Ông Joe Biden gặp khó trước ngày nhậm chức

Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden sẽ đưa ra lời kêu gọi đoàn kết quốc gia trong bài diễn văn phát biểu khi tuyên thệ nhậm chức trong ngày 20-1. Đó là tiết lộ của ông Ron Klain, người sẽ là Chánh Văn phòng sắp tới của ông Joe Biden, khi trả lời phỏng vấn đài CNN hôm 17-1. 

"Đó là thông điệp về việc đưa nước Mỹ tiến lên phía trước. Thông điệp về sự đoàn kết. Thông điệp về hoàn thành các công việc" - ông Klain cho biết. Cũng theo ông này, nước Mỹ vừa trải qua 4 năm chia rẽ nhất dưới thời Tổng thống Donald Trump và những sự kiện trong vài tuần qua nêu bật tầm quan trọng của công việc khôi phục "linh hồn" nước Mỹ, bắt đầu ngay từ ngày 20-1.

Dù vậy, không dễ để ông Biden hiện thực hóa thông điệp nói trên, nhất là trong bối cảnh nước Mỹ vẫn đối mặt nguy cơ bùng phát các cuộc biểu tình bạo lực theo sau vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội hôm 6-1. Riêng thủ đô Washington trở thành pháo đài trước ngày nhậm chức của ông Biden với sự hiện diện của ít nhất 25.000 thành viên Vệ binh Quốc gia để bảo đảm an ninh.

Một trong những khó khăn tức thì là ông Biden sẽ lên nắm quyền mà không có thành viên chủ chốt nào của nội các được phê chuẩn trong ngày ông nhậm chức.

Thành viên Vệ binh Quốc gia trước tòa nhà quốc hội ở thủ đô Washington - Mỹ hôm 17-1 Ảnh: REUTERS

Theo đài CNN, điều này xuất phát từ việc Thượng viện, hiện vẫn do Đảng Cộng hòa kiểm soát, chậm tiến hành các buổi điều trần về những đề cử nhân sự cao cấp của ông Biden. Những lý do khác là tác động của vụ bạo loạn nói trên và đại dịch Covid-19. Phiên tòa luận tội Tổng thống Donald Trump dự kiến diễn ra tại Thượng viện đe dọa khiến tiến trình xác nhận nhân sự thêm chậm. Dù vậy, thời gian biểu này có thể được đẩy nhanh một khi Đảng Dân chủ chiếm thế đa số tại Thượng viện với sự tuyên thệ nhậm chức của hai thượng nghị sĩ vừa thắng trong cuộc bầu cử tại bang Georgia và Phó Tổng thống Kamala Harris.

Trong đợt điều trần đầu tiên dự kiến diễn ra ngày 19-1, bị "soi" là ứng viên cho các vị trí Bộ trưởng Quốc phòng (Lloyd Austin), Bộ trưởng An ninh Nội địa (Alejandro Mayorkas), Ngoại trưởng (Antony Blinken) và Bộ trưởng Tài chính (Janet Yellen). Lịch trình này càng thêm bận rộn sau khi Ủy ban Tình báo Thượng viện dời thời điểm tiến hành phiên điều trần đầu tiên đối với bà Avril Haines, người được đề cử làm Giám đốc Tình báo quốc gia từ ngày 15 đến 19-1. 

Đến 2 ngày 21 và 27-1, lần lượt ứng viên Bộ trưởng Giao thông Vận tải (Pete Puttigieg) và ứng viên Bộ Các vấn đề cựu binh (Dennis McDonough) ra điều trần. Thượng viện hiện chưa có kế hoạch tiến hành điều trần đối với các ứng viên còn lại nhưng điều này có thể thay đổi trong thời gian tới.

Thời gian biểu nói trên khiến chính quyền ông Biden chắc chắn không có nhân sự cao cấp nào trong những ngày đầu làm việc, tức chậm hơn đáng kể so với những lần chuyển giao quyền lực trước đó. Để so sánh, ông Trump có 2 thành viên nội các được xác nhận vào thời điểm nhậm chức. Với Tổng thống Barack Obama, con số này là 6. 

Giới chuyên gia nhận định việc sớm có đội ngũ nhân sự cao cấp đóng vai trò quan trọng bởi ông Biden phải đối mặt một loạt nhiệm vụ đầy thách thức ngay khi nắm quyền, như chống dịch Covid-19, phục hồi kinh tế, xử lý các mối đe dọa an ninh quốc gia… Trong lúc chờ Thượng viện bật đèn xanh đối với các đề cử trên, theo đài NPR, ông Biden dự định bổ nhiệm người tạm đứng đầu các bộ quan trọng (Bộ Quốc phòng, Bộ An ninh Nội địa, Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp…) để bảo đảm việc chuyển giao quyền lực diễn ra êm thấm.