Người Trung Quốc săn "thị thực vàng"

Theo điều tra độc quyền của AP, số người Trung Quốc tham gia các chương trình đầu tư để đổi lấy cơ hội định cư tăng gấp 3 lần trong khoảng thời gian từ giữa năm 2010 đến 2015. Trong 10 năm qua, người Trung Quốc chiếm 75% số thị thực đầu tư ở Mỹ, 70% tại Bồ Đào Nha và 85% ở Úc. Đặc biệt, người dân Trung Quốc thích định cư tại Mỹ nhất.

Nước Mỹ đã nhận ít nhất 7,7 tỉ USD và ban hành hơn 40.000 thị thực cho các nhà đầu tư và gia đình họ trong một thập kỷ qua.

Làn sóng đổi đầu tư lấy "thị thực vàng" phản ánh việc hàng chục triệu gia đình ở Trung Quốc bước vào tầng lớp trung lưu nhờ hơn 40 năm bùng nổ kinh tế (bắt đầu từ những năm 1970). Tuy nhiên, song song với việc cải thiện đời sống là tâm lý ngày càng lo lắng về tình trạng ô nhiễm, áp lực học hành lên con cái họ và nhu cầu bảo vệ tài sản.

Dẫn đầu các chương trình "thị thực vàng" hấp dẫn là EB-5 của Mỹ. Theo đó, thẻ xanh sẽ được cấp cho bất kỳ ai đầu tư ít nhất 1 triệu USD (hoặc 500.000 USD ở những "vùng chỉ định") và tạo ra hơn 10 việc làm toàn thời gian tại nước Mỹ trong 2 năm. Cứ thế, tiền của người Trung Quốc cứ chảy vào trái phiếu chính phủ, các công ty, khu trượt tuyết, trường học mới và các dự án bất động sản ở Mỹ...

Một nguyên nhân then chốt giúp người Trung Quốc có khả năng chi mạnh như vậy là nhờ cơn sốt bất động sản. Giá nhà, đất ở các thành phố lớn nhất Trung Quốc đã tăng hơn 3 lần trong một thập kỷ qua. Ở Bắc Kinh, tính từ cuối năm 2015 đến nay, giá nhà đã tăng 63%, tức một căn hộ 120 m2 có giá tới 1 triệu USD. Do đó, một gia đình sở hữu căn nhà mua cách đây hơn 10 năm có thể bán nó để mua "thị thực vàng".

Người Trung Quốc tìm hiểu chương trình thị thực EB-5 của chính phủ Mỹ tại một triển lãm trong Hội nghị Đầu tư vào Mỹ. Ảnh: AP

Có thể kể ra trường hợp cô Jenny Liu, đang học tiến sĩ tại TP Nam Kinh. Hai năm trước, cô bán căn hộ riêng và chuyển đến sống cùng cha mẹ. Cô trích 500.000 USD trong tiền bán nhà để đầu tư vào một dự án khách sạn ở Mỹ. "Con trai 9 tuổi của tôi ngày nào cũng làm rất nhiều bài tập nhưng tôi không nghĩ nó học hỏi được gì nhiều ở trường học. Tôi mong muốn nó thực sự học được kiến thức hay kỹ năng hữu ích hơn là học chỉ để thi đậu" - Liu lý giải nguyên nhân quyết tâm sang Mỹ.

Tại Mỹ, nhiều ý kiến muốn xét lại "các quy tắc lỏng lẻo" của EB-5 sau khi chính quyền liên bang phát hiện các trường hợp lừa đảo với số tiền hơn 1 tỉ USD liên quan đến chương trình thị thực này trong 4 năm qua.

Trong khi đó, Bồ Đào Nha thu được ít nhất 1,7 tỉ USD trong 4 năm qua từ các nhà đầu tư Trung Quốc - những người sẵn sàng "cứu" thị trường nhà đất bất ổn tại nước này. Tây Ban Nha và Hy Lạp cũng cung cấp các chương trình thị thực tương tự. Người Trung Quốc chiếm nhiều nhất trong số những người mua thị thực định cư ở cả 3 nước này.

Mức giá đầu tư cao ngất 5 triệu đô-la Úc (gần 3,7 triệu USD - gấp gần 8 lần chương trình thị thực EB-5 của Mỹ) cũng không khiến giới nhà giàu Trung Quốc chùn chân. Ước tính Úc thu hút được hơn 6 tỉ USD từ các nhà đầu tư Trung Quốc chỉ trong 4 năm qua.