Hải quân Mỹ bắt đầu làm việc với cá heo vào cuối thập niên 1950, nghiên cứu xem loài này có thể bơi như thế nào ở tốc độ cao trong một khoảng thời gian dài, hy vọng những hiểu biết từ chúng có thể giúp họ cải thiện tàu chiến. Hải quân Mỹ cũng thực hiện nhiều cuộc thử nghiệm khác nhau nhằm xác định liệu cá heo có thể được huấn luyện để định vị và tìm lại những vật thể bị “thất lạc” qua việc sử dụng sóng siêu âm của nó hay không. Người ta muốn sử dụng cá heo như những robot sinh học để thay thế các thiết bị điện tử đắt tiền và cả thợ lặn.
Dò tìm mìn
Đầu thập niên 1960, các nhà khoa học công bố loài cá heo có trí thông minh chỉ thua con người. Chúng có khả năng thi hành nhiệm vụ một cách nhanh chóng và hiệu quả. Khi đó, Hải quân Mỹ đã bắt đầu cuộc nghiên cứu “bí ẩn” về cá heo. Song, những bản báo cáo đầu tiên về kế hoạch này bị lộ ra ngoài đã khiến người ta kinh sợ bởi ý nghĩ các động vật biển có vú có thể được tuyển mộ phục vụ cho quân đội.
Từ năm 1960 đến 1989, Hải quân Mỹ đã tuyển 240 con vật, gồm cá heo, cá voi và cả sư tử biển. Con cá heo của Hải quân Mỹ đầu tiên và nổi tiếng nhất là Notty. Đây là cá heo sườn trắng ở Thái Bình Dương, được nuôi tại bể cá ở Los Angeles, bang California. Hải quân còn tập hợp các con cá heo khác và cho chúng tham gia nhiều cuộc thử nghiệm nghiêm ngặt để hiểu biết thêm về các giác quan, sóng siêu âm của chúng.
Huấn luyện viên đã sử dụng các tín hiệu âm thanh để truyền mệnh lệnh cho cá heo, đồng thời dùng cá để thưởng cho chúng. Các con vật này tìm được mìn một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn cả thợ lặn hải quân. Năm 1987, Hải quân Mỹ đã chở 6 con cá heo Thái Bình Dương đến vùng Vịnh để làm nhiệm vụ do thám dưới nước và dò tìm ngư lôi nhờ vào khả năng định vị tiếng vang. Vào thời điểm đó, chiến dịch này được xem là “tối mật”. Cá heo thực sự là những chiến binh được Hải quân Mỹ huấn luyện tìm kiếm và phá hủy.
Tháng 3-1973, bộ chỉ huy Hải quân Nga nhận được báo cáo mật về Trung tâm Hải quân Mỹ ở San Diego trong suốt 2 năm đã huấn luyện một nhóm cá heo và 2 con cá kình làm công việc tìm kiếm, đưa lên bờ những quả ngư lôi đã chìm. Sau đó, Liên Xô cũng bắt đầu thực hiện những cuộc thử nghiệm tương tự ở Sevastopol.
Tháng 2-1977, Hạm đội biển Đen có thêm đơn vị tìm kiếm đem lại tiếng tăm cho bể nuôi cá ở đây cũng như lợi ích to lớn cho hạm đội. Huấn luyện viên Vladimir Petrushin kể: “Khả năng tìm kiếm những vật bị thất lạc của cá heo làm chúng tôi kinh ngạc. Thậm chí, cá heo còn có thể tìm được bu-lông, đai ốc mà một thời gian trước đó người ta đã cho chúng xem và đem rải khắp vịnh”.
Ngư lôi cảm tử
Ở Mỹ, website Angel Fire cho biết các huấn luyện viên động vật biển có vú đã công khai hóa về cách sử dụng và huấn luyện cá heo hải quân. Tuy nhiên, cá heo không được tự do chọn lựa có muốn can dự vào các hoạt động như vậy hay không. Thậm chí, chúng còn bị đánh đập và cư xử tồi tệ. Có người kể rằng các con cá heo già hoặc không còn hữu dụng cho hải quân nữa đã bị vất bỏ xuống biển.
