Làm nhiệm vụ của “nhà nông yêu nước” không chỉ có cán bộ các doanh nghiệp quốc doanh như Tập đoàn DNB (Beijing Danongbei Technology Group Co.) của Trung Quốc. Tham gia mạng lưới gián điệp kinh tế rộng lớn này còn bao gồm những tiến sĩ nông học gốc Hoa làm việc trong các công ty và cơ sở thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ.
Nuôi ong tay áo
Ngày 7-8-2013, nhân viên hải quan và bảo vệ biên giới của sân bay TP Kansas - Mỹ phát hiện trong hành lý của một nhóm nhà khoa học Trung Quốc chuẩn bị lên máy bay trở về Bắc Kinh nhiều hạt giống lúa gói trong giấy báo được xác định do ăn cắp mà có.
Cáo trạng của tòa án cấp hạt Kansas cho biết trước đó, đoàn khách này đã tham quan nhiều cơ sở nông nghiệp, các trường đại học ở Midwest và Trung tâm Nghiên cứu gạo quốc gia Dale Bumpers tại Stuttgart, bang Arkansas.
Hai tiến sĩ Weiqiang Zhang và Wengui Yan đã bị khởi tố về tội ăn cắp bí mật thương mại của Mỹ
Ảnh: FBI
Đứng ra mời đoàn khách này tham quan Mỹ từ ngày 16-7 đến 7-8-2013 là TS Weiqiang Zhang - 47 tuổi, ngụ tại Manhattan, Kansas và TS Wengui Yan, 63 tuổi, ngụ tại Stuttgart. Ông Zhang làm việc tại Công ty Dược phẩm Sinh học Ventria Bioscience từ năm 2008, còn ông Yan công tác ở Trung tâm Dale Bumpers thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ chuyên nghiên cứu về di truyền học các giống lúa.
Năm 2012, hai ông Zhang và Yan từng đi du lịch Trung Quốc, đến thăm Viện Nghiên cứu vụ mùa. Trong số khách tham quan Mỹ nêu trên có nhiều thành viên của viện này. Hạt giống ăn cắp được trao tay cho các vị khách trong thời gian họ lưu trú tại Mỹ. Khám nhà ông Zhang ngày 11-12-2013, cảnh sát tìm thấy nhiều giống lúa ăn cắp giấu ở đây.
Cả hai tiến sĩ Zhang và Yan đều bị khởi tố về tội ăn cắp bí mật thương mại. Khung hình phạt tối đa cho tội danh này là 10 năm tù và 250.000 USD. Nạn nhân, Công ty Ventria Bioscience, cho biết đã đầu tư gần 75 triệu USD vào công nghệ sản xuất hạt giống lúa chứa protein để làm thuốc. Nếu không phát hiện kịp thời vụ ăn cắp, toàn bộ nghiên cứu và đầu tư phát triển lúa giống của công ty coi như đổ sông đổ biển.
“Vịt chạy đồng”
Như đã đề cập, ông Mo Hailong, tự Robert Mo, là Giám đốc ngoại thương của Tập đoàn DBN. Ông ta sống ở Mỹ 15 năm, thường trú tại Boca Raton, Nam Florida và được cấp thẻ xanh. Sau khi DBN thành lập Chi nhánh Kings Nower Seed S&T ở Mỹ, Robert Mo thường đi công tác với Wang Lei, phó chủ tịch chi nhánh.
Hai tay này rong ruổi trên những cánh đồng bắp lai ở các bang Iowa, Illinois và Indiana như vịt chạy đồng, thu thập loại giống cho năng suất cao bằng nhiều cách. Điều khiến Cục Điều tra Liên bang (FBI) chú ý là họ thường viếng những cánh đồng mẫu bắp lai bí mật của các công ty công nghệ sinh học hàng đầu Mỹ như Monsanto, Pioneer của DuPont và LG Seeds. Nếu không có tay trong mách bảo, chắc chắn họ không biết.
