Pháp làm căng với Mỹ-Úc sau khi mất thương vụ tỉ USD

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian cho biết động thái này được thực hiện theo yêu cầu của Tổng thống Emmanuel Macron.

Ông Le Drian cho hay: "Quyết định bất thường này phản ánh mức độ nghiêm trọng đặc biệt của các thông báo được công bố vào ngày 15-9 từ Úc và Mỹ. Việc từ bỏ dự án tàu ngầm lớp đại dương mà Úc và Pháp đã hợp tác từ năm 2016 và việc công bố quan hệ đối tác mới với Mỹ nhằm nghiên cứu khả năng hợp tác trong tương lai về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân là hành vi không thể chấp nhận được giữa các đồng minh và đối tác. Hậu quả của chúng ảnh hưởng đến khái niệm liên minh, quan hệ đối tác của chúng ta và tầm quan trọng của Ấn Độ - Thái Bình Dương đối với châu Âu".

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian. Ảnh: Reuters

Một quan chức Pháp nói với đài CNN đây được cho là lần đầu tiên Pháp có động thái như vậy trong thời hiện đại.

Nỗ lực cung cấp cho Úc các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân là một phần trong quan hệ đối tác 3 bên mới giữa Mỹ, Úc và Anh, được gọi là "AUKUS".

Theo đó, Pháp có thể mất số tiền tương đương 65 tỉ USD từ một thỏa thuận hiện có về việc cung cấp cho Úc các tàu ngầm chạy bằng động cơ diesel thông thường.

Việc Úc huỷ thỏa thuận với Pháp, một nhà xuất khẩu vũ khí lớn trên toàn cầu, được cho là sẽ gây ra tác động kinh tế đáng kể đối với lĩnh vực quốc phòng của Pháp. Pháp cũng có thể thua thiệt về mặt chiến lược ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, nơi nước này nắm giữ những lợi ích quan trọng.

Hôm 16-9 ,sau khi thỏa thuận tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân với Mỹ và Anh được công bố, Úc chính thức tuyên bố sẽ rút khỏi hợp đồng đóng tàu ngầm thông thường trước đây với Pháp. Thỏa thuận vốn đã được thực hiện trong nhiều năm.

Trước đó, Úc đã lên kế hoạch mua 12 tàu ngầm tấn công thông thường từ Pháp sau khi Pháp chiến thắng Đức và Nhật Bản trong cuộc đấu thầu vào năm 2016.

Phản ứng trước động thái của Pháp, Nhà Trắng lấy làm tiếc về việc Pháp triệu hồi đại sứ tại Mỹ để tham vấn, đồng thời khẳng định Mỹ muốn giải quyết căng thẳng thông qua đường ngoại giao.