ Ai Cập phản đối và trùm tình báo Ai Cập, ông Omar Suleiman, đến Washington tham gia điều tra.
Đến tháng 2-2000, cơ trưởng Hamdi Hanafi Taha của Hãng EgyptAir đã xin tị nạn chính trị ở London sau khi đáp máy bay xuống thủ đô nước Anh. Trong bản báo cáo với nhà chức trách Anh, ông ta khẳng định có biết về các sự việc diễn ra đằng sau vụ tai nạn của chuyến bay 990. Một nguồn tin cho biết ông ta đã bày tỏ ý muốn chặn đứng tất cả mọi lời nói dối về tấn bi kịch này, đồng thời đổ lỗi cho cơ quan quản trị của Hãng EgyptAir.
NTSB và FBI đã cử người đến thẩm vấn Taha trong khi cố vấn của Tổng thống Ai Cập lúc đó Hosni Mubarak khẳng định rằng viên phi công đào ngũ này không thể biết gì về chiếc máy bay xấu số. Các giới chức Hãng EgyptAir cũng ngay lập tức bác bỏ lời quả quyết của Taha. Thông tin của Taha ít được sử dụng cho công cuộc điều tra, còn đơn xin tị nạn của ông ta đã bị bác bỏ.
Báo cáo của Taha cho biết cơ trưởng chuyến bay 990 Gameel Al-Batouti có thể cố tình làm rơi máy bay bởi vì thời gian gần đó, Al-Batouti đã bị ban quản trị của hãng giáng chức và một ủy viên quản trị có mặt trên chuyến bay 990. Từ thông tin này, NTSB nhanh chóng tập trung cuộc điều tra vào viên phi công.
Theo website List Verse, cuộc điều tra cho thấy phi công Al-Batouti đã mấy lần thì thầm bằng tiếng Ả Rập “Con tin tưởng vào thượng đế” - câu nói thường được nhiều người cầu nguyện trước khi chết - trong khi chế độ lái tự động đã bị ngắt và máy bay bắt đầu bổ nhào xuống. Vị trí cánh đuôi máy bay được phát hiện giữa các mảnh vụn cho thấy người ngồi ở bên trái, Al-Batouti, đã đẩy cần gạt về phía trước để cho máy bay bổ xuống trong khi viên phi công khác đã cố kéo lại.
NTSB kết luận máy bay lao nhanh xuống không phải do yếu tố cơ khí nhưng phía Ai Cập không chịu chấp nhận kết luận rằng Al-Batouti đã chủ ý cho máy bay rơi. Theo ECAA, có chứng cứ cho thấy có hư hỏng về máy móc trong hệ thống kiểm soát bánh lái độ cao của máy bay. Thêm vào đó, các nhà điều tra Ai Cập cũng không loại trừ khả năng phi công có thể đã có hành động khẩn cấp để tránh va chạm với một vật thể lạ. Tuy nhiên, nhà chức trách vẫn chưa thể đưa ra nguyên nhân chính thức khiến cho chuyến bay 990 rơi vào đúng ngày Halloween năm 1999.
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 13-3
và quét mã QR
Bình luận (0)