Nhà Trắng và bang California đại chiến pháp lý

Bộ Giao thông Mỹ hôm 19-2 thông báo kế hoạch hủy chi ngân sách liên bang 929 triệu USD cho dự án đường sắt cao tốc nối liền hai thành phố Los Angeles và San Francisco. Bộ này còn nói "tích cực tìm kiếm những phương án pháp lý" để thu hồi 2,5 tỉ USD đang được chi để xây dựng tuyến đường sắt dài 192 km này.

Giới chức Mỹ lý giải chính quyền bang California có những vi phạm đối với thỏa thuận cấp ngân sách nói trên. Tuy nhiên, ông Gavin Newsom, Thống đốc bang California, gọi đây là động thái trả đũa của Nhà Trắng sau khi bang này cùng 15 bang khác hôm 18-2 đệ đơn kiện sắc lệnh khẩn cấp quốc gia được ông Trump ban bố nhằm có tiền xây bức tường dọc biên giới với Mexico. 

Theo AP, đây là đơn kiện thứ 46 của bang California nhằm vào chính quyền ông Trump cho đến giờ. Ông Newsom khẳng định các trận chiến pháp lý này là cần thiết nhằm bảo vệ một loạt chính sách được cử tri California ủng hộ.

Một phần tuyến đường sắt cao tốc đang được xây dựng ở bang California. Ảnh: LOS ANGELES TIMES

Ông Newsom không phải vô cớ khi nói về "sự báo thù chính trị". Động thái trên của Bộ Giao thông Mỹ diễn ra vài giờ sau khi ông Trump đăng đàn mạng xã hội Twitter để chỉ trích bang California do vai trò dẫn đầu trong vụ kiện liên quan tới sắc lệnh khẩn cấp. 

Ông chủ Nhà Trắng không quên phàn nàn dự án đường sắt cao tốc "thất bại" đã lập kỷ lục về số tiền đội vốn và đắt hơn gấp trăm lần tiền xây bức tường biên giới "đang rất cần thiết".

Ông chủ Nhà Trắng cũng có lý của mình sau khi ông Newsom vào tuần rồi thông báo sẽ giảm quy mô dự án trị giá hơn 77 tỉ USD này, tức gấp nhiều lần con số 5,7 tỉ USD mà quốc hội từ chối cấp cho bức tường biên giới. 

Báo Los Angeles Times cho biết dự án đã đội vốn thêm 44 tỉ USD và chậm tiến độ 13 năm. Thừa nhận kế hoạch hiện nay cho tuyến đường sắt cao tốc Los Angeles - San Francisco là quá tốn kém và mất thời gian, ông Newsom cho biết sẽ tập trung tức thì vào tuyến đường ngắn hơn đi qua Thung lũng Trung tâm.

Chính quyền ông Trump cho California hạn chót là ngày 5-3 để chính thức phản hồi. Trong trường hợp bang này không chịu trả lại tiền, Washington có thể ngưng chi ngân sách cho các dự án giao thông khác tại địa phương.