Nhiều thử thách chờ tân Thủ tướng Malaysia

Tân Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim hôm 25-11 bắt đầu ngày làm việc đầu tiên, khẳng định ưu tiên tức thì của chính phủ mới là giải quyết vấn đề chi phí sinh hoạt tăng cao. Theo ông, đây là vấn đề đang đe dọa đến cuộc sống người dân nên cần hành động ngay để giảm bớt gánh nặng này.

Ông cũng cho biết thêm đang trong quá trình thảo luận về chuyện lập nội các mới nhưng tiết lộ số lượng thành viên nội các sẽ ít hơn so với thời những người tiền nhiệm. Trước mắt, nhà lãnh đạo 75 tuổi này chỉ mới tiết lộ chính phủ mới sẽ có 2 phó thủ tướng. Ngoài ra, một vấn đề khác cần ông Anwar thực hiện ngay là ngân sách cho năm tới.

Ông Anwar lên nắm quyền vào thời điểm kinh tế đối mặt thách thức và đất nước bị chia rẽ sâu sắc sau cuộc tổng tuyển cử hôm 19-11. Kết quả bầu cử cho thấy không chính đảng hoặc liên minh nào giành được 112 ghế cần thiết trong tổng số 222 ghế tại hạ viện để đứng ra thành lập chính phủ.

Cụ thể, Liên minh Hy vọng (PH) của ông Anwar giành được nhiều ghế nhất với 82 ghế, theo sau là Liên minh Dân tộc (PN) của cựu Thủ tướng Muhyiddin Yassin với 73 ghế. Trong nỗ lực phá vỡ bế tắc, Quốc vương Malaysia Abdullah Sultan Ahmad Shah đề nghị PH và PN lập chính phủ thống nhất nhưng PN đã từ chối.

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tại văn phòng ở TP Putrajaya hôm 25-11. Ảnh: REUTERS

Vì thế, việc ông Anwar được Quốc vương Malaysia chỉ định làm thủ tướng và đứng ra lập chính phủ hôm 24-11 đã chấm dứt tình trạng bế tắc chính trị sau bầu cử, cũng như xoa dịu nỗi lo về sự trì hoãn các quyết định chính sách cần thiết nhằm thúc đẩy phục hồi kinh tế đất nước.

Các cuộc thăm dò trước thềm bầu cử cho thấy vấn đề kinh tế là nỗi lo hàng đầu của cử tri. Tuyên thệ nhậm chức ngay trong ngày 24-11, ông Anwar nhận định người dân Malaysia đã chờ đợi thay đổi từ lâu, đồng thời khẳng định chính phủ ông sẽ tập trung vào vấn đề kinh tế, không thỏa hiệp với nỗ lực chống tham nhũng, độc lập tư pháp và phúc lợi của người dân.

Hôm 25-11, ông Muhyiddin cho biết PN đã từ chối đề nghị gia nhập chính phủ thống nhất của ông Anwar. Thay vào đó, theo ông Muhyiddin, PN sẽ đóng vai trò đối lập nhưng vẫn sẵn sàng hợp tác với chính phủ để bảo đảm ổn định chính trị và hạnh phúc của người dân.

Cùng ngày, Đảng Hồi giáo Malaysia (PAS) cho biết sẽ thảo luận đề nghị gia nhập chính phủ. Với 49 ghế có được trong cuộc bầu cử, PAS trở thành đảng nắm nhiều ghế nhất tại hạ viện và được xem là có tiếng nói đáng kể trong chính trường Malaysia, cho dù khi tham gia chính phủ hoặc ở phía đối lập.

Cựu nghị sĩ Malaysia Lim Kit Sang nhận định với Reuters rằng công việc đoàn kết một đất nước đang bị chia rẽ mạnh mẽ của ông Anwar chỉ mới bắt đầu. Tân Thủ tướng Malaysia cho biết Quốc hội sẽ nhóm họp vào ngày 19-12 để tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm đối với chính phủ ông, qua đó chứng minh thế đa số của mình tại hạ viện.

Ông Anwar nói thêm đã nhận được cam kết hậu thuẫn của Liên minh Mặt trận quốc gia (BN, nắm 30 ghế) và một số đảng khác. Điều này giúp ông có được sự ủng hộ của hơn 2/3 thành viên hạ viện, từ đó cho phép chính phủ ông chỉnh sửa hiến pháp. Theo tờ The Straits Times, không chính phủ Malaysia nào có thế đa số mạnh mẽ như thế tại hạ viện kể từ năm 2008.