Mỗi năm, có 20% cá heo chạy trốn ra Thái Bình Dương. Nhiều con trong số đó vẫn còn bị khóa mõm để không thể ăn được. Chúng được huấn luyện để trở thành những quả ngư lôi cảm tử (Kamikaze) hoặc để gắn những quả bom từ vào đáy tàu chiến của kẻ địch. Chúng cũng được huấn luyện trong chương trình vô hiệu hóa người nhái - một chiếc kim được gắn dưới da bên trên mõm cá heo để bơm khí CO2 nén vào người nhái kẻ địch, phá hủy các cơ quan nội tạng.
Theo website Promtech.ru, các chuyên gia nhận xét cá heo có radar định vị âm thanh tuyệt vời. Nó hoàn thiện hơn nhiều so với mọi thiết bị kỹ thuật có tính năng tương tự mà con người nghĩ ra và chế tạo. Nhờ khả năng định vị tiếng vang, cá heo không chỉ có thể tìm thấy một con cá nhỏ nhất bơi dưới nước mà còn “nhìn” được dưới mặt đất sâu đến 0,5 m. Từ đó, các chiến binh cá heo ở Sevastopol đã tìm được hàng trăm ngư lôi tập luyện chìm trong vịnh do lỗi bất cẩn của các thủy thủ (mỗi quả trị giá 200.000 rúp).
Chuyên gia Lev Mukhametov, người cai quản một nhóm cá heo ở Viện Nghiên cứu khoa học các vấn đề sinh thái và tiến hóa - Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho biết biệt đội cá heo còn tìm lại được những vật đã bị quên lãng từ lâu. Ông kể: “Chính tôi chứng kiến cảnh cá heo dò thấy một chiếc tàu ngầm mini tự động đã thất lạc 10 năm trước”.
Ngoài ra, những con cá heo thậm chí còn có khả năng chụp ảnh dưới nước để định vị vật tìm thấy, với loại máy ảnh chuyên dụng có thể chịu được độ sâu trên 100 m. Cá heo được dạy hướng ống kính về phía mục tiêu, đứng yên và bấm máy. Căn cứ vào các bức ảnh chụp, người ta có thể dễ dàng xác định vật nằm ở đáy biển là gì và có cần phải hao tốn sức lực để trục vớt nó lên hay không. Một trong những điều phức tạp trong việc cá heo chụp ảnh dưới nước là ánh đèn lóe sáng làm lóa mắt con vật. Vì vậy, người ta phải dạy chúng nhắm mắt lại khi bấm máy.
Triển vọng phục vụ dân sự
Hiện nay, một loạt quốc gia - trong đó có Ấn Độ, Iran và Israel - đã quan tâm đến các chiến binh cá heo. Trong khi đó, theo Viện Sinh thái và Tiến hóa Nga, sử dụng cá heo vào các mục đích hòa bình sinh lợi hơn nhiều. Chẳng hạn, chúng có thể mang lại hiệu quả cao khi kiểm tra các công trình ngầm dưới nước, trong đó có đường ống dẫn khí đốt. Cá heo có khả năng nhận thấy bất kỳ sự hư hại nào về cơ học hoặc một tia khí đốt thoát ra khỏi đường ống, chụp ảnh chúng, cột dây cáp rồi kéo xuống nước thiết bị cần thiết.
Các chuyên gia Viện Sinh thái và Tiến hóa Nga đã đề nghị đào tạo một đội cá heo dân sự đầu tiên trên thế giới có nhiệm vụ bảo dưỡng và kiểm soát tình trạng đường ống dẫn khí đốt châu Âu nằm dưới đáy biển Baltic.
Kỳ tới: Chạy đua vũ trang… cá heo
và quét mã QR
Bình luận (0)