Theo cáo trạng dày 21 trang của cơ quan công tố TP Des Moines ở bang Iowa, cuộc điều tra sơ bộ bắt đầu từ ngày 2-5-2011. Hôm đó, Robert Mo và Wang Lei đến cánh đồng trồng thí nghiệm bắp lai của Pioneer ở gần Tama, bang Iowa rồi lân la hỏi thăm “trồng gì vậy?”. Qua hôm sau, giám đốc dự án của Pioneer tình cờ bắt gặp một người Trung Quốc quỳ gối trên cánh đồng, dùng xẻng đào bới lấy mẫu đất và hạt giống. Người Trung Quốc thứ hai ngồi đợi ngoài xe.
Khi vị giám đốc dẫn nhân viên an ninh đến hỏi “làm gì ở đây” thì ông khách mắt xếch lúng túng giải thích: “Tôi công tác ở Trường Đại học Iowa, đi ngang qua đây trên đường dự hội nghị về nông nghiệp”.
Lợi dụng lúc giám đốc dự án Pioneer bận trả lời diện thoại, người Trung Quốc này quày quả ra xe đánh bài chuồn. Tuy nhiên, viên quản lý của Pioneer đã kịp ghi lại số xe mà 2 người Trung Quốc mướn để hành nghề… đạo chích.
FBI sau đó nhận diện Robert Mo và Wang Lei khá dễ dàng. Trong 2 năm liền, Robert Mo và kẻ đồng sự ở Trung Quốc bị theo dõi sát sao bằng thiết bị định vị gắn trên xe thường dùng của họ, thiết bị nghe lén điện thoại, đọc email…
Nhờ vậy mà FBI biết công ty chi nhánh DBN ở Mỹ từng mua 8 ha đất tại Monee, bang Illinois với giá 600.000 USD làm kho chứa và phân loại bắp giống mua lại của các đại lý địa phương. Sau đó, họ tách hạt giống lai khỏi hạt giống thường, đóng gói chở về Trung Quốc bằng đường biển với hy vọng tái tạo bắp giống mới, không còn bị lệ thuộc vào bắp giống của các công ty Mỹ.
Robert Mo và cộng sự đã tiến hành việc này với ý thức rõ ràng là có thể bị kết tội làm gián điệp. Bản cáo trạng có ghi lại một đoạn trao đổi giữa 2 người Trung Quốc nêu trên mà FBI nghe lén được. “Tụi mình đang làm chuyện phi pháp nghiêm trọng” - người thứ nhất lo lắng nói. “Họ có thể quy tội gián điệp chống lại mình” - người thứ hai đáp. “Điều ta đang làm có thể bị quy kết nhiều tội”. “ Ừ”. “Thứ nhất là xâm phạm tài sản riêng, thứ hai là trộm cắp và thứ ba là vi phạm luật sở hữu trí tuệ”...
Robert Mo sẽ không bị kết tội phản quốc nhưng ăn cắp bí mật công nghệ sinh học Mỹ là tội nghiêm trọng. Khung hình phạt cho tội danh này là 10 năm tù giam và 5 triệu USD.
Giúp Trung Quốc “bằng chị bằng em”
Những bức thư điện tử của TS Weiqiang Zhang gửi về người thân ở cố hương đã bị FBI đọc lén thường xuyên. Một trong những bức thư đó cho thấy động cơ của ông là giúp Trung Quốc “bằng chị bằng em” với Mỹ.
“Công ty mà tôi đang làm là duy nhất ở Mỹ có khả năng sản xuất các sản phẩm hoàn nguyên protein từ mầm gạo. Tôi hy vọng trong tương lai gần, Trung Quốc cũng có khả năng nghiên cứu và phát triển sinh học tương tự. Công nghệ đó vô cùng quan trọng và cơ bản. Tôi cho rằng đã có 1-2 tỉ USD đầu tư vào khả năng biến cây lúa thành một nhà máy sản xuất những sản phẩm loại này” - Zhang viết trong thư.
Kỳ tới: Bại lộ âm mưu
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 28-7
và quét mã QR
Bình luận (